*Αντί επικηδείου
“Πλούσιο το Χωριό / Πλούσια η Πόλη / Πλούσια η Ελλάδα”
Πόσες και πόσες φορές δεν τηλεφωνηθήκαμε μέχρι να οριστικοποιηθεί το παραπάνω σύνθημα. Έπρεπε με λίγα λόγια να αποτυπωθεί μία ιδεολογία, ένα πρόγραμμα, ένα όραμα. Έπρεπε να είναι νοηματικά εύπεπτο αλλά και να αποδίδει με πληρότητα μία αλήθεια που μπορεί να προβληματίσει πολλούς (αγρότες, πολιτικούς, καταναλωτές, πολίτες…) .
Αγαπητέ, Χρήστο*
Τώρα που λείπεις και δεν μπορείς να με διαψεύσεις οφείλω να παραδεχτώ πως ο “νουνός” του συνθήματος ήσουν εσύ. Εγώ απλά το τρίτο μέλος του συνθήματος πρότεινα-πρόσθεσα. Έτσι γίνεται πάντοτε μεταξύ δύο φύλων, Κάποιος έχει μία ιδέα, την κοινοποιεί για αξιολόγηση στο φίλο του και περιμένει την έγκριση ή και κάποια τροποποίηση της με προσθαφαιρέσεις.
“Μα είσαι ο Δάσκαλός μου…”. Αυτή ήταν η πρώτη φράση της γνωριμίας μας. Θυμάσαι πως σάστισα μόλις την άκουσα γιατί η ηλικία μας δεν ήταν συμβατή με τη σχέση Δασκάλου και Μαθητή. Φυσικά το απέραντο και καλοσυνάτο χαμόγελό σου αποκατέστησε τον υπόρρητο έπαινο για μένα και κάπως έτσι γνωριστήκαμε.
Στην αρχή ξαφνιάστηκα που ένας ηλικιωμένος φανατικός αναγνώστης των άρθρων μου στην εφημερίδα μού έδειξε το μεγάλο αρχείο του από τα αποκόμματα των εφημερίδων.
“Ήθελα να σε γνωρίσω από κοντά” μού είπες όταν στη λαϊκή για πρώτη φορά αγόρασα τα μανιτάρια, το αγαπημένο σου προϊόν. Μετά όλα κύλησαν γρήγορα γιατί η αγάπη σου για τη Γη, την αρχαιοελληνική Γαία, ζευγάρωσε με την δική μου θεωρητική ενασχόληση για το δέσιμο του ανθρώπου με τη “Μητέρα Γη”.
Λίγο συντηρητικός εγώ σε απομάκρυνα από την ιδέα δημιουργίας μιας κίνησής σου (κοινωνικής, πολιτικής…) με το όνομα “Γαία” ή “Mητέρα Γη”. Μπορεί σε αυτό να με άκουσες, αλλά όχι και στο όραμά σου για μια αγροτιά περήφανη και μια κοινωνία δίκαιη.
Οραματιστής, μαχητής και πιστός στις ιδέες και στο κόμμα σου-ακόμα και όταν αυτό σε απογοήτευσε. Κι αυτό γιατί ποτέ δεν πίστευες πως η απόσυρσή σου στην “Ιδιωτεία” είναι η καλύτερη απάντηση στα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα της χώρας μας. Κι αν καμιά φορά διαφωνούσα μαζί σου για να σε προστατεύσω από τον γνήσιο ενθουσιασμό σου πάντοτε μου υπενθύμιζες πως “εσύ το έγραψες πως πολίτης σημαίνει Πόλη, Πολίτευμα, Πολιτική…».
Ανήσυχος και στοχαστής συνάμα, άνθρωπος του μόχθου, της Γης αλλά κα φανατικός ερευνητής των μεγάλων ρευμάτων και αληθειών της Φιλοσοφίας. Πόσες και πόσες ώρες δεν ξοδέψαμε για να αναλύουμε αν την “ΎΒΡΗ” την προκαλεί η “ΆΤΙΣ” ή το αντίθετο. Φυσικά απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν βρήκαμε γιατί και τα δύο έχουν τα επιχειρήματά τους.
Ο Έγελος και ο Μαρξ (Δάσκαλος / Μαθητής) ήταν στην ομάδα των συνεχών ιδεολογικών σου αναζητήσεων. Και όταν σε πείραζα πως αυτές οι αναζητήσεις σου και ο ασίγαστος πόθος να μάθεις περισσότερα δεν συμβιβάζεται με την στενή πρόσδεσή σου στο κόμμα, απάντηση δεν έπαιρνα.
Κάπου νόμιζες, όπως και τόσοι άλλοι σε αυτόν τον κόσμο αιώνες τώρα, πως θα άλλαζες με τις ιδέες και τις πρωτοβουλίες σου τον κόσμο. “Αυτός που θέλει να αλλάξει τον κόσμο θα πρέπει να έχει και τον κατάλληλο πνευματικό και φιλοσοφικό εξοπλισμό” μού έλεγες. Πώς να διαφωνήσω μαζί σου.
Πίστευες πως ο Μαρξ είχε δίκιο όταν έλεγε πως “Σημασία έχει να αλλάξουμε τον κόσμο και όχι να τον ερμηνεύσουμε”. Ο Πλάτων ήταν έξω από τις πολιτικές και ιδεολογικές σου προτιμήσεις στο βαθμό που στο τέλος αυτοεγκλωβίστηκε στο αδιέξοδο βασίλειο των Iδεών του. Κι αυτό γιατί όπως υποστήριζες πως, αν η Φιλοσοφία δεν τρίβεται και με την καθημερινότητα του ανθρώπου και τη γήινη υπόστασή του είναι ανώφελη.
Γι αυτό και ενόχλησή σου ήταν επίμονη όταν με παρότρυνες να αφήσω την Φιλοσοφία και την Ψυχολογία ως θεματολογία στα άρθρα μου και να δοκιμάσω την “τέχνη” και σε θέματα καθημερινότητας. Εκ των υστέρων ομολογώ πως είχες απόλυτο δίκιο, αν και στην αρχή δεν πείστηκα στη συμβουλή σου.
Φίλε, Χρήστο
Όλα αυτά (οι ατέλειωτες πολιτικές και φιλοσοφικές συζητήσεις) θα μού λείψουν. Εύχομαι εκεί που είσαι να βρεις κάποιον να συζητάς και να βρεις εκείνες τις απαντήσεις που δεν βρήκαμε εδώ στην πόλη μας, στα Τρίκαλα.
Ελπίζω τώρα εκεί ψηλά στο “Βασίλειο του Ουρανού” και ελεύθεροι από τις έγνοιες της ζωής και το άδικο του κόσμου παρέα με τον κοινό μας φίλο τον Δημήτρη Μπέλλο να βρείτε και να μας δείξετε τους τρόπους να αλλάξουμε “Της Τύχης την καταφοράν” για την κοινωνία και τη χώρα μας , όπως έγραφε και ο αγαπημένος σου ποιητής ο Καβάφης.
Εύχομαι εκεί που βρίσκεσαι να βλέπεις να δικαιώνεται η θέση-προτροπή του Μπρεχτ για την αλλαγή του κόσμου που κάθε φορά μού την υπενθύμιζες στο τέλος κάθε επικοινωνίας μας.
“Χρειάζονται πολλά, τον κόσμο για ν΄ αλλάξεις: / οργή κι επιμονή. Γνώση κ΄ αγανάκτηση. / Γρήγορη απόφαση, στόχαση βαθιά / ψυχρή υπομονή κι ατέλειωτη καρτερία. / Κατανόηση της λεπτομέρειας και κατανόηση του συνόλου” .
Αγαπητέ μου, Χρήστο
Σε ε υ χ α ρ ι σ τ ώ για όσα έκανες για μένα και σε αποχαιρετώ με μία φράση του αγαπημένου σου συγγραφέα, του Γκαίτε:
“Πεθαίνουμε δύο φορές: Όταν πεθαίνουμε και όταν πεθαίνουν αυτοί που μάς γνώριζαν και μάς αγαπούσαν”.
Καλό σου Ταξίδι…
*Ο Χρήστος Μπουλογεώργος ήταν οικονομολόγος, αγροτοσυνδικαλιστής, κοινωνικός οραματιστής και πιστός διάκονος των ιδεών της Αριστεράς. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Τρικκαίων (1982-1986) και ήταν υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος με την “Πρωτοβουλία” του κ. Κουρέτα. Απεβίωσε στις 26 Σεπτεμβρίου 2024.
Blog “ΙΔΕΟπολις”
Ηλία Γιαννακόπουλου
Φ ι λ ο λ ό γ ο υ
