Μια απίστευτη υπόθεση φέρνει στο φως πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη. Όπως προκύπτει, τα μοναστήρια στα Μετέωρα καταστρατηγούσαν την πολεοδομική, περιβαλλοντική και αρχαιολογική νομοθεσία, υπό την κάλυψη της τοπικής πολεοδομίας και της εφορείας αρχαιοτήτων που ακόμα κι όταν διαπίστωναν τις παρανομίες, καθυστερούσαν ή δεν επέβαλαν κυρώσεις. Ο Συνήγορος απέστειλε το πόρισμα στον εισαγγελέα, ζητώντας να ελεγχθούν οι υπάλληλοι που «κάλυπταν» τις παρανομίες των μοναστηριών.
Η ανάμειξη του Συνηγόρου ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, έπειτα από καταγγελίες για αυθαίρετες οικοδομικές εργασίες σε μονές, εκχέρσωση εκτάσεων, παράνομες εργασίες στο οδικό δίκτυο, διαρροή λυμάτων και απόρριψη αποβλήτων. Τα Μετέωρα προστατεύονται τόσο περιβαλλοντικά όσο και πολιτιστικά (όλη η περιοχή και το τοπίο ως ιστορικό μνημείο), ενώ έχουν χαρακτηριστεί από το 1988 μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO.
Όπως διαπιστώθηκε:
- Στο μετόχι Αγίου Αντωνίου κατασκευάζονταν οικίσκοι και άλλες κατασκευές χωρίς άδεια. Παρότι οι παράνομες εργασίες καταγγέλθηκαν στην πολεοδομία από πολίτη, η πολεοδομία ουδέποτε τις διέκοψε, αλλά έκανε αυτοψία έπειτα από πιέσεις του Συνηγόρου. Τα πρόστιμα, ωστόσο, δεν επιβλήθηκαν γιατί «ο φάκελος, έπειτα από εισήγηση του αρμοδίου της μονής απεστάλη στο αρμόδιο συμβούλιο πολεοδομικών θεμάτων». Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι στις εκκλήσεις του Συνηγόρου προς την εφορεία Τρικάλων να εφαρμόσει τον νόμο και να παραπέμψει τους υπαιτίους στη Δικαιοσύνη, η εφορεία απάντησε ότι… «η διαχείριση ζητημάτων που αφορούν σε εκκλησιαστικά μνημεία απαιτεί ιδιαίτερο χειρισμό και συνεννόηση, η οποία δεν επιτυγχάνεται σε όλες τις περιπτώσεις».
- Στη μονή Τριάδας εκτελούνταν αυθαίρετες εργασίες που διακόπηκαν με παρέμβαση της εφορείας. Ωστόσο, η εφορεία δεν ζήτησε την καθαίρεση των αυθαιρέτων, δηλώνοντας ότι θα γίνει σταδιακά, με την πραγματοποίηση άλλων εργασιών (κάτι που βέβαια δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία).
- Στη μονή Βαρλαάμ, η πολεοδομία απάντησε ότι δεν μπόρεσε να καταγράψει όλες τις αυθαιρεσίες λόγω της ιδιομορφίας των χώρων του μοναστηριού.
- Ο Δήμος Καλαμπάκας διάνοιξε και ασφαλτόστρωσε παράνομα οδό μέσα στην αδόμητη ζώνη του αρχαιολογικού χώρου.
- Στη μονή Αγίας Τριάδας εντοπίστηκε παράνομο υπόγειο πάρκινγκ, το οποίο όμως είχε δηλωθεί στον νόμο για τα αυθαίρετα.
Ο Συνήγορος κατηγορεί ευθέως την εφορεία Τρικάλων ότι «έκανε τα στραβά μάτια» στην κατάσταση. «Οι αυθαίρετες εργασίες πραγματοποιήθηκαν σε μεγάλο βάθος χρόνου, γεγονός που δεν δύναται να δικαιολογήσει τους λόγους που δεν έγιναν αντιληπτές από την εφορεία εγκαίρως». Περαιτέρω, η απροθυμία των υπηρεσιών να παραπέμψουν την υπόθεση στη Δικαιοσύνη «δημιουργεί εικόνα παλινδρόμησης σε ξεπερασμένες μορφές διοίκησης, καθώς δεν δικαιολογείται σε κανένα επίπεδο η διαφορετική αντιμετώπιση των διοικούμενων». Ο Συνήγορος παρέπεμψε την υπόθεση στον εισαγγελέα και ζήτησε τον έλεγχο των υπαλλήλων του ΥΠΠΟ για πλημμελή άσκηση των καθηκόντων τους.
