Νότης Μαριάς, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, [email protected]
Συμπληρώθηκαν το Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024 ογδόντα ολόκληρα χρόνια από την απελευθέρωση της Αθήνας από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής και στο μυαλό όλων μας πλανάται το ερώτημα.
Τι θα γίνει τελικά με τις γερμανικές αποζημιώσεις-επανορθώσεις οι οποίες καθορίστηκαν με τον πιο σαφή τρόπο από την ίδια τη Διεθνή Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων το 1946;
Βέβαια ενδεικτικό του κυνισμού της γερμανικής πλευράς, είναι το παρακάτω απόσπασμα από την εισήγηση του Γερμανού πρέσβη στην Αθήνα προς την κυβέρνησή του το 1969 στο οποίο τονίζεται: «Με την υποστήριξη των Αμερικανών φίλων μας κατορθώσαμε να παραπέμψουμε στις ελληνικές καλένδες τις από τη Συμφωνία του Λονδίνου προβλεπόμενες τεράστιες επανορθώσεις για κράτη εχθρικά, έως ότου υπογραφεί η ειρηνευτική συμφωνία, παρηγορώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τους αντιπάλους μας στον τελευταίο πόλεμο. (…) Θα ήταν προς το συμφέρον μας να διατηρήσουμε αυτή την ενδιάμεση κατάσταση όσο γίνεται περισσότερο, έτσι ώστε οι αξιώσεις των τότε αντιπάλων μας είτε να αποσυρθούν είτε να παραγραφούν. Με άλλα λόγια: δεν πρέπει να ξυπνήσουμε τους σκύλους που κοιμούνται» (σελ. 20 της Έκθεσης της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τη διεκδίκηση των Γερμανικών Οφειλών).
Πότε λοιπόν επιτέλους το Βερολίνο θα αναγκαστεί να τηρήσει τις υποχρεώσεις του απέναντι στην Ελλάδα και να εξοφλήσει τις οφειλές του λόγω της καταστροφής της Πατρίδας μας από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής καθώς και λόγω της δολοφονίας χιλιάδων συμπατριωτών μας;
Όπως έχουμε αναλύσει επανειλημμένα από τη στήλη αυτή οι γερμανικές οφειλές προς τη χώρα μας προέρχονται από:
1)Την υποχρέωση καταβολής του υπολοίπου των Επανορθώσεων από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
2)Αποζημιώσεις λόγω της απώλειας κυρίως σκαφών (βομβαρδισμοί, τορπιλισμοί, βυθίσεις, αιχμαλωσία) κατά την περίοδο ουδετερότητας της Ελλάδος στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, πριν την επίθεση Ιταλίας και Γερμανίας εναντίον μας.
3)Από τις πολεμικές επανορθώσεις που μας επιδίκασε η Διεθνής Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων (1946) να μας πληρώσει η Γερμανία για τις καταστροφές που προξένησαν στην ελληνική οικονομία και στη χώρα μας γενικότερα τα κατοχικά γερμανικά στρατεύματα.
4)Την επιστροφή του αναγκαστικού κατοχικού δανείου.
5)Από την καταβολή αποζημιώσεων στα θύματα των θηριωδιών του γερμανικού στρατού κατοχής, όπως είναι η περίπτωση του Διστόμου κλπ.
6)Από τις απαιτήσεις των θυμάτων που εκτελέστηκαν από τους ναζί λόγω της εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας. Στη τελευταία αυτή περίπτωση ανήκουν οι Έλληνες Εβραίοι, οι τσιγγάνοι, οι ομοφυλόφιλοι κλπ που εξολοθρεύθηκαν από τους ναζί διότι θεωρούντο σύμφωνα με τη ναζιστική ιδεολογία ως κατώτερα όντα. Για την περίπτωση αυτή και μόνο αυτή η γερμανική πλευρά και με αφορμή την υπόθεση Μέρτεν κατέβαλε στη χώρα μας σχετική αποζημίωση.
Και όλα αυτά βεβαίως όπως αναφέρω και στο βιβλίο μου «Το μνημόνιο της Χρεοκοπίας και ο Άλλος Δρόμος – Πειραματόζωο – Η Ελλάς», σύμφωνα με τη Μαύρη Βίβλο της κατοχής ο συνολικός αριθμός των θυμάτων που είχε η Ελλάδα λόγω της γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής κατοχής ανέρχονται σε 1.106.922 ψυχές.
Ο αριθμός αυτός των θυμάτων αναλύεται ως εξής:
1) Νεκροί Πολέμου 1940-41: 13.327
2) Εκτελεσμένοι (σε ολόκληρη την Ελλάδα) : 56.225
3) Θανόντες όμηροι (στα γερμανικά στρατόπεδα) : 105.000
4) Νεκροί από βομβαρδισμούς: 7.120
5) Νεκροί σε μάχες Εθνικής Αντίστασης (σύμφωνα με γερμανικά στοιχεία): 20.650
6) Νεκροί στη Μέση Ανατολή: 1.100
7) Νεκροί από πείνα και σχετικές ασθένειες: 600.000, και
8) Απώλειες από υπογεννητικότητα: 300.000.
Παρά ταύτα όμως μέχρι σήμερα και εντελώς προκλητικά η Γερμανία ισχυρίζεται ότι δήθεν το θέμα των πολεμικών επανορθώσεων έχει κλείσει παρότι βέβαια είναι δεδομένο και δεν αμφισβητείται ότι οι γερμανικές πολεμικές επανορθώσεις και το κατοχικό δάνειο είναι «ενεργές και δικαστικώς επιδιώξιμες».
Έτσι σε συνέχεια της υπ’ αρ. ΦΔΓ 30-63/9-11-1966 Ρηματικής Διακοίνωσης της Ελληνικής Κυβέρνησης για τις γερμανικές αποζημιώσεις και το κατοχικό δάνειο «η Γερμανική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση με την υπ’ αρ. 68/67/31-3- 1967 Ρηματική Διακοίνωσή της απάντησε ότι ουδέποτε συνήγαγε .. ότι η Ελληνική Κυβέρνηση προτίθεται να παραιτηθεί επισήμως από νομικά θεμελιωμένες αξιώσεις που πιστεύει ότι έχει από την περίοδο της κατοχής κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» (σελ. 22 της παραπάνω Έκθεσης της Διακομματικής Επιτροπής).
Επιπλέον η γερμανική κυβέρνηση απαντώντας σε σχετική ερώτηση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Die Linke στις 6-2-2014 επισήμανε ότι «δεν είναι γνωστή στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση μια επίσημη οριστική παραίτηση της Ελληνικής Κυβέρνησης από την άσκηση αξιώσεων για επανορθώσεις» (σελ. 21 της παραπάνω Έκθεσης).
Ήδη από το 2011 με το παραπάνω βιβλίο μου (σελ.552-566) είχα επισημάνει ότι η Πατρίδα μας προκειμένου να πιέσει αποφασιστικά τη Γερμανία να εξοφλήσει τις Οφειλές της έναντι της Ελλάδας θα πρέπει πέραν των άλλων να προβεί και σε δύο επιπλέον ενέργειες.
Στην εγγραφή των Γερμανικών Αποζημιώσεων στον Κρατικό Προϋπολογισμό και στην τιτλοποίηση του Αναγκαστικού Κατοχικού Δανείου.
Επομένως σε πρώτη φάση η κυβέρνηση οφείλει να εγγράψει το «αντίστοιχο γερμανικό χρέος προς την Ελληνική Δημοκρατία» στις ανείσπρακτες οφειλές προς το Ελληνικό Δημόσιο και κατ΄ επέκταση στον κρατικό προϋπολογισμό, αφού πρόκειται για άμεσα απαιτητό ληξιπρόθεσμο χρέος. Στη συνέχεια θα πρέπει να δοθεί σχετική εντολή από το Υπουργείο Οικονομικών στην ΑΑΔΕ να προβεί σε άμεσες ενέργειες για την είσπραξή του εν λόγω ληξιπρόθεσμου γερμανικού χρέους.
Η εγγραφή στον κρατικό προϋπολογισμό του «αντίστοιχου γερμανικού χρέους προς την Ελληνική Δημοκρατία» θα έχει ως αποτέλεσμα ο προϋπολογισμός της χώρας μας να μεταβληθεί σε πλεονασματικό.
Ταυτόχρονα θα δημιουργηθεί πρόβλημα στη Γερμανία καθώς οι αγορές θα θεωρήσουν ότι τελικά το δημόσιο χρέος της Γερμανίας είναι πολύ μεγαλύτερο απ΄ αυτό που παρουσιάζεται επισήμως από το Βερολίνο με αποτέλεσμα την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού του γερμανικού δημοσίου.
Σε κάθε περίπτωση για την Ελλάδα το ζήτημα της διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων αποτελεί ένα επίκαιρο όσο ποτέ εθνικό θέμα για το οποίο οφείλουμε να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Δυστυχώς όμως για άλλη και φορά η κυβέρνηση δεν έπραξε το αυτονόητο. Δηλαδή την εγγραφή των γερμανικών αποζημιώσεων στο Προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2025 που κατέθεσε στη Βουλή στις 7/10/2024 (https://minfin.gov.gr).
Εμείς από την πλευρά μας κατά την διάρκεια της βουλευτικής μας θητείας το διάστημα 2012-2014 είχαμε την ευκαιρία από την θέση του εισηγητή της ελάσσονος αντιπολίτευσης στη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού τόσο για το έτος 2013 όσο και για το έτος 2014 να θέσουμε μετ΄ επιτάσεως τόσον εγγράφως όσο και προφορικώς το ζήτημα της εγγραφής των γερμανικών αποζημιώσεων στον κρατικό προϋπολογισμό των εν λόγω ετών.
Επιπλέον καλούμε για άλλη μια φορά τον Υπουργό Δικαιοσύνης να δώσει άδεια για την εν Ελλάδι εκτέλεση της υπ΄ αρίθμ. 137/25-9-1997 αμετάκλητης Απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λειβαδιάς με την οποία επιδικάστηκαν αποζημιώσεις για τα θύματα της σφαγής του Διστόμου από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής τον Ιούνιο του 1944.
Οψόμεθα λοιπόν για το μέλλον καθώς το κλίμα για την διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων είναι ακόμη πιο θετικό μιας και ΗΠΑ και ΕΕ έχουν ανοίξει το ζήτημα της καταβολής πολεμικών επανορθώσεων στην Ουκρανία εκ μέρους της Ρωσίας. Και μάλιστα όχι μόνο στα λόγια αλλά και με πράξεις στις οποίες έχει βάλει φαρδιά πλατιά την υπογραφή της και η γερμανική κυβέρνηση!!!
