Η… προτελευταία για φέτος σύγκρουση κορυφής στη Βουλή αναμένεται σήμερα, Τετάρτη, σχετικά με τον διαλυμένο θεσσαλικό κάμπο, αλλά και για τον πυρόπληκτο Έβρο (η τελευταία πολιτική αντιπαράθεση θα είναι στις 17 Δεκεμβρίου στον Προϋπολογισμό), καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης προκάλεσε συζήτηση των πολιτικών αρχηγών ενεργοποιώντας το άρθρο 142Α του κανονισμού της Βουλής. Εν τη απουσία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Στέφανου Κασσελάκη, καθώς δεν είναι εκλεγμένος βουλευτής, έχει ακονίσει τα «όπλα» του ΣΥΡΙΖΑ ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Σωκράτης Φάμελλος.
Βεβαίως «πυρ ομαδόν» κατά του επιτελικού κράτους και των κυβερνητικών χειρισμών κατά τη διάρκεια και μετά την σαρωτική καταιγίδα Daniel αναμένεται από το σύνολο της αντιπολίτευσης. Άλλωστε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης με επίκαιρη ερώτηση έχει κατηγορήσει την κυβέρνηση για «τεράστιες ευθύνες» και για «πρωτοφανή ανεπάρκεια» μπροστά στα χαλάσματα που άφησαν οι καταιγίδες Daniel και Elias.
Απολογισμός και σχεδιασμός
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να ανέβει στο βήμα στις 11 το πρωί και οι πληροφορίες λένε ότι οι παρεμβάσεις του θα ξεδιπλωθούν γύρω από τρεις άξονες. Ο πρώτος αφορά έναν ευρύ απολογισμό όσων συνέβησαν και στη Θεσσαλία και στον Έβρο. Ο δεύτερος έχει να κάνει με τις αποζημιώσεις και συνολικά τις ενέργειες για τη στήριξη των πληγέντων. Ο τρίτος σχετίζεται με τη… μεθεπόμενη μέρα για τον κάμπο, δηλαδή τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Ο ίδιος είχε ζητήσει από τους πληγέντες υπομονή για τη διασταύρωση των ελέγχων ενώ εκτιμούσε ότι σε ό,τι αφορά τις υποδομές και την κοστολόγηση των έργων αποκατάστασης «θα είμαστε έτοιμοι στο τέλος του έτους». Εξού και δεν αποκλείεται να αναφερθεί σήμερα πιο συγκεκριμένα στο συνολικό κόστος της καταστροφής και, αναλυτικά, στην ενεργοποίηση των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων.
Νέα προσέγγιση
Στα χέρια των συναρμόδιων υπουργών είναι στο μεταξύ το πρώτο πόρισμα της Ολλανδικής εταιρίας HVA International, που εξειδικεύεται στη διαχείριση υδάτων και σε θέματα αντιπλημμυρικής προστασίας. Είναι δεδομένο ότι ο Μητσοτάκης θα φέρει στο κοινοβούλιο τις επισημάνεις των ειδικών, με το «σύνθημα» μιας ολοκληρωτικά νέας προσέγγισης σχετικά με τη διαχείριση των υδάτων. «Να αποδεχτούμε το γεγονός ότι ο ανασχεδιασμός αυτός θα πάρει χρόνο και θα κοστίσει χρήματα» έλεγε προ ημερών. Ο πρωθυπουργός θέλει να παρουσιάσει εικόνα αποφασιστικότητας για οργάνωση από την αρχή και για υποδομές πιο ανθεκτικές στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.
Σημειωτέον, στην ολλανδική μελέτη περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων η προοπτική να υπάρχουν «ζώνες ελεγχόμενης πλημμύρας» που θα βρίσκονται σε σημεία χωρίς σπίτια, κτηνοτροφικές μονάδες κ.λπ. Σε μια τέτοια περίπτωση και εφόσον υπάρχουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις σε τέτοιες περιοχές θα πρέπει οι αγρότες θα μπορούν να ενημερώνονται συντονισμένα και έγκαιρα ώστε να απομακρύνονται και οι ίδιοι και τα μηχανήματά τους σε ασφαλή σημεία.
Ως προς τις αποζημιώσεις, ο πρωθυπουργός έγραφε στον κυριακάτικο απολογισμό του, ότι την περασμένη Παρασκευή έγινε η 17η καταβολή πρώτης αρωγής σε πλημμυροπαθείς. «Συνολικά έχουν καταβληθεί 108,1 εκατ. ευρώ προς 29.130 αιτούντες από τη Θεσσαλία και από περιοχές της Στερεάς Ελλάδας. Ο ΕΛΓΑ την Παρασκευή πίστωσε 104 εκ. ευρώ στους λογαριασμούς περίπου 30.000 αγροτών» σημείωνε.
Αντιδράσεις
Σύμφωνα με πρωθυπουργικούς συνεργάτες, ο Μητσοτάκης θα μιλήσει επίσης για τις «νέες βάσεις» στις οποίες σχεδιάζεται συνολικά η Πολιτική Προστασία «με βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες πρωτοβουλίες». Η κυβέρνηση θέλει να έχει ψηφίσει μέχρι το τέλος του έτους μια σειρά από αλλαγές στην Πολιτική Προστασία με αιχμή την πρόληψη (επέκταση της ενεργοποίησης του 112 για ανακοινώσεις, ηλεκτρονικοί έλεγχοι για τον καθαρισμό των οικοπέδων κ.λπ).
Στο μεταξύ όμως από τη Θεσσαλία ξεπηδούν αντιδράσεις. Ενδεικτική η ανακοίνωση της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ν. Λάρισας με την οποία κάνει λόγο για αδικίες στις προκαταβολές των αποζημιώσεων έως και για προχειρότητα στις διασταυρώσεις των στοιχείων. «Άμεσα πρέπει να αποκατασταθούν οι αδικίες και ο καθένας να πάρει αυτό που δικαιούται από τις προκαταβολές με βάση την καλλιέργεια του και την ζημιά που είχε» αναφέρει η ομοσπονδία.
Το ευρωπαϊκό χρήμα
Είναι βέβαιο ότι ο Μητσοτάκης θα προτάξει την κινητοποίηση της κυβέρνησης για διεκδίκηση ευρωπαϊκού χρήματος, ώστε να κατευθυνθεί στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Θεσσαλίας. «Δεν ήταν εύκολο», είπε χαρακτηριστικά ο ίδιος κατά τη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής της ΝΔ, «αλλά ήταν όμως αποτέλεσμα του ειδικού βάρους που έχει πια η χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ήδη η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει μιλήσει για διοχέτευση πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, για το οποίο η ελληνική κυβέρνηση θέλει μια γενναία ενίσχυσή του. Εξάλλου ήδη αυτό για φέτος έχει… στερέψει. Έτσι για το επόμενο έτος η συνδρομή προς την Ελλάδα φτάνει τα 400 εκατ. ευρώ.
Στο μεταξύ η νεότερη εξέλιξη, στην οποία θα «πατήσει» και ο Μητσοτάκης σήμερα, είναι η θετική αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0» (απομένει η τελική έγκρισή του από το ECOFIN). Σύμφωνα με την κυβέρνηση, στην αναθεώρηση έπεσε σημαντικό βάρος σε έργα αποκατάστασης πληγεισών περιοχών από φυσικές καταστροφές. Κατά τους κυβερνητικούς στο πλαίσιο αυτό εξασφαλίζεται με ανακατεύθυνση χρημάτων συνολική χρηματοδότηση 686 εκατ. ευρώ για ζημιές στο οδικό δίκτυο και γέφυρες σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, για το σιδηροδρομικό δίκτυο στη Θεσσαλία και για αντιδιαβρωτική προστασία στις πυρόπληκτες περιοχές του Έβρου και της Ροδόπης.