Του Γεωργίου Παπασίμου
Η πανδημία του κορονοϊούέχει προκαλέσει ήδη τεράστιο φόβο, λόγω των θανάτων σε όλες τις κοινωνίες του πλανήτη και παράλληλα μεγάλη οικονομική αναταραχή. Τα χρηματιστήρια βυθίζονται, η τιμή του πετρελαίου καταρρέει και η ύφεση προβάλλει απειλητική παντού. Η πανδημία αυτή φέρνει, για ακόμα μια φορά στο προσκήνιο, την αποκρουστική εικόνα του πλανήτη, όπως αυτή διαμορφώθηκε από την άκρατη παγκοσμιοποίηση, που επιβάλλει η παγκόσμια οικονομική ολιγαρχία των πολυεθνικών και των φεουδαρχών του πλούτου.
Πέραν των οξύτατων προβλημάτων δημόσιας υγείας, που βλέπουμε να καταρρέουν ακόμα και στις προηγμένες κοινωνίες και του φόβου που εξαπλώνεται παντού και λειτουργεί σαν τεράστιο δίκτυο χειραγώγησης, τις δραματικές συνέπειες λόγω των ανθρώπινων απωλειών και των προβλεπόμενων μεγάλων οικονομικών κρίσεων, κρίσιμο στοιχείο είναι να κατανοηθεί το πλαίσιο και η ρίζα το προβλήματος αυτού, ποιες είναι δηλαδή οι πραγματικές αιτίες της εμφάνισης, αλλά και της μη έγκαιρης αντιμετώπισης του.
Η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά σε μια πορεία έντονης αποσύνθεσης και φθοράς του ιδίου πλέον του πλανήτη, που έχει ως αφετηρία και βασική αιτία την άναρχη επιθετική ανάπτυξη του παγκόσμιου καπιταλισμού κάτω από τον μανδύα και τις «ιαχές» της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, που έχει γιγαντώσει το φαινόμενο του θερμοκηπίου, των βίαιων κλιματολογικών αλλαγών και την έξαρση των νόσων και των επιδημιών, από την ασύδοτη ρύπανση του περιβάλλοντος, που επιφυλάσσει για την ανθρωπότητα η παγκόσμια οικονομική ολιγαρχία.
Ο απολογισμός των τελευταίων 30 ετών σε παγκόσμιο επίπεδο είναι τραγικός από κάθε πλευρά. Αντί για την «ευημερία», που υπόσχονταν οι κάθε είδους «μεσσίες» του «θριαμβεύοντος καπιταλισμού» έχουμε έντονες κοινωνικές και οικολογικές πληγές στο σώμα της ανθρωπότητας, από τις συνέπειες του ανεξέλεγκτου και επιθετικού καπιταλισμού.
Ουδέποτε η ανθρωπότητα βρέθηκε σε τέτοια εφιαλτική κατάσταση υπανάπτυξης, φτώχειας και εξαθλίωσης σαν τη σημερινή συγκρινόμενη με βάση την τεχνολογική της πρόοδο και τις απόλυτες δυνατότητες της αντικειμενικά να εξαλειφθεί η φτώχεια και η δυστυχία του ανθρώπινου γένους. Ενώ στα τελευταία πενήντα χρόνια ο παγκόσμιος πλούτος σχεδόν δεκαπλασιάστηκε και η αύξηση του πληθυσμού της γης αυξήθηκε, έχουμε δραματική αύξηση της ανεργίας που ξεπερνά το 1 δισ. Το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού ελέγχει το 85% του ακαθόριστου παγκόσμιου προϊόντος, οι δε πωλήσεις των 200 μεγαλύτερων πολυεθνικών στον κόσμο αυξήθηκαν από 3 τρισ. σε 9τρισ. δολάρια. Η τραγική αυτή κατάσταση απεικονίζεται και από το γεγονός, ότι οι προσωπικές περιουσίες των τριών πιο πλούσιων ανθρώπων, που ανέρχονται σε 150 δισ. δολάρια περίπου, είναι μεγαλύτερες από το ακαθάριστο εθνικό προϊόν των 43 πιο φτωχών χωρών, 600 δηλαδή εκατομμυρίων ανθρώπων!
Από την άλλη πλευρά, η περιβαλλοντική ανεξέλεγκτη καταστροφή που γίνεται στη γη έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο, αφού οι υπέρτατοι ρυπαντές του κόσμου, που σήμερα είναι οι Η.Π.Α. και η Κίνα, αρνούνται κάθε έλεγχο και αυτό χάριν των υπερκερδών τους.
Έτσι, κάθε χρόνο καταστρέφονται δάση που ισοδυναμούν με 4 φορές την έκταση της Ελβετίας, τα δε αποθέματα φυσικού νερού μέχρι το 2100 θα έχουν μειωθεί στο ελάχιστο, ενώ πρόσβαση στις πηγές θα έχουν μόνο οι αναπτυγμένες χώρες. Ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια.
Ο κατάλογος της εφιαλτικής πραγματικότητας στη χιλιετία που ζούμε είναι δυστυχώς ατελείωτος, όσον αφορά την φτώχεια, την υποανάπτυξη, την καταστροφή. 450 εκατομμύρια άνθρωποι σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας υποφέρουν από ψυχικές ή νευρολογικές διαταραχές, ενώ υπολογίζεται ότι πάνω από το 20% του πληθυσμού της γης κάποια στιγμή της ζωής τους θα προσβληθούν από κάποια ψυχική διαταραχή με κυρίαρχη αιτία σ’αυτό τους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες (φτώχεια, ανεργία, περιθωριοποίηση κ.λπ.). Το φαινόμενο της φτώχειας δεν είναι προνόμιο μόνο του τρίτου κόσμου, αλλά αφορά καιτις πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες (80 εκατομμύρια φτωχοί στην Ευρώπη), με χαρακτηριστικότερο το φαινόμενο των αστέγων, που έχει πάρει έντονες διαστάσεις και στην κεντρική Ευρώπη, αλλά και στις Η.Π.Α., με αποτέλεσμα την έκρηξη της εγκληματικότητας. Ήδη, οι γιγάντιες εισροές μετανάστευσης από τις τρίτες χώρες προς την Ευρώπη βρίσκονται σε εξέλιξη.
Μέσα σε αυτό το δραματικό πλαίσιο, η εμφάνιση νόσων και ιών, όπως του κορονοϊού, φαντάζει περίπου σαν μια λογική συνέπεια, και δοκιμάζοντας τις δομές του κράτους πρόνοιας στην Ευρώπη, οι οποίες στο όνομα του κέρδους, έχουν περικοπεί και τεθεί σε ιδιότυπη ιδιωτική εποπτεία. Παράλληλα, ο παγκόσμιος φόβος επιφέρει την κατάρρευση των δογμάτων σε ιδεολογικό και οικονομικό επίπεδο που διαμόρφωσαν την σημερινή άκρατη και επικίνδυνη παγκοσμιοποίηση.
Έτσι, η ρίζα του κακού, που απειλεί άμεσα την ύπαρξη της ανθρώπινης ζωής στον πλανήτη, είναι η άνιση και άναρχη ανάπτυξη του παγκόσμιου κεφαλαιοκρατικού συστήματος, ενός ουσιαστικά ανεξέλεγκτου καπιταλισμού, ο οποίος ωθεί την ανθρωπότητα ολοταχώς στον νέο αιώνα προς την βαρβαρότητα και τον όλεθρο χάριν της ασυδοσίας των πολυεθνικών και στην «τυραννία» των ισχυρότερων.