Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων στο Επίκεντρο
Το Υπουργείο Υγείας έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το νέο νομοσχέδιο με τίτλο «Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης», το οποίο εισάγει σημαντικές αλλαγές στον τομέα της ψυχικής υγείας μέσω της δημιουργίας του Εθνικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και του Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων.
Σύμφωνα με το άρθρο 21 του νομοσχεδίου, οι δαπάνες για τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας θα καλύπτονται από ασφαλιστικούς οργανισμούς και τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., αντί του Τακτικού Προϋπολογισμού όπως ισχύει μέχρι σήμερα. Η αλλαγή αυτή έχει προκαλέσει ανησυχία καθώς δεν παρέχονται λεπτομέρειες για τον τρόπο κάλυψης των δαπανών και τις συμβάσεις των εργαζομένων.
Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας, που ιδρύθηκαν από μη κερδοσκοπικούς φορείς στο πλαίσιο του προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην αποασυλοποίηση και την πρόληψη της ασυλοποίησης. Η έλλειψη σαφών πληροφοριών για τη μετάβαση στο νέο σύστημα αποζημίωσης από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. έχει δημιουργήσει τεράστια αγωνία στις οικογένειες των ωφελούμενων, στους εργαζόμενους και στα διοικητικά συμβούλια των μη κερδοσκοπικών φορέων που λειτουργούν τις μονάδες.
Αιτήματα και Προτάσεις
Οι εμπλεκόμενοι φορείς ζητούν από την κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι η λειτουργία των Μονάδων Ψυχικής Υγείας δεν θα διαταραχτεί με την αλλαγή του συστήματος αποζημίωσης. Συγκεκριμένα, προτείνουν να μην ακολουθήσει η αποζημίωση τις διατάξεις του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που ισχύουν για τα Μη Επιδοτούμενα από το Κράτος Ιδιωτικά Ιδρύματα, καθώς αυτά παρέχουν άλλου τύπου υπηρεσίες. Αντιθέτως, ζητούν να διατηρηθούν οι τρέχουσες αποφάσεις κοστολόγησης, οι οποίες επικαιροποιούνται με βάση τις κανονιστικές διατάξεις.
Η κοστολόγηση των υπηρεσιών θα πρέπει να προκύπτει από το άθροισμα των δαπανών για τη λειτουργία των μονάδων, συμπεριλαμβανομένων των παγίων, της μισθοδοσίας προσωπικού, των δράσεων στην κοινότητα και των αντίστοιχων λειτουργικών εξόδων. Αυτή η προσέγγιση εξασφαλίζει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τη βιωσιμότητα των μονάδων.
Επιπλέον, προτείνεται ένα χρονικό διάστημα πιλοτικής εφαρμογής του νέου συστήματος με εγγυήσεις για τη βιωσιμότητα των μονάδων από τον τακτικό προϋπολογισμό σε περίπτωση αστοχιών. Επίσης, τονίζεται η ανάγκη ορισμού μιας μεταγενέστερης ημερομηνίας έναρξης της εφαρμογής της διάταξης, προκειμένου να υπάρξει επαρκής χρόνος για συστηματική μελέτη και προετοιμασία.
Ειδικές Μονάδες και Ανάγκες
Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας που εξυπηρετούν άτομα με Αυτισμό, παιδιά, εφήβους και νέου τύπου μονάδες που ιδρύθηκαν το 2022-2023, έχουν ιδιαίτερες ανάγκες. Η σταθερότητα, η εξειδίκευση και τα εξατομικευμένα προγράμματα είναι απαραίτητα για την επιτυχία αυτών των μονάδων, και ως εκ τούτου, η σωστή κοστολόγηση και χρηματοδότηση είναι κρίσιμες.
Η συζήτηση για το νέο νομοσχέδιο αναμένεται να συνεχιστεί, με τους εμπλεκόμενους φορείς να ζητούν σαφείς δεσμεύσεις από το Υπουργείο Υγείας για τη διασφάλιση της ποιότητας και της βιωσιμότητας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας στη χώρα μας.
