Αγαπητό Trikalanews,
Στις φιλόξενες σελίδες της ηλεκτρονικής σας εφημερίδας σας δημοσιεύσατε ανακοίνωση sστις 2/7 με τίτλο «Ανεμογεννήτριες. Μικρό το όφελος, μεγάλη η καταστροφή» η οποία υπογράφεται από την άγνωστη σε μένα «Λέσχη Εργασίας, Αλληλεγγύης & Πολιτισμού» με πρόσκληση σε συγκέντρωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος.
Το συγκεκριμένο άρθρο βρίθει από ανακρίβειες – τα γνωστά fake news – και στρέφεται, στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος, ενάντια στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εξωραΐζει την παραγωγή ενέργειας από τον άνθρακα, αγνοεί την κλιματική αλλαγή και μας προτείνει ως λύση στα προβλήματά μας το κρατικό μονοπώλιο στην ενέργεια.
Προσωπικά δεν είμαι ειδικός των Α.Π.Ε. αλλά μια απλή αναζήτηση στο διαδύκτιο είναι αρκετή για να αποδείξει την ρηχότητα και την απλοϊκότητα των επιχειρημάτων που θυμίζουν την επιχειρηματολογία του Trump και του υπερσυντηρητικού Tea Party. Όλα αυτά βέβαια στο όνομα της υπεράσπισης του λαϊκού συμφέροντος. Προτείνω στους αναγνώστες σας το 11σέλιδο άρθρο της WWF Ελλάδος που αποκαθιστά την αλήθεια σε όλα τα επιχειρήματα της παραπάνω «Λέσχης». Επίσης το άρθρο του Βήματος (7ος 2019) είναι χαρακτηριστικό της ποιότητας του ισχυρισμού περί πανάκριβων αιολικών.
Το πιο ταιριαστό με τον τίτλο που διαλαλεί την μεγάλη καταστροφή που προκαλούν τα αιολικά είναι το αίτημα της ανακοίνωσης «ΝΑΙ στην εγκατάσταση ΑΠΕ με κεντρικό σχεδιασμό». Πρέπει να έχεις εντρυφήσει στα νιάτα σου στην σκέψη των Χότζα – Μάο – Στάλιν για να κάνεις το μεγάλο άλμα από τα ιδιωτικά αιολικά που καταστρέφουν στα κρατικά που σώζουν.
Ως συνεπής ορειβάτης δηλώνω ότι μου είναι αποκαρδιωτική η ιδέα να ορειβατώ κάτω από τον ίσκιο των ανεμογεννητριών. Θέλω τα βουνά μας όπως τα όρθωσαν οι χθόνιες δυνάμεις και τα σμίλευσε ο άνεμος και η βροχή. Ακόμα και οι χωματόδρομοι των κτηνοτρόφων με ενοχλούν. Προτιμώ τα ζαρκάδια από τα γίδια, τα έλατα από το χορτάρι. Χαίρομαι για την αύξηση της δασοκάλυψης, θλίβομαι για την εξαφάνιση του βοσκού. Αλλά στην ζωή πρέπει να συμβιβαζόμαστε, να αντιλαμβανόμαστε το ατομικό συμφέρον μέσα στο γενικό καλό. Να μην επιδιώκουμε να σώσουμε το σπίτι μας και ας καεί το χωριό. Αρκεί το όφελος από τις ανεμογεννήτριες να είναι πολλαπλάσιο από την τοπική υποβάθμιση. Αυτή είναι η διαφορά της προόδου από την συντήρηση.
Μαρολαχάκης Μάριος
Εκπαιδευτικός
Περιληπτικά παραθέτω μερικά αποσπάσματα από το άρθρο την «Λέσχης» και αυτού της WWF
Λέσχη: Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από τη λειτουργία ανεμογεννητριών (Α/Γ) είναι απίστευτα ασήμαντη ενώ η καταστροφή στο φυσικό περιβάλλον είναι πρωτοφανής και ανεπανόρθωτη. Από τα γεγονότα που σχετίζονται με την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών προκύπτει ότι μια ανεξέλεγκτη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος βρίσκεται σε εξέλιξη, με μοναδικό κίνητρο το οικονομικό όφελος επιχειρηματιών της ενέργειας.
WWF: Για το έτος 2017 η παραγωγή από αιολικά πάρκα ανήλθε συνολικά σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης σε 11,6% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικά συστήματα (υπεράκτια ή χερσαία) στη Δανία ανήλθε το 2017 στο 44% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας4).
Η ανάπτυξη εγκαταστάσεων ΑΠΕ στον φυσικό χώρο είναι χρήσιμο να αντιπαραβάλλεται με τις μεγάλες και συνεχείς εκτάσεις που δεσμεύονται για την περιβαλλοντικά καταστροφική ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη. Χαρακτηριστικά, το ενεργειακό κέντρο Δυτικής Μακεδονίας καταλαμβάνει 160.000 στρέμματα (παραμένουν δεσμευμένα ακόμα 40.000 στρέμματα), ενώ τα λιγνιτωρυχεία Μεγαλόπολης έχουν συνολική έκταση 52.303,5 στρέμματα. Οι εκτάσεις αυτές δεν μπορούν να φιλοξενήσουν καμία άλλη δραστηριότητα, εκτός από την εξόρυξη λιγνίτη, λόγω της έντασης χρήσης και της βαριάς ρύπανσης.
Είναι απαραίτητο οι φορείς ανάπτυξης ΑΠΕ (δημόσιες ή ιδιωτικές εταιρείες, κοινωνικές επιχειρήσεις, ιδιώτες) να τηρούν μέχρι κεραίας την περιβαλλοντική νομοθεσία και να εφαρμόζουν τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές για τη μείωση της έντασης χρήσης γης και των επιπτώσεων. Καθώς οι μονάδες παραγωγής καθαρής ενέργειας είναι κατά βάση υποδομές περιβαλλοντικού σκοπού, η οικολογικά υποδειγματική ανάπτυξή τους πρέπει να αποτελέσει σημαία στη μάχη με τον χρόνο για μετριασμό της κλιματικής αλλαγής μέσα από την απανθρακοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής.
Λέσχη: Το όριο ζωής των ανεμογεννητριών δεν ξεπερνά τα 20-25 χρόνια. Αν συνεχιστεί η κατασκευή τους (που στην ουσία είναι συνέχιση των επιδοτήσεων αφού εκεί αποβλέπουν οι «επενδύσεις»), αυτό που θα κληροδοτηθεί στις επόμενες γενιές, θα είναι ένα απέραντο νεκροταφείο παλιοσιδηρικών και βουνά φορτωμένα με χιλιάδες τόνους μπετόν και χιλιάδες μέτρα υπόγειων καλωδιώσεων.
WWF: Η ανάπτυξη των ΑΠΕ ενισχύθηκε μέχρι σήμερα με σημαντικές επιδοτήσεις. Στην Ελλάδα, κρατικές ενισχύσεις δίνονται σε όλες τις τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής, ανεξάρτητα από το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Ενδεικτικά, μόνο κατά την τελευταία δεκαπενταετία η ενέργεια από ορυκτά καύσιμα έχει επιδοτηθεί με 15,4 δισεκ. ευρώ.
Στο πλαίσιο του συστήματος FiP οι σταθμοί ΑΠΕ συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρισμού μαζί με τους συμβατικούς σταθμούς διαθέτοντας μια προκαθορισμένη «τιμή αναφοράς» (ΤΑ). Κάθε μήνα υπολογίζεται αν τα έσοδα τους από την αγορά είναι μικρότερα από την ΤΑ και λαμβάνουν τη διαφορά ή αν είναι μεγαλύτερα την επιστρέφουν. Από 1/1/2017 μάλιστα η ΤΑ προκύπτει με μειοδοτικούς διαγωνισμούς που διεξάγει η ΡΑΕ ανά τακτά χρονικά διαστήματα μεταξύ των αιολικών και φωτοβολταϊκών, τόσο ανά τεχνολογία, όσο και κοινούς.
Οι πρώτοι τέτοιοι διαγωνισμοί έγιναν τον Ιούλιο του 2018 και πριν βγει το έτος οι τιμές αναφοράς έπεσαν κάτω από τα επίπεδα που βρίσκονταν την ίδια περίοδο η τιμή της αγοράς ηλεκτρισμού, πράγμα που σημαίνει ότι αν οι συνθήκες συνεχιστούν μέχρι τη στιγμή που αυτά τα νέα αιολικά και φωτοβολταϊκά έργα τεθούν σε λειτουργία, η επιδότηση τους θα είναι αρνητική (θα επιστρέφουν δηλαδή λεφτά στο σύστημα) και το μόνο όφελος που θα απολαμβάνουν θα είναι η εγγύηση της ΤΑ ως ελάχιστη τιμή για τα 20 έτη διάρκειας της σύμβασης. Αυτό το γεγονός κάνει το επόμενο βήμα της οριστικής κατάργησης κάθε είδους ενίσχυσης των ΑΠΕ (τουλάχιστον των αιολικών και φωτοβολταϊκών) σχεδόν αυτόματο. Ήδη πολλοί επενδυτές προσανατολίζονται στην κατασκευή και λειτουργία των έργων τους εκτός FiP …
Τα αιολικά πάρκα, όπως όλα σχεδόν το έργα ΑΠΕ, έχουν υψηλό κόστος αρχικής επένδυσης και μικρό λειτουργικό. Αυτό συνεπάγεται ότι η απόδοση της επένδυσης πραγματοποιείται κατά τη λειτουργία τους και μάλιστα αυξάνεται μετά τα πρώτα χρόνια, αφού αποσβεστεί το αρχικό κεφάλαιο, αποπληρωθεί το δάνειο κλπ. … Πράγματι από τα πρώτα εμπορικά αιολικά πάρκα που εγκαταστάθηκαν στο τέλος της δεκαετίας του 1990 σχεδόν όλα συμπλήρωσαν την εικοσαετή περίοδο λειτουργίας τους και θα συνεχίσουν να λειτουργούν είτε με αντικατάσταση των ανεμογεννητριών τους με καινούργιες (repowering), είτε με παρεμβάσεις επέκτασης του χρόνου ζωής.
Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες μάλιστα ολοκλήρωσε πρόσφατα το repowering εννέα τέτοιων έργων, που είχαν εγκατασταθεί τη δεκαετία του 1990 σε διάφορα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη. Αν παρόλα αυτά ένα αιολικό πάρκο πάψει να λειτουργεί για οποιονδήποτε λόγο, ο ιδιοκτήτης του σύμφωνα με σχετικό όρο που συμπεριλαμβάνεται στην Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων “οφείλει να αποκαταστήσει το διαταραγμένο τοπίο και τη δασική βλάστηση, σύμφωνα με τη μελέτη αποκατάστασης που θα συνταχθεί”. Η παραβίαση περιβαλλοντικού όρου επιφέρει, πέρα των ποινικών και αστικών ευθυνών, βαριά διοικητικά πρόστιμα που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 28, 29 και 30 του ν.1650/86, όπως τροποποιήθηκαν με τους νόμους 3010/02, 4014/2011 και 4042/2012 και ισχύουν.
