Η κυβέρνηση αποκλείει επισήμως ομόφυλους άνδρες και μοναχικούς άνδρες από τη δυνατότητα τεκνοθεσίας μέσω παρένθετης μητέρας – με επιχείρημα το βιολογικό αυτονόητο
Όπισθεν ολοταχώς από την ελληνική πολιτεία στο θέμα της τεκνοθεσίας από ομόφυλους άνδρες ή μοναχικούς άνδρες μέσω παρένθετης μητέρας.
Με φόντο πρόσφατες προσφυγές πολιτών στα ελληνικά δικαστήρια – κάποιες εκ των οποίων έγιναν δεκτές σε πρώτο βαθμό – το Υπουργείο Δικαιοσύνης αποφάσισε να παρέμβει νομοθετικά και να “διευκρινίσει” ότι… οι άνδρες δεν μπορούν να γεννούν, άρα δεν μπορούν και να αποκτούν παιδιά μέσω παρένθετης.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης ανακοίνωσε πως η ρύθμιση έρχεται να κλείσει το “παραθυράκι” για τεκνοθεσία μέσω ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από άνδρες, ατομικά ή σε ζευγάρια. Όπως τόνισε:
«Η αδυναμία κυοφορίας δεν μπορεί να θεωρείται ιατρική αδυναμία. Οι άνδρες δεν έχουν δυνατότητα κυοφορίας. Αυτό είναι το θεμέλιο της παρένθετης μητρότητας.».
Με την τροπολογία που φέρνει το Υπουργείο, η δικαστική άδεια για παρένθετη μητρότητα θα ισχύει μόνο όταν η απόφαση καταστεί αμετάκλητη, γεγονός που θέτει σοβαρά διαδικαστικά εμπόδια — και στην πράξη, μπλοκάρει τη δυνατότητα τεκνοθεσίας από άνδρες.
Γιατί “ανθρωπιστικό”;
Ο κ. Φλωρίδης χαρακτήρισε τη ρύθμιση «βαθύτατα ανθρωπιστική», τονίζοντας τον κίνδυνο η Ελλάδα να μετατραπεί σε ευρωπαϊκό κέντρο “trafficking παρένθετων μητέρων”, μέσω πρακτικών επί πληρωμή που – όπως είπε – «δεν υπάρχουν πουθενά στην ΕΕ».
Σύμφωνα με τον ίδιο, υπήρξαν περιπτώσεις δικαστικής διεκδίκησης παιδιού από ομόφυλα ή μοναχικά πρόσωπα μέσω παρένθετης, με αντικρουόμενες αποφάσεις (ναι σε πρώτο βαθμό, όχι στο εφετείο), που οδήγησαν το υπουργείο να «ξεκαθαρίσει το τοπίο».
Το ερώτημα είναι αν ξεκαθαρίζεται το “τοπίο” ή αν επιβεβαιώνεται μια βαθιά συντηρητική στροφή, που προτιμά τον αποκλεισμό αντί της ρύθμισης.
Το πρόσημο της “μη-ισότητας”
Το νέο πλαίσιο δημιουργεί, επί της ουσίας, ένα διαχωρισμό ανάμεσα σε γυναίκες και άνδρες ως προς το δικαίωμα αναπαραγωγής μέσω παρένθετης μητρότητας.
Αν και τυπικά δεν γίνεται αναφορά σε σεξουαλικό προσανατολισμό, η αποκλειστική αναφορά στο φύλο και στη δυνατότητα κυοφορίας, καθιστά ξεκάθαρο ότι οι άνδρες (ομοφυλόφιλοι ή ετερόφυλοι) αποκλείονται πλήρως από την επιλογή να αποκτήσουν παιδί μέσω παρένθετης μητέρας.
Η απόφαση αναμένεται να προκαλέσει συζητήσεις – και αντιδράσεις.
Ορισμένοι τη χαιρετίζουν ως προστασία της γυναικείας αξιοπρέπειας και πρόληψη εμπορικών πρακτικών. Άλλοι τη βλέπουν ως κρατική επικύρωση της ανισότητας και συντηρητικό πισωγύρισμα.