Παρακολουθώντας τα αγωνίσματα των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι εύκολα οδηγούμαστε στην διαπίστωση και στην παραδοχή πως ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ο ΠΟΛΕΜΟΣ έχουν πολλά κοινά σημεία αναφοράς. Ένα πλήθος αγωνισμάτων (Σκοποβολή, Παγκράτιον, Τοξοβολία, Άλματα, Δρόμοι Ταχύτητας, Ακοντισμός, Πυγμαχία, Πάλη…) μάς παραπέμπουν στα Ομηρικά Έπη και ιδιαίτερα στην Ιλιάδα, το κατεξοχήν Πολεμικό έπος.
Όπως ο Αθλητισμός καλλιεργεί το ιδανικό της φυσικής κατάστασης (ταχύτητα, αντοχή, δύναμη…) αλλά και την αρετή της συντροφικότητας-συνεργασίας έτσι και ο Πόλεμος στοχεύει στα ίδια ιδανικά με αναγκαία κάθε φορά και την πνευματική και ψυχική-συναισθηματική πληρότητα. Σε πολλά, δηλαδή, θέματα ο Αθλητισμός και ο Πόλεμος βαδίζουν παράλληλα.
“Citius, Altius, Fortius”: Μπορεί το παραπάνω να αποτελεί την πιο γνωστή θέση-προτροπή για την ουσία και το σκοπό του Αθλητισμού, ωστόσο θα έπρεπε να συμπληρωθεί και από το “Ο καθένας για τον εαυτό του για τη ΝΙΚΗ, αλλά στο τέλος όλοι με όλους”.
Βέβαια ο Όργουελ είχε διαφορετική άποψη για τον Αθλητισμό και τη σχέση του με τον Πόλεμο, τονίζοντας χαρακτηριστικά: “Ο σοβαρός Αθλητισμός δεν έχει να κάνει τίποτα με το “ευ αγωνίζεσθαι“. Είναι γεμάτος μίσος, ζήλια, καυχησιολογία, αγνοί όλων των κανόνων και σαδιστική ευχαρίστηση στην παρακολούθηση βίας.Με αλλά λόγια είναι πόλεμος χωρίς πυροβολισμούς”.
Αλήθεια πόση “Αλήθεια” κρύβει η παραπάνω διαπίστωση του Όργουελ; Πόσο επιβεβαιώθηκε από την Ολυμπιάδα του Παρισιού, όταν στην φωτογραφία οι τρεις νικητές στο άλμα επί κοντώ πανηγυρίζουν μαζί την επιτυχία τους τυλιγμένοι στη σημαία της πατρίδας τους; Να που οι σημαίες δεν χωρίζουν υποχρεωτικά τους ανθρώπους, ούτε τρέφουν το ανόητο εθνικιστικό μίσος…Ίσα-ίσα τονίζουν την ομορφιά της διαφορετικότητας που εμπλουτίζει τον πολιτισμό μας και καταυγάζει μια αιώνια αλήθεια της Φύσης και της Ηθικής…”ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ”.
Μία Φωτογραφία, Χίλιες ΛΕΞΕΙΣ.
Τρεις αθλητές, Τρεις Σημαίες και όμως το ίδιο ανθρώπινο χαμόγελο και ο σεβασμός-αποδοχή του “άλλου”.
Δεν λείπουν και οι θέσεις που εκφράστηκαν κατά καιρούς για τη σχέση ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ και ΠΟΛΕΜΟΥ, όπως πως:
“Ο Πόλεμος είναι η συνέχιση της Πολιτικής με άλλα μέσα ” (Κλαούζεβιτς)
Πώς μπορούμε να αποδεχτούμε την άποψη πως ο Αθλητισμός είναι ένα υποκατάστατο του Πολέμου ή το αντίθετο; Πόση αλήθεια κρύβεται στην παραδοχή πως ο αθλητισμός ως ειρηνικό υποκατάστατο μάς προετοιμάζει για τον πραγματικό Πόλεμο; Η καλλιέργεια του “αγωνιστικού πνεύματος” ως κοινού στοιχείου και των δύο (Αθλητισμός-Πόλεμος) πόσο πειστικό επιχείρημα είναι να μάς πείσει πως μεταξύ τους υπάρχει μία υπόγεια διαδρομή που τα ενώνει;
Τελικά πόσο πειστική είναι και η θέση (πολλαπλώς διατυμπανιζόμενη) πως “Ο Αθλητισμός δεν είναι Πόλεμος…”. Ωστόσο όσο περισσότερο το λέμε άλλο τόσο υποψιαζόμαστε πως μπορεί να ισχύει και το αντίθετο.
Πολλές φορές οι Φωτογραφίες μιλούν πιο καθαρά και πιο αληθινά από τη Γλώσσα των διπλωματών.
Όταν οι άνθρωποι βρίσκουν πιο δημιουργικό τρόπο να εξωτερικεύουν την έμφυτη επιθετικότητά τους.
Όταν η επιθυμία για Νίκη και υπερτέρηση δεν σημαίνει και εξευτελισμό ή ισοπέδωση του αντιπάλου.
Όταν η έννοια και η ουσία του ΑΝΘΡΩΠΟΥ ακυρώνει κάθε σκέψη για υποβιβασμό ή επιβολή της εξουσίας μας επί των άλλων συνανθρώπων μας.
Τότε μπορούμε να πούμε πως βαδίζουμε σωστά στην ερμηνεία και αποδοχή του ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ως αντίδοτο στον ΠΟΛΕΜΟ.
Κι αυτό γιατί στον ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ είμαστε αντίπαλοι την ώρα του αγώνα. Στο τέλος του αγώνα αναγνωρίζουμε την ανωτερότητα του-ων Άλλου-ων και γιορτάζουμε μαζί την προσπάθειά μας.
Στον ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ οι ΣΗΜΑΙΕΣ υπάρχουν ως στοιχείο Ταυτότητας και όχι ως στοιχείο Μίσους και υποβιβασμού του αντιπάλου….
Πότε και ποιος θα επιβάλλει την ΕΙΡΗΝΗ κατά το χρόνο διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων;
Ελπίζω η παραπάνω Φωτογραφία και πολλές άλλες παρόμοιες θα έπρεπε να αποτελέσουν ειδική ενότητα-με το αυτονόητο μήνυμα-στην ΤΕΛΕΤΉ ΛΗΞΗΣ της Ολυμπιάδας στο Παρίσι.
Κι αυτό γιατί ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ενώνει και εξημερώνει τον άγριο ΑΝΘΡΩΠΟ, ενώ ο ΠΟΛΕΜΟΣ εξαγριώνει και εξαχρειώνει τον ΑΝΘΡΩΠΟ.
Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ επωάζει και διευκολύνει την εξωτερίκευση κάθε θετικού στοιχείου του ανθρώπου, σε αντίθεση με τον ΠΟΛΕΜΟ που ξυπνά και τρέφει κάθε στοιχείο αντικοινωνικό και απαξιωτικό για το συν-Άνθρωπο μας.
Είναι ανάγκη ως ΑΤΟΜΑ, ως ΚΟΙΝΩΝΙΑ και ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ να ξαναβρούμε την Ισορροπία ανάμεσα στον ΑΠΟΛΛΩΝΑ και τον ΔΙΟΝΥΣΟ.
Κι αυτό γιατί τόσο ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ όσο και ο ΠΟΛΕΜΟΣ εμπεριέχουν μέσα τους και στη “λογική” τους τόσο το Απολλώνιο Πνεύμα όσο και το Διονυσιακό.
Κι ενώ οι Ολυμπιακοί αγώνες του Παρισιού πέρασαν στην ιστορία καλό θα ήταν να ξαναδιαβάσουμε κάποιες σκέψεις του Μανόλη Ανδρόνικου.
«Αυτό το πνεύμα της πίστης στον άνθρωπο, στη σωματική του αλκή και στην ηθική του καταξίωση, της δημοκρατικής ισότητας και της πανανθρώπινης συναδέλφωσης, της παγκόσμιας ειρήνης και αγάπης, που γεννήθηκε στην Ελλάδα και εκφράστηκε καίρια με τους Ολυμπιακούς αγώνες θέλησε να ξαναζωντανέψει ο P. de Coubertin. Ίσως πολλοί το νομίσουν χιμαιρικό ένα τέτοιο όραμα· όμως όσοι έχουν χαρεί την παγκόσμια πια συναδέλφωση των αθλητών που κυριαρχεί στους σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες, όπου για λίγο έστω χρονικό διάστημα καταργούνται όλα τα σύνορα που χωρίζουν τους λαούς, όπου η γλώσσα, η φυλή και η θρησκεία δεν υψώνουν τους φραγμούς τους ανάμεσα στους ανθρώπους, όπου η κοινωνική θέση, ο υλικός πλούτος και η κρατική δύναμη δεν λογαριάζονται, όπου ο άνθρωπος γυμνός από καθετί άλλο αγωνίζεται με τους συνανθρώπους του ειρηνικά και τίμια για να κερδίσει την τιμή και μόνο της νίκης, όσο έχουν ζήσει αυτό το γεγονός ελπίζουν και πιστεύουν πως το ολυμπιακό πνεύμα μπορεί να φωτίσει τον κόσμο ολόκληρο όχι μονάχα για λίγες μέρες, αλλά παντοτινά.(«Παιδεία ή Υπνοπαιδεία»)
✰ΠΗΓΗ: Blog «ΙΔΕΟπολις» Ηλία Γιαννακόπουλου
