Στο δημόσιο διάλογο τίθενται σήμερα ορισμένα σοβαρά ερωτήματα για το παρόν και το μέλλον της ΔΕΗ. Αποτελεί η Επιχείρηση ένα συστημικό κίνδυνο για την εθνική οικονομία; Είναι πιθανή η κατάρρευση της που θα οδηγήσει στο σκοτάδι τη μεγάλη πλειοψηφία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων; Μπορούμε με βεβαιότητα να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο του «ξαφνικού θανάτου»; Ή μήπως όλα αυτά είναι μόνο φανταστικά σενάρια που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα;
Ας μιλήσουμε κατ΄αρχάς με τη γλώσσα των αριθμών, μια γλώσσα που είναι αμείλικτη για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η Επιχείρηση έπειτα από 4,5 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το 2014 η ΔΕΗ είχε καθαρά κέρδη μετά φόρων της τάξεως των 90 εκατ. ευρώ και είχε καταφέρει να εισέλθει σε τροχιά εξυγίανσης και ανάπτυξης. Το σχέδιο της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ» είχε προσελκύσει σοβαρό επενδυτικό ενδιαφέρον, κάτι που άλλωστε είχε αποτυπωθεί και στην άνοδο της χρηματιστηριακής της αξίας στα 2,5 δις ευρώ περίπου. Τα προσδοκώμενα έσοδα για τη ΔΕΗ θα ξεπερνούσαν το 1,5 δις ευρώ.
Το 2018, η ΔΕΗ δεν είχε πια κέρδη, αλλά ζημίες. Για την ακρίβεια ζημίες ύψους 903,8 εκατ. ευρώ. Η κουλτούρα ανοχής προς τους στρατηγικούς κακοπληρωτές εκτόξευσε τις ανείσπρακτες ληξιπρόθεσμες οφειλές πάνω από τα 2,5 δις ευρώ, στο 50% περίπου του τζίρου της εταιρείας. Ο λόγος καθαρού χρέους προς ΕΒΙΤDA σκαρφάλωσε στις 17 φορές, μέγεθος που παρατηρείται μόνο σε χρεωκοπημένες εταιρείες.
Οι κυβερνητικοί χειρισμοί επιβάρυναν τη ΔΕΗ με επιπλέον κόστη ύψους 1 δις ευρώ. Και δυστυχώς, ο εκτροχιασμός των οικονομικών μεγεθών συνεχίζεται στο πρώτο φετινό τρίμηνο. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι ζημίες ξεπέρασαν τα 250 εκατ. ευρώ και η Επιχείρηση έχει κενό ρευστότητας τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ, το οποίο διευρύνεται κάθε μέρα που περνά. Τα λογιστικά τρικ της κυβέρνησης και της διοίκησης της ΔΕΗ δεν μπορούν να κρύψουν την εφιαλτική πραγματικότητα.
Για την πορεία εκτροχιασμού της ΔΕΗ είχαμε προειδοποιήσει εδώ και τρία χρόνια. Κατηγορηθήκαμε ως καταστροφολόγοι και ότι πυροδοτούμε την υποτιμητική κερδοσκοπία κατά της Επιχείρησης, αλλά δυστυχώς ήρθε η σκληρή πραγματικότητα να επιβεβαιώσει τους χειρότερους φόβους μας. Τόσο οι αξιωματούχοι των αρμόδιων Διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και οι πιστώτριες τράπεζες εμπιστεύθηκαν τις αλλεπάλληλες καθησυχαστικές δηλώσεις των υπουργών του κ. Τσίπρα. Αυτών, δηλαδή, που διαστρέβλωναν την πραγματικότητα για να ικανοποιήσουν το κομματικό τους ακροατήριο. Αυτούς που επέδειξαν εγκληματική αδιαφορία και παραδίδουν στην επόμενη κυβέρνηση της χώρας μια «βόμβα» έτοιμη να εκραγεί ανά πάσα στιγμή.
Σήμερα, η ανησυχία των θεσμών και της αγοράς εντός και εκτός Ελλάδας είναι έκδηλη. Ανησυχία την οποία είχαμε εκφράσει με κάθε τρόπο και σε κάθε τόνο εδώ και τόσο καιρό.
Η κυβέρνηση της χώρας που θα προκύψει από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου έχει μπροστά της ένα τιτάνιο έργο: Να διασώσει τη ΔΕΗ και να την επαναφέρει σε τροχιά εξυγίανσης. Το ανταγωνιστικό ενεργειακό κόστος, οι προσιτές τιμές ηλεκτρισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις είναι εκ των ουκ άνευ για την ανάκαμψη της χώρας και την πορεία προς την ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη.
Σε αυτό το πλαίσιο, την επόμενη μέρα είναι αναγκαίο να γίνουν τα ακόλουθα βήματα:
1) Να ξεκινήσει άμεσα η διαπραγμάτευση για το ζήτημα των ΝΟΜΕ. Το κόστος για τη ΔΕΗ ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ. Πρέπει να άμεσα να συμφωνηθεί ένας οδικός χάρτης για την άμεση απόσυρση των ΝΟΜΕ.
2) Να ληφθούν έγκαιρα αποφάσεις από την αρμόδια ευρωπαϊκή επιτροπή για την έγκρισης του μηχανισμού αποζημίωσης ισχύος (ΑΔΙ). Πρέπει επίσης άμεσα να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα που έχει προκύψει με την υπό κατασκευή λιγνιτική μονάδα «Πτολεμαΐδα 5» η οποία λόγω της ανικανότητας και της αδιαφορίας της κυβέρνησης, έχει παραμείνει εκτός του μηχανισμού και άρα καταδικάζεται στο λουκέτο πριν ακόμη ξεκινήσει να λειτουργεί. Η ΔΕΗ έχει ήδη επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που θα χαθούν σε μια στιγμή εξαιτίας της χειρότερης κυβέρνησης που πέρασε από τον τόπο.
3) Να εφαρμοστούν άμεσα μέτρα για τον εξορθολογισμό του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού της ΔΕΗ.
4) Να βελτιωθεί η εισπραξιμότητα των λογαριασμών. Πρέπει να στηρίξουμε όσους αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς και να καταπολεμήσουμε την ενεργειακή φτώχεια, αλλά δεν μπορούμε να δείξουμε ανοχή στους στρατηγικούς κακοπληρωτές που κρύβονται πίσω από τους αδύναμους.
5) Να επιταχύνουμε τη μετάβαση της ΔΕΗ στο νέο της ρόλο, με έμφαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τα έξυπνα δίκτυα, τις ενεργειακές υπηρεσίες, την εξοικονόμηση ενέργειας, τις τεχνολογίες αποθήκευσης και το σχεδιασμό μεγάλων ενεργειακών έργων. Απαραίτητη είναι επίσης η επέκταση της ΔΕΗ και σε άλλες ενεργειακές αγορές, με επίκεντρο την αγορά φυσικού αερίου.
6) Να ενισχύουμε τη ΔΕΗ με τα απαραίτητα κεφάλαια με την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, ώστε να καταφέρει να χρηματοδοτήσει τις αναγκαίες επενδύσεις και να παραμείνει ένας εθνικός αναπτυξιακός πυλώνας.
Εν κατακλείδι, η Νέα Δημοκρατία διαθέτει και θα εφαρμόσει άμεσα ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σχέδιο που θα διασφαλίσει τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της Επιχείρησης στο νέο ενεργειακό περιβάλλον. Όχι μόνο η ΔΕΗ δεν πρόκειται να καταρρεύσει, αλλά θα ενισχυθεί περαιτέρω ώστε να διατηρήσει τα επόμενα χρόνια την πρωταγωνιστική θέση προς όφελος όλων των καταναλωτών.
Κώστας Σκρέκας*
*Ο κ. Κώστας Σκρέκας είναι βουλευτής Τρικάλων και τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας της ΝΔ.
