Του Δημητρίου Τσοβόλα, τέως Υπουργού Οικονομικών
Μετά από την δεκαετία της μνημονιακής λιτότητας και της αποδιοργάνωσης της παραγωγικής βάσης της οικονομίας της χώρας μας και ενώ αυτή, μετά τον Αύγουστο 2018 άρχισε σταδιακά να ανακάμπτει, εμφανίστηκε η επιδημία η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως με αποφασιστικότητα και σοβαρότητα, η ζημιά θα είναι και μεγάλη και σε βάθος χρόνου, για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και τις επιχειρήσεις-μικρομεσαίες και μεγάλες-, αλλά και συνολικά για την παραγωγική βάση της οικονομίας. Και ασφαλώς αυτή η βέβαιη εξέλιξη θα δημιουργήσει στρατιές ανέργων και νεόπτωχων. Προβλέπεται ότι η ύφεση θα κινηθεί γύρω στο 10% του Α.Ε.Π. το 2020 και η ανεργία θα εκτοξευθεί στα ύψη, αν δεν παρθούν εμπροσθοβαρώς, τα αναγκαία ουσιαστικά μέτρα που θα πρέπει να στοχεύουν
στην ενίσχυση της ζήτησης με σημαντική αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών και στην εξασφάλιση σημαντικής ρευστότητας των επιχειρήσεων, ώστε να ξεκινήσει και πάλι η λειτουργία τους και η παραγωγική δραστηριότητάς τους. Για την επιτυχία αυτών των στόχων θα πρέπει να είναι σημαντική η επιχορήγηση των εργαζομένων, των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων για όσο χρονικό διάστημα θα ισχύουν οι περιορισμοί, αλλά και για κάποιο χρονικό διάστημα μετά την ολοσχερή άρση αυτών. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επιτραπεί η εκ περιτροπής εργασία, ή μειωμένη γενικά απασχόληση των εργαζόμενων και η μείωση των αποδοχών τους, ώστε να υπάρξει επαρκής ζήτηση. Επίσης θα πρέπει ταυτοχρόνως και άμεσα να στηριχθούν όλες οι επιχειρήσεις ώστε να απαλλαγούν από το άγχος και την αδυναμία της πληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά Ταμεία και στις Τράπεζες. Η απλή αναστολή των τρεχουσών υποχρεώσεων και των υποχρεώσεων του παρελθόντος δεν βοηθούν στην παρούσα φάση μετά το κλείσιμό τους επί τρεις περίπου μήνες, άρα θα πρέπει να «κουρευτούν» σημαντικά οι οφειλές αυτές και το υπόλοιπο θα πρέπει να ρυθμιστεί σε εικοσιτέσσερεις τουλάχιστον μηνιαίες δόσεις. Οι τράπεζες επίσης θα πρέπει να χορηγήσουν άτοκα δάνεια για κεφάλαιο κίνησης και για επενδύσεις, ώστε να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να λειτουργήσουν κανονικά από την επόμενη ημέρα της λήξης των περιορισμών και να προχωρήσουν στην επενδυτική και παραγωγική δραστηριότητά τους, γεγονότα που θα αποτρέψουν και τις απολύσεις εργαζομένων.
Είναι αλήθεια ότι η λήψη των ανωτέρω μέτρων θα απαιτήσει σημαντικά χρηματικά ποσά, ενώ οι εισπράξεις του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων, έχουν μειωθεί αισθητά το τελευταίο τρίμηνο και αυτή η αρνητική εισπρακτική εξέλιξη θα παρατηρηθεί με βεβαιότητα και τους επόμενους μήνες. Γιαυτό θα πρέπει οι πολιτικές αυτές να χρηματοδοτηθούν ουσιαστικά από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς με επιχορηγήσεις και όχι με δανεισμό και να καλυφθούν οι υπόλοιπες δαπάνες από το ποσό των είκοσι δισεκατομμυρίων του λεγόμενου «μαξιλαριού». Αν δεν ληφθούν τα ανωτέρω ουσιαστικά μέτρα φοβούμαι ότι θα υπάρξουν πολλές επιχειρήσεις του πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα που δεν λειτουργούν, ή υπολειτουργούν τους τελευταίους μήνες, που δεν θα λειτουργήσουν καθόλου ή άλλες θα υπολειτουργήσουν, θα αυξηθούν σημαντικά οι ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς το Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και αυτό θα δημιουργήσει αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις και στις υγιείς επιχειρήσεις. Και βέβαια αυτό θα έχει ως συνέπεια την σημαντική αύξηση της ανεργίας, την σημαντική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των ανθρώπων, την σημαντική μείωση και μελλοντικά των εσόδων του Δημόσιου Τομέα και τελικά την παρατεταμένη σημαντική μείωση του Α.Ε.Π. και συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης της χώρας.
Τέλος αποκαλύφθηκε, λόγω της επιδημίας, ότι ήταν λάθος η πολιτική που ακολουθήθηκε τα τελευταία είκοσι και πλέον χρόνια, να θεωρείται ως βαριά κύρια βιομηχανία, ο τουρισμός, και η σημαντική συρρίκνωση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέας, στα πλαίσια των απαράδεκτων οικονομικών επιλογών που προωθούσε η ηγετική ομάδα και η γραφειοκρατία της Ε.Ε.
Κάποιοι από εμάς είχαν επισημάνει κατ’ επανάληψη ότι αυτή η πολιτική είναι καταστροφική, γιατί ο τουρισμός εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες και δεν μπορεί η χώρα μας να στηρίζεται μόνο σε αυτόν. Τουλάχιστον η πανδημία -εξωγενής παράγοντας- ας οδηγήσει σε σωστές μελλοντικές επιλογές.
Δηλαδή στο να ληφθούν σοβαρά μέτρα για την στήριξη της παραγωγικής διαδικασίας του πρωτογενούς (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία) και του δευτερογενούς (μεταποίηση, βιοτεχνία, βιομηχανία) τομέα και για την ενίσχυση των εξαγωγών προϊόντων και όχι μόνο υπηρεσιών. Ήρθε η ώρα των ουσιαστικών αποφάσεων για την αλλαγή της παραγωγικής βάσης της χώρας. Οι νεοφιλελεύθερες λανθασμένες οικονομικές πολιτικές θα πρέπει να αλλάξουν, για να μπορέσουμε να μαζέψουμε τα συντρίμμια που δημιούργησε η ιδεολογία «των αγορών» που θεωρούσε ότι τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα θα τα έλυναν οι αγορές. Αποδείχτηκε με την παγκόσμια πανδημία ότι οι «αγορές», δηλαδή οι αεριτζήδες, καθώς και οι θεωρητικοί αυτής της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, προσέφυγαν και προσφεύγουν στα Κράτη και στον Δημόσιο Τομέα για να σώσουν τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και για να σώσουν τις κοινωνίες και τις οικονομίες των χωρών, από τις συνέπειες της πανδημίας, στις κρατικές επιχορηγήσεις τις οποίες αναθεμάτιζαν επί αρκετά χρόνια.
