Θετική κατά πλειοψηφία ήταν η γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) για την τροποποίηση της υπ’ αριθ. 14552/18-11-2005 Κ.Υ.Α. Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου: «Οδικός άξονας Κεντρικής Ελλάδος (Ε65), Τμήμα Μακρυχώρι – Καλαμπάκα», ως προς τα έργα διευθέτησης των ποταμών Καλέντζη και Παμίσου και λοιπών πρόσθετων/συμπληρωματικών υδραυλικών τεχνικών έργων για την αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής.
ΚΑΤΑΤΑΞΗ
Σύμφωνα με την Υ.Α. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/17185/1069/2022 (ΦΕΚ 841/Β/24.2.2022) «Τροποποίηση και κωδικοποίηση της υπό στοιχεία ΔΙΠΑ/οικ.37674/27-7-2016 υπουργικής απόφασης “Τροποποίηση και κωδικοποίηση της υπουργικής απόφασης 1958/2012 – Κατάταξη δημοσίων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 4014/21.9.2011 (Α΄ 209), όπως αυτή έχει τροποποιηθεί και ισχύει” (Β΄ 2471)», τα υπό μελέτη έργα κατατάσσονται ως εξής:
• Τα αντιπλημμυρικά έργα στους ποταμούς Καλέντζη και Πάμισο εντάσσονται στη 2η Ομάδα έργων («Υδραυλικά έργα») με α/α 15α (Αντιπλημμυρικά έργα και έργα διευθέτησης της ροής υδάτων). Καθώς το εμβαδόν της λεκάνης απορροής τους είναι μεγαλύτερο από 5 km2 και βρίσκονται εκτός περιοχών Natura 2000,
κατατάσσονται στην Υποκατηγορία Α2.
• Τα έργα διευθέτησης, συντήρησης και καθαρισμού των αποστραγγιστικών τάφρων εντάσσονται στη 2η Ομάδα έργων («Υδραυλικά έργα») με α/α 15α (Αντιπλημμυρικά έργα και έργα διευθέτησης της ροής υδάτων) και δεν κατατάσσονται σε κατηγορία καθώς το εμβαδόν της λεκάνης απορροής τους είναι μικρότερο από 1 km2.
• Οι οδοί συντήρησης επί των αναχωμάτων εντάσσονται στην 1η Ομάδα έργων («Έργα οδοποιίας») με α/α 9 («Αγροτική οδός») και κατατάσσονται στην Κατηγορία Β.
• Οι λοιπές οδικές συνδέσεις εντάσσονται στη 1η Ομάδα έργων («Έργα οδοποιίας») και δεν κατατάσσονται σε κατηγορία με βάση τον ΟΜΟΕ ΛΚΟΔ, διότι πρόκειται για εργοταξιακές οδούς, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά αρχικά για την κατασκευή και στη συνέχεια για τη συντήρηση των υδραυλικών έργων.
Το υπό μελέτη έργο αποτελεί συνοδό του αυτοκινητόδρομου Ε65, ακολουθεί την κατάταξη αυτού, επομένως εντάσσεται στην Υποκατηγορία Α1.
ΦΟΡΕΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Φορέας υλοποίησης/ κατασκευής των προτεινόμενων έργων είναι η Κοινοπραξία «ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Ε65».
Από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ των τροποποιημένων Συμβάσεων Παραχώρησης και Μελέτης – Κατασκευής του έργου 20/12/2013, η κατασκευαστική Κ/Ξ «Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος Ε65» άλλαξε σύνθεση και εφεξής αποτελείται από τα μέλη ΤΕΡΝΑ Α.Ε. και ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε. Φορέας των προτεινόμενων έργων είναι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, Γενική Γραμματεία Υποδομών, Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών, Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων, Κατασκευή Συγκοινωνιακών Έργων με Σύμβαση Παραχώρησης (ΓΓΥ / ΓΔΣΥ / ΕΥΔΕ / ΚΣΕΣΠ).
Η παρούσα μελέτη εκπονήθηκε από την εταιρία ENVECO ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Α.Ε. (Περιβαλλοντικός μελετητής).
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Η παρούσα μελέτη αποτελεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) Τροποποίησης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του Οδικού Άξονα Κεντρικής Ελλάδος Ε65 στο τμήμα «Μακρυχώρι-Καλαμπάκα» (ΚΥΑ 145521/18.11.2005, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει), με σκοπό την αδειοδότηση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας που περιλαμβάνουν έργα διευθέτησης τμημάτων των ποταμών Καλέντζη και Παμίσου και συμβαλλόντων σε αυτούς συλλεκτήρων και λοιπών συνοδών έργων, καθώς και έργων διευθέτησης, συντήρησης και καθαρισμού εννέα αποστραγγιστικών τάφρων (υπό μελέτη έργο).
Ο Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος Ε65 έχει μήκος 190,5 χλμ, ξεκινάει από τη συμβολή του στον Η/Κ ΠΑΘΕ (Χ.Θ. 203+000) και ολοκληρώνεται στην Εγνατία οδό, διασχίζοντας τις Περιφερειακές Ενότητες Φθιώτιδας, Καρδίτσας, Τρικάλων και Γρεβενών. Αποτελείται από δύο λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας καθώς και από λωρίδα έκτακτης ανάγκης. Το πλάτος του αυτοκινητοδρόμου στα τμήματα Χ.Θ. 0+000-19+000 και Χ.Θ. 61+500-130+600 είναι 23,30μ., με μεσαία νησίδα, στηθαίο ασφαλείας τύπου New Jersey και φύτευση, ενώ αντίστοιχα στα τμήματα Χ.Θ. 19+000- 61+500 και Χ.Θ. 130+600 – Α/Κ Εγνατίας είναι 22,00μ., με αμφίπλευρο στηθαίο ασφαλείας τύπου New Jersey στη μεσαία νησίδα. Η ταχύτητα μελέτης είναι 120 χλμ./ώρα στα πεδινά τμήματα και 110 χλμ./ώρα στα ορεινά.
To έργο περιλαμβάνει τα εξής επιμέρους έργα: 18 κόμβους, 4 Μετωπικούς Σταθμούς Διοδίων, 10 Πλευρικούς Σταθμούς Διοδίων, 5 ΣΕΑ, 6 ΚΕΣ (Κτίρια Συντήρησης, Πυροσβεστικής και Αστυνομίας), 6 Σήραγγες.
Ο Αυτοκινητόδρομος περιλαμβάνει επίσης Γέφυρες, Άνω & Κάτω Διαβάσεις, Tοίχους αντιστήριξης, Οχετούς, Χώρους Στάθμευσης και Ανάπαυσης κ.ά.
Σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου, ο Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε65 διαιρείται σε τρία τμήματα.
1ο τμήμα: Τμήμα Μακρυχώρι – Λαμία: Χ.Θ. 0+000 – 85+800.
2ο τμήμα: Τμήμα Μακρυχώρι – Καλαμπάκα: Χ.Θ. 85+800 – 137+550.
3ο τμήμα: Τμήμα Καλαμπάκα – Α/Κ Εγνατίας οδού: Χ.Θ. 137+550 – 175+000.
Η παρούσα εισήγηση αφορά το 2ο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Ε65 (τμήμα Μακρυχώρι – Καλαμπάκα) και συγκεκριμένα στο υποτμήμα του από την περιοχή νότια της Καρδίτσας έως τα Τρίκαλα (Χ.Θ. 89+500 – Χ.Θ. 109+300 του αυτοκινητόδρομου).
Τα υπό μελέτη έργα χωροθετούνται εντός των Δημοτικών Ενοτήτων Παλαμά, Κάμπου, Παμίσου, Μουζακίου, Μεγάλων Καλυβίων, Ιθώμης, Σελλάνων, Εσταιώτιδας και Τρικκαίων των Δήμων Παλαμά, Καρδίτσας, Μουζακίου, Τρικκαίων, Σελλάνων και Καρδίτσας, των Περιφερειακών Ενοτήτων Καρδίτσας και Τρικάλων της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Στόχος των υπό μελέτη αντιπλημμυρικών έργων είναι η αποτελεσματική αντιπλημμυρική προστασία του αυτοκινητόδρομου Ε65, αλλά και των γύρω οικισμών και καλλιεργούμενων εκτάσεων.
Τα υπό μελέτη έργα δεν βρίσκονται εντός περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000. Στην περιοχή μελέτης εντοπίζεται τμήμα της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης «Περιοχή Θεσσαλικού κάμπου» (GR1420011), η οποία απέχει ελάχιστη απόσταση 930 m από το πλησιέστερο έργο (Συλλεκτήρας ΙΙ-3). Εντός της περιοχής μελέτης εντοπίζεται το Καταφύγιο Άγριας Ζωής «ΣωτήραςΚάστρο Τιτανίου (Μεταμόρφωσης)» (Κ241, ΦΕΚ 511/6-8-92), σε απόσταση περίπου 240 m από τον π. Καλέντζη (περί τη Χ.Θ. 5+000).
Εντός της περιοχής μελέτης εντοπίζεται ο υγροβιότοπος «Εσωτερικό Έλος Μεταμόρφωσης» (EL61100200), σε απόσταση 233 m από τη Χ.Θ. 5+250 του π. Καλέντζη. Πρόκειται για υγρότοπο σε πεδινή περιοχή που περιβάλλεται από καλλιέργειες. Εκτείνεται κυκλικά στη βάση του Τιτάνιου λόφου (υψόμετρο 327 μ.) και τροφοδοτείται από πηγαία ύδατα. Έχει πολύ μικρό πλάτος, περίπου 70 μ. και μόνο προς το ανατολικό τμήμα του φτάνει περίπου τα 400 m.
Επίσης σε απόσταση 570 m από τη Χ.Θ. 0+000 του π. Καλέντζη απαντάται ο υγροβιότοπος «Παραποτάμιο Εσωτερικό Έλος Ενιπέα» (EL61100800). Ο υγρότοπος εκτείνεται γύρω από τη θέση όπου εκβάλλουν νερά από αντλιοστάσιο.
Η περιοχή μελέτης δεν περιλαμβάνει κάποια Σημαντική Περιοχή για την Ορνιθοπανίδα (ΙΒΑ). Η πλησιέστερη, που είναι η περιοχή «Θεσσαλικός κάμπος» (GR062), βρίσκεται σε απόσταση 30 m από το όριο της περιοχής μελέτης.
Στην περιοχή μελέτης απαντώνται τόσο δασικές όσο και μη δασικές εκτάσεις. Το προτεινόμενο έργο έχει στηριχθεί στις οριστικές υδραυλικές μελέτες των έργων, οι οποίες συντάχθηκαν με βάση τις προτάσεις και τις γενικές κατευθύνσεις σχεδιασμού των απαιτούμενων αντιπλημμυρικών έργων, καθώς και τις εγκεκριμένες μελέτες στην περιοχή.
Τα προτεινόμενα έργα που πρόκειται να γίνουν είναι τα ακόλουθα:
– Διευθέτηση του π. Καλέντζη στο τμήμα του από Χ.Θ. 0+000 έως Χ.Θ. 16+094 και των συμβαλλόντων σε αυτόν Συλλεκτήρων ΙΙ-1, ΙΙ-2, ΙΙ-3, ΙΙ-4 και ΙΙΙ-3 και λοιπά συνοδά έργα.
– Διευθέτηση του π. Παμίσου (Χ.Θ. 0+000 – 22+430) και των συμβαλλόντων σε αυτόν Συλλεκτήρων ΙΙΙ-3, IV-1 και λοιπά συνοδά έργα.
– Έργα διευθέτησης, συντήρησης και καθαρισμού του υφιστάμενου αποχετευτικού-αποστραγγιστικού δικτύου (9 τάφροι).
Αναλυτικότερα πρόκειται να γίνουν τα εξής έργα:
– Έργα στην κοίτη του ποταμού Καλέντζη και συλλεκτήρων
– Διευθέτηση του π. Καλέντζη σε μήκος 16,09 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ-1 (π. Ιταλικός) σε μήκος 20,28 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ-2 σε μήκος 795,5 m.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ-3 σε μήκος 6,4 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙ-4 σε μήκος 1,4 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙΙ-2 σε μήκος 12,87 km.
– Κατασκευή ή ανύψωση αναχωμάτων
– Αριστερό ανάχωμα π. Καλέντζη σε μήκος 15,79 km.
– Δεξιό ανάχωμα π. Καλέντζη σε μήκος 15,72 km.
– Δεξιό ανάχωμα π. Ιταλικού (ΙΙ-1) σε μήκος 8,04 km.
– Αριστερό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ-2 σε μήκος 5,96 km.
– Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ-2 σε μήκος 9,57 km.
– Κατασκευή εξωτερικών τάφρων
– Δεξιό ανάχωμα π. Ιταλικού (ΙΙ-1) σε μήκος 4,09 km.
– Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ-2 σε μήκος 6,28 km.
– Τεχνικά έργα
– Δύο γέφυρες στο Συλλεκτήρα ΙΙ-1 (Χ.Θ. 2+354 και Χ.Θ. 6+052) και μία στο Συλλεκτήρα ΙΙΙ-2 (Χ.Θ. 6+655) σε αντικατάσταση υφιστάμενων.
– Ένας νέος οχετός στο Συλλεκτήρα ΙΙ-1 (Χ.Θ. 17+815) και ένας νέος οχετός στο Συλλεκτήρα ΙΙ-3 (Χ.Θ. 1+319).
– Οδοί συντήρησης επί των αναχωμάτων, συνολικού μήκους 62,76 km, διατομής η2
– Οδικές συνδέσεις (θέσεις σύνδεσης έργου με υφιστάμενες οδούς), συνολικού μήκους 1.077 m, διατομής η2 (κατά ΟΜΟΕ).
– Οδοί πρόσβασης στο Συλλεκτήρα ΙΙ-1 κατά τη φάση κατασκευής (στοιχειώδεις διαμορφώσεις), συνολικού μήκους 10.135 m.
Έργα στον π. Πάμισο – Τμήμα Β
– Έργα στην κοίτη του ποταμού Παμίσου
– Διευθέτηση του π. Παμίσου σε μήκος 10,49 km.
– Eπένδυση πρανών κύριας κοίτης με στρώμνη σε μήκος 10,9 km.
– Eπένδυση πυθμένα κύριας κοίτης με στρώμνη σε μήκος 1,73 km.
– Eπένδυση πρανών δευτερεύουσας κοίτης (τοίχος ή στρώμνη) σε μήκος 20,42 km.
– Κατασκευή ή ανύψωση αναχωμάτων
– Αριστερό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 10,48 km
– Δεξιό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 10,54 km
– 28 πτώσεις (αναβαθμοί) συνολικού ύψους 2m έκαστη με δύο διαδοχικές πτώσεις του 1m που απέχουν μεταξύ τους 15m.
– 11 οχετοί κάτω από τα αναχώματα
Οδοί συντήρησης επί των αναχωμάτων, συνολικού μήκους 21,02 km, διατομής η2 Έργα στον π. Πάμισο – Τμήμα Α
– Έργα στην κοίτη του ποταμού Παμίσου
– Διευθέτηση του π. Παμίσου σε μήκος 12 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙΙΙ-3 σε μήκος 8,74 km.
– Διευθέτηση Συλλεκτήρα ΙV-1 σε μήκος 4,34 km.
– Κατασκευή ή ανύψωση αναχωμάτων
– Αριστερό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 9,91 km.
– Δεξιό ανάχωμα π. Παμίσου σε μήκος 10,7 km.
– Αριστερό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ-3 σε μήκος 3,71 km.
– Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα ΙΙΙ-3 σε μήκος 3,26 km.
– Αριστερό ανάχωμα Συλλεκτήρα IV-1 σε μήκος 3,34 km.
– Δεξιό ανάχωμα Συλλεκτήρα IV-1 σε μήκος 4,07 km.
– 1 πτώση (αναβαθμός) ύψους 2m (η οποία αποτελείται από 2 πτώσεις του 1m σε απόσταση 15m) και 5 πτώσεις 1m.
– 1 τάφρος συνολικού μήκους 174,5 m στον π. Πάμισο.
– 7 τάφροι συνολικού μήκους 2.034 m στο Συλλεκτήρα ΙΙΙ-3.
– 5 τάφροι συνολικού μήκους 4.783 m στο Συλλεκτήρα IV-1..
– 2 γέφυρες στον π. Πάμισο, μήκους 90 m, στις X.Θ. 4+218,58 και 9+960,37 και 1 γέφυρα στο Συλλεκτήρα ΙΙΙ-3 στη Χ.Θ. 2+190,13.
– 5 οχετοί (3 στο Συλλεκτήρα ΙΙΙ-3 και 2 στο Συλλεκτήρα IV-1).
– 8 οδικές συνδέσεις συνολικού μήκους 1.409,27 m.
– Οδοί συντήρησης επί των αναχωμάτων, συνολικού μήκους 34,99 km.
Η αποκατάσταση του υφιστάμενου οδικού δικτύου στην περιοχή των νέων τεχνικών θα επιτευχθεί με την κατασκευή έργων οδοποιίας που θα επιτρέπουν την κατασκευή, συντήρηση και έλεγχο του υδραυλικού έργου.
Τα πλεονάζοντα υλικά που θα προκύψουν από τις εργασίες εκσκαφής κατά την κατασκευή των υπό μελέτη έργων εκτιμώνται σε 115.406 m3. Τα αδρανή υλικά θα πρέπει ή να αξιοποιηθούν κατά προτεραιότητα στο έργο κατασκευής του αυτοκινητόδρομου Ε65, ή να διατεθούν σε αποθεσιοθάλαμο ο οποίος πρέπει αδειοθοτηθεί περιβαλλοντικά, ή να χρησιμοποιηθούν σε έργο αποκατάστασης ανενεργού λατομείου σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 7 του Ν.4014/2011 ή να μεταφερθούν σε κατάλληλη και νομίμως αδειοδοτημένη μονάδα διαχείρισης ΑΕΚΚ σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Μετά τα έκτακτα και έντονα καιρικά φαινόμενα στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου του 2020 (φαινόμενο «Ιανός»), τα οποία προκάλεσαν σημαντικές ζημιές τόσο στην πεδινή όσο και στην ορεινή ζώνη των Δήμων Καρδίτσας, Αργιθέας και Μουζακίου της Π.Ε. Καρδίτσας, προβλέφθηκε μία σειρά εργασιών αποκατάστασης στο πλαίσιο του έργου: «Αποκατάσταση των ζημιών στις υφιστάμενες Οδικές, καθώς και σε λοιπές Υποδομές στην Περιφέρεια Θεσσαλίας που προκλήθηκαν από το Μεσογειακό Κυκλώνα “ΙΑΝΟΣ” στις 18 και 19 Σεπτέμβριου 2020»
Oι προκληθείσες ζημιές, αφορούν στην καταστροφή τμημάτων του κύριου και δευτερεύοντος οδικού δικτύου, καταρρεύσεις ή υποσκαφή βάθρων γεφυρών, διάβρωση και υποσκαφή επιχωμάτων, καταπτώσεις πρανών, καταστροφή οχετών, καθιζήσεις και φθορές οδοστρωμάτων, σε συγκεκριμένα τμήματα του υπεραστικού επαρχιακού οδικού δικτύου των τριών Δήμων, συνολικού μήκους περίπου 150 km και σε βασικές υποδομές εντός της πόλης του Μουζακίου και παρά την όχθη του π. Πάμισου. Για τα έργα αυτά έχει εκδοθεί Απόφαση εξαίρεσης από τη διαδικασία τήρησης της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Στην περιοχή του Μουζακίου, περιλαμβάνονται επεμβάσεις στην περιοχή του π. Παμίσου – Τμήμα Α, τα οποία έχουν ληφθεί υπόψη στον σχεδιασμό των υπό μελέτη έργων, αλλά δεν εντάσσονται στην περιβαλλοντική τους αδειοδότηση.
Τα έργα αποκατάστασης είναι τα ακόλουθα:
– Οδικό τμήμα Περιφερειακής οδού Μουζακίου μήκους 770 m.
– Καθαίρεση αστοχήσασας Γέφυρας Μουζακίου και κατασκευή πεζογέφυρας μήκους 80 m.
– Κατασκευή νέας Γέφυρας, μήκους 60 m στο Οδικό τμήμα από Μουζάκι προς Ανθοχώρι – Ελληνόκαστρο.
– Οδικό τμήμα από διασταύρωση Πευκόφυτου – Δρακότρυπας έως Άγιο Νικόλαο.
EΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
– Μηδενική Λύση – Μη υλοποίηση προτεινόμενου έργου
Η επιλογή της μηδενικής λύσης για τα εξεταζόμενα έργα, δηλαδή η διατήρηση της μη διευθέτησης των ρεμάτων στα υπό μελέτη τμήματα, μπορεί με σχετική βεβαιότητα να ειπωθεί ότι ενέχει σοβαρούς κινδύνους με επιπτώσεις κατά κύριο λόγο στο ανθρωπογενές περιβάλλον αλλά και στο φυσικό περιβάλλον, κυρίως
λόγω διάβρωσης και πλημμυρισμού. Λαμβάνοντας υπόψη τον κυρίως αγροτικό χαρακτήρα των περιοχών από τις οποίες διέρχονται τα ρέματα, την εγκάρσια διέλευσή τους από τα μεγάλα συγκοινωνιακά έργα (ΕΡΓΟΣΕ, ΣΓΥΤ, Ε65) και άλλες τοπικές οδούς, καθώς και τη γειτνίασή τους με οικισμούς, είναι φανερή η ανάγκη
αντιπλημμυρικής προστασίας και η εξασφάλιση επαρκούς παροχετευτικότητας του αποδέκτη
– Προτεινόμενη λύση
Η προτεινόμενη λύση περιλαμβάνει μία σειρά αντιπλημμυρικών έργων σε τμήματα των ποταμών Καλέντζη, Παμίσου και σε συλλεκτήρες αυτών, καθώς και μία σειρά συνοδών έργων. Τα έργα συνίστανται στα εξής:
– Διευθέτηση κοίτης με χωμάτινη τραπεζοειδή διατομή, πλην του ανάντη τμήματος του Παμίσου όπου προτείνεται διευθέτηση με στρώμνες και συρματοκιβώτια και αναβαθμοί, εξαιτίας των μεγάλων κλίσεων και ταχυτήτων του ποταμού.
– Εργασίες καθαρισμού και διαμόρφωσης κοίτης.
– Κατασκευή αναχωμάτων και απαιτούμενων οδών πρόσβασης.
Με την κατασκευή των έργων αυτών θα επιτευχθεί αύξηση της παροχετευτικότητας, με σκοπό την αποτροπή πλημμυρικών φαινομένων.
Η λύση αυτή αφού δεν ασκεί σημαντικές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον και εφόσον βέβαια γίνει σωστή διαχείριση του έργου, θα έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον της περιοχής.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Οι επιπτώσεις στο ευρύτερο περιβάλλον της περιοχής (φυσικό – ανθρωπογενές) εξετάζονται στην φάση της κατασκευής και λειτουργίας των έργων.
– Κλιματικά και βιοκλιματικά χαρακτηριστικά
Η κατασκευή των υπό μελέτη έργων δεν συνδέεται με μακροχρόνιες και σημαντικές ποσοτικά εκπομπές ρύπων ή με οποιαδήποτε άλλου είδους επίδραση σε κλιματολογικές παραμέτρους. Ως εκ τούτου, από την κατασκευή των έργων δεν αναμένονται επιπτώσεις στα κλιματολογικά και βιοκλιματικά χαρακτηριστικά, τόσο της περιοχής μελέτης όσο και της ευρύτερης περιοχής. Η διευθέτηση και η οριοθέτηση των ρεμάτων (στα υπό μελέτη τμήματα) δεν αναμένεται σε καμία περίπτωση να έχει επιπτώσεις σε οποιαδήποτε κλιματολογική παράμετρο.
Με την υλοποίηση των προτεινόμενων έργων άρα και στη φάση λειτουργίας των υπό μελέτη έργων δεν αναμένονται αξιοσημείωτες διαφοροποιήσεις στις επιπτώσεις που εκτιμήθηκαν στην εγκεκριμένη Μ.Π.Ε..
– Μορφολογικά και τοπιολογικά χαρακτηριστικά
Στη φάση κατασκευής των υπό μελέτη έργων, οι κύριες μορφολογικές επιπτώσεις σχετίζονται με τις εκσκαφές, τη διάθεση των προϊόντων εκσκαφής και την προσωρινή απόθεση των υλικών κατασκευής, καθώς και με τις εργασίες εξυγίανσης των πυθμένων και των πρανών με σκοπό την ασφαλή εγκατάσταση των στρωμνών ή του οπλισμένου σκυροδέματος, τη διευθέτηση της κοίτης του ρέματος, την κατασκευή λεκάνης συγκράτησης φερτών και κατασκευή οδών πρόσβασης στα υπό μελέτη έργα.
Κατά τη φάση κατασκευής του έργου αναμένεται να προκληθούν αρνητικές επιπτώσεις στο τοπίο και στο αισθητικό περιβάλλον της περιοχής κατασκευής των έργων λόγω της κυκλοφορίας των οχημάτων, της εκπομπής σκόνης, των εκτεταμένων εκσκαφών της αποψίλωσης, της λειτουργίας εργοταξίου, των προσωρινών χώρων απόθεσης υλικών κ.ά. Οι επιπτώσεις αυτές εκτιμώνται ως τοπικά μέτριες.
Συνεπώς, στη φάση κατασκευής αναμένονται μέτριες αρνητικές επιπτώσεις στη μορφολογία και το τοπίο, χρονικά περιορισμένες και πλήρως αναστρέψιμες με τη λήψη των κατάλληλων μέτρων ενώ σημειώνεται ότι στη φάση λειτουργίας λόγω των φυτοτεχνικών διαμορφώσεων και της φυσικής αναγέννησης τη βλάστησης
το τοπίο θα βελτιωθεί σημαντικά.
Κατά τη λειτουργία του έργου δεν αναμένονται αρνητικές επιπτώσεις στη μορφολογία και στο έδαφος της άμεσης και ευρύτερης περιοχής μελέτης.
– Γεωλογικά, τεκτονικά και εδαφολογικά χαρακτηριστικά
Στη φάση κατασκευής του έργου περιλαμβάνονται δραστηριότητες που σχετίζονται με το έδαφος, όπως είναι οι εκσκαφές κλπ. Οι επιπτώσεις στο έδαφος από τη διευθέτηση και οριοθέτηση των ρεμάτων είναι τοπικού χαρακτήρα και μερικώς αντιμετωπίσιμες. Τα υπό μελέτη έργα δεν αναμένεται να προκαλέσουν περαιτέρω επιπτώσεις στο έδαφος της περιοχής μελέτης κατά τη φάση λειτουργίας.
– Φυσικό περιβάλλον
Χλωρίδα – πανίδα
Τα προτεινόμενα έργα αναμένεται να έχουν τοπικά ισχυρές επιπτώσεις, κατά τη φάση κατασκευής, στα είδη χλωρίδας και πανίδας. Οι εκσκαφές για τον καθαρισμό των υδατορεμάτων αναμένεται να προκαλέσουν επιπτώσεις στις τοπικές φυτικές διαπλάσεις, που όμως με τη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων θα είναι μερικώς αναστρέψιμες. Οι εκσκαφές θα έχουν τοπικά ισχυρές επιπτώσεις στην πανίδα της περιοχής.
– Ανθρωπογενές περιβάλλον
Χρήσεις γης
Τα προτεινόμενα έργα, δεν αναμένεται να επηρεάσουν αξιοσημείωτα τις υφιστάμενες χρήσεις γης και δραστηριότητες καθώς και το οικιστικό περιβάλλον Αναμένονται οι συνήθεις οχλήσεις από την κατασκευή έργων, με την παρουσία εργοταξίου, την αύξηση του επιπέδου θορύβου καθώς και των διαφόρων μορφών ρύπανσης (εκπομπές σωματιδίων σκόνης, οπτική ρύπανση κ.ά.).
Επισημαίνεται, όμως, ότι οι επιπτώσεις αυτές συγκρινόμενες με τα θετικά αποτελέσματα που θα έχει η ολοκλήρωση του έργου αξιολογούνται ως μη σημαντικές και ταυτόχρονα είναι παροδικές και αναστρέψιμες.
Στη φάση λειτουργίας τα εξεταζόμενα έργα θα προκαλέσουν σημαντικές θετικές επιδράσεις στις χρήσεις γης, λόγω του ότι τα έργα συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό στη μη καταστροφή των καλλιεργειών και την απώλεια γόνιμης γης. Οι επιπτώσεις χαρακτηρίζονται θετικές.
Πολιτιστική κληρονομιά
Στην άμεση περιοχή των έργων δεν εντοπίζονται στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Τεχνικές υποδομές
Από την κατασκευή των προτεινόμενων έργων δεν αναμένονται αξιοσημείωτες επιπτώσεις στις υποδομές κοινής ωφελείας (δίκτυα ύδρευσης, ΔΕΗ, τηλεπικοινωνιών), τα οποία θα ανακατασκευαστούν στην περίπτωση που καταλαμβάνονται από το έργο. Αρνητικές επιπτώσεις κατά τη φάση κατασκευής των έργων αναμένονται από την επιβάρυνση του οδικού δικτύου λόγω της κίνησης των βαρέων οχημάτων και των οχημάτων των εργαζομένων στην περιοχή.
Οι επιπτώσεις αυτές είναι μέτριας έντασης, βραχυπρόθεσμες και πλήρως αναστρέψιμες μετά το πέρας των εργασιών κατασκευής. Επίσης, αρνητικές επιπτώσεις αναμένονται από την κατάληψη τμημάτων των υφιστάμενων αγροτικών οδών που χρησιμοποιούνται για την πρόσβαση σε καλλιέργειες.
Από τη λειτουργία των προτεινόμενων έργων δεν αναμένονται επιπτώσεις στις υποδομές κοινής ωφελείας (δίκτυα ύδρευσης, ΔΕΗ, τηλεπικοινωνιών).
– Ποιότητα αέρα
Εκτιμάται ότι θα υπάρξει αύξηση των εκπομπών των αέριων ρύπων κατά τη φάση κατασκευής των υπό μελέτη έργων, που δύναται να προκαλέσει τοπικά αυξημένες συγκεντρώσεις ρύπων. Είναι τυπική και αναμενόμενη για έργα τέτοιου είδους.
Μπορεί να ελαχιστοποιηθεί με την τήρηση της ισχύουσας Ελληνικής και κοινοτικής Νομοθεσίας που αφορά στις εκπομπές μηχανημάτων και οχημάτων εργοταξίου και την εφαρμογή της επιβεβλημένης σωστής εργοταξιακής πρακτικής και τη λήψη των κατάλληλων επανορθωτικών μέτρων κατά τη φάση κατασκευής.
Είναι τοπικά περιορισμένη στην άμεση περιοχή των έργων, προσωρινή και δεν θα προκαλέσει αξιόλογη μη αναστρέψιμη υποβάθμιση του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος της άμεσης περιοχής.
Λόγω της φύσης των έργου δεν αναμένεται εκπομπή αέριων ρύπων στη φάση λειτουργίας τους. Αναμένονται μόνο πολύ μικρές εκπομπές σωματιδίων και αερίων ρύπων από την κίνηση οχημάτων κατά τις περιόδους συντήρησης των συνολικών αντιπλημμυρικών έργων.
– Θόρυβος – δονήσεις
Ο θόρυβος που παράγεται κατά την φάση της κατασκευής ενός έργου, προέρχεται κυρίως από τη λειτουργία των μηχανημάτων εργοταξίου, την κίνηση των βαρέων οχημάτων από και προς τα εργοτάξια και την περίοδο των κατασκευών θα είναι σχετικά αυξημένη. Οι προκαλούμενες αρνητικές επιπτώσεις από τον θόρυβο χαρακτηρίζονται μετρίου μεγέθους τοπικές (στην άμεση γειτνίαση των έργων) και βραχυχρόνιες επειδή θα πάψουν να υφίστανται μετά το πέρας της κατασκευής.
Χαρακτηρίζονται επίσης ως αντιμετωπίσιμες δεδομένου ότι δύναται να παρθούν ορισμένα μέτρα μείωσης του εκπεμπόμενου θορύβου. Τα προτεινόμενα έργα δεν αναμένεται να προξενήσουν, λόγω της φύσης τους, αλλαγές στο ακουστικό περιβάλλον της περιοχής.
– Ύδατα
Επιφανειακά ύδατα
Στη φάση κατασκευής αναμένονται αλλαγές στις παραμέτρους ποιότητας των επιφανειακών νερών κυρίως από τις εργασίες κατασκευής, οι οποίες θα λάβουν χώρα κατά μήκος της κοίτης.
Αναμένεται αύξηση της θολερότητας των νερών εξαιτίας των εκσκαφικών εργασιών, αν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, τα έργα δεν
θα επηρεάσουν τους υδατικούς πόρους της περιοχής και επομένως δεν αναμένονται αρνητικές επιπτώσεις κατά την κατασκευή τους.
Στη φάση λειτουργίας των δεν αναμένονται σημαντικές επιπτώσεις στους επιφανειακούς υδατικούς πόρους.
Οι επιδράσεις που προκαλούνται στη δίαιτα των υδάτων μετά την κατασκευή του έργου χαρακτηρίζονται θετικές διότι η ικανοποιητική παροχετευτικότητα των έργων θα προκαλέσει ανάσχεση των πλημμυρικών φαινομένων στην περιοχή μελέτης. Οι εν λόγω επιπτώσεις χαρακτηρίζονται ως ασθενείς και δύναται να μειωθούν εάν ληφθούν μέτρα πρόληψης της ρύπανσης (σκουπίδια, λύματα κ.ά.).
Υπόγεια Ύδατα
Οι διαμορφώσεις της κοίτης θα επηρεάσουν, σε ένα βαθμό, την ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των υπογείων υδάτων εφόσον θα εμποδίζεται, εν μέρει, η κατείσδυση και τροφοδοσία των υπόγειων υδροφορέων.
Οι επιπτώσεις αυτές είναι παροδικού χαρακτήρα και μερικώς αναστρέψιμες μετά το πέρας των
εργασιών.
Επιπτώσεις στην ποιότητα των υδατικών πόρων μπορεί επίσης να προκληθούν από δυνητικές πηγές ρύπανσης, λόγω της λειτουργίας των μηχανημάτων και των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στη φάση κατασκευής. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η παραγωγή αστικών αποβλήτων κατά τη λειτουργία του εργοταξίου, η διαρροή καυσίμων ή λιπαντικών αυτοκινήτων και μηχανημάτων, λόγω ατυχήματος ή ελλιπούς συντήρησης. Με τις προτεινόμενες διαμορφώσεις δεν θα επηρεαστεί αισθητά η ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των υπογείων υδάτων εφόσον δεν θα εμποδίζεται σημαντικά η κατείσδυση και κατά συνέπεια η τροφοδοσία των υπόγειων υδροφορέων.
Οι επιπτώσεις στον υπόγειο υδροφορέα από τη λειτουργία των έργων κρίνονται ασθενείς.
