Το επιχειρηματικό περιβάλλον επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες και όχι μόνο από ένα ή έστω από λίγους!. Κάθε χώρα καταγράφει το δικό της σύνολο αιτιών που δημιουργούν μη φιλικό τοπίο στις εταιρίες.
Οι εμμονές και η έμφαση που δίνουν πολλοί αναλυτές σε δακτυλοδεικτούμενους μόνο ανασταλτικούς παράγοντες, αποφεύγοντας από την άλλη την ιεράρχησή τους στο πλαίσιο μιας συγκριτικής ανάλυσης, δε δίνουν την ολοκληρωτική εικόνα της όλης κατάστασης.
Το Global Competitiveness Report του 2016-17 θεωρεί ότι οι πιο προβληματικοί παράγοντες για να κάνει κάποιος δουλειές στην Ελλάδα είναι κατά σειρά προτεραιότητας: Η πολιτική αστάθεια (με υψηλό βαθμό αρνητικού επηρεασμού 17,6), ακολουθούν οι φορολογικοί συντελεστές (με βαθμό 17,1) η αναποτελεσματική γραφειοκρατία του Δημοσίου (15,6), η πρόσβαση σε χρηματοδότηση (14,0), η κυβερνητική αστάθεια (9,3), οι υποδομές (αλλά με χαμηλή επίπτωση λόγω βαθμολογίας, 3,8), η διαφθορά (3,6), το περιοριστικό θεσμικό εργασιακό πλαίσιο ρυθμίσεων (3,5), οι περιοριστικές ρυθμίσεις στη διακίνηση συναλλάγματος (1.0). Όλοι οι υπόλοιποι παράγοντες της πρώτης δεκαεξάδας βαθμολογούνται κάτω από τη μονάδα.
Με μια πρώτη ματιά, εδώ σημειώνονται καταρχάς τα εξής. Οι εμμονές για πρόωρες εκλογές ενισχύουν κατά κύριο λόγο την κυβερνητική αστάθεια (με βαθμό 9,3), ασκώντας εμμέσως αρνητικές επιπτώσεις και στον πρώτο ανασταλτικό παράγοντα δημιουργίας μη φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την πολιτική αστάθεια (με βαθμό 17,6). Οι δυο αυτές αιτίες εμφανίζονται με σαφώς πιο αρνητικές επιπτώσεις στο εξεταζόμενο θέμα από ότι λόγου χάρη οι εργασιακές ρυθμίσεις (3,5).
Επίσης, στην εν λόγω έκθεση δίνεται ευκρινώς η διαφορά ανάμεσα στις δυσκολίες αναφορικά με την πρόσβαση στη χρηματοδότηση –που προϋπήρχε των capital controls –και στις περιοριστικές ρυθμίσεις στη διακίνηση του συναλλάγματος. Οι δεύτερες κατέχοντας την 11η θέση, δείχνουν με βαθμό 1,0 τις μη ιδιαίτερα υψηλές αρνητικές επιπτώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Αν δεν υπήρχαν τα capital controls, τότε οι τελευταίες θα είχαν μηδενική βαθμολογία.
Mε αφορμή τις εμμονές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), κατά κύριο λόγο, για περαιτέρω αλλαγές σε συγκεκριμένους τομείς που επηρεάζουν τις εργασιακές σχέσεις (π.χ. αλλαγή του θεσμικού πλαισίου των ομαδικών απολύσεων κ.ά.) τονίζονται τα ακόλουθα.
Αρχικά σημειώνεται ότι σύμφωνα με την ίδια έκθεση, δεν ανήκουμε στην κατηγορία των χωρών με τις πιο ευέλικτες μορφές απασχόλησης, αν λάβουμε υπόψη τα στοιχεία που προσφέρει η διακρατική παρουσίαση του προβλήματος. Στο πλαίσιο όμως μιας συγκριτικής ανάλυσης εντός της χώρας, συνάγονται πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα: Αναλυτικότερα, οι εργασιακές σχέσεις δεν δείχνουν ότι επηρεάζουν ιδιαίτερα αρνητικά το επιχειρηματικό περιβάλλον, σε σχέση με τους παράγοντες που προαναφέρθηκαν.
Αντί λοιπόν οι Θεσμοί να δώσουν τη δέουσα προσοχή στους κύριους ανασταλτικούς παράγοντες σ’ ό,τι αφορά τις επιπτώσεις στην επιχειρηματικότητα, (π.χ. πρόσβαση στη χρηματοδότηση), αυτοί επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους σε υποδεέστερους, όπως τα εργασιακά. Τη βελτίωση της ρευστότητας όμως την ελέγχουν πλήρως.
Μια δεύτερη εμμονή του ΔΝΤ, στο ίδιο μήκος κύματος, αναφέρεται στο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων κατά τις Κυριακές. Ακούστηκαν προτάσεις πέραν κάθε λογικής. Το άνοιγμα των καταστημάτων λόγου χάρη για 52 Κυριακές ήταν μια από αυτές. Φυσικά αφορούσε μόνο στις τουριστικές περιοχές εντάσσοντας όμως σε αυτές, την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη. Να σημειωθεί ότι η Θεσσαλονίκη κατέχει την 220η θέση ως τουριστικός προορισμός!.
Η αιτία βέβαια των πιέσεων για άνοιγμα στις Κυριακές ήταν άλλη. Οι γνωστές πολυεθνικές εταιρίες, που δραστηριοποιούνται στο λιανεμπόριο, διαθέτουν υποκαταστήματα στα τρία μεγαλύτερα καταναλωτικά κέντρα της χώρας, οπότε μια τέτοια πολιτική φαινομενικά τις εξυπηρετούσε. Από την άλλη όμως θα εξόντωνε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Τελικά, ο παραπάνω αριθμός μειώθηκε στις 26 Κυριακές από Μάιο ως Οκτώβριο. Παραμένουν επίσης και οι 6 θεσμοθετημένες Κυριακές, από Νοέμβριο ως Απρίλιο. Παρά όμως την παραπάνω μείωση, ο νέα ρύθμιση εξακολουθεί να λειτουργεί εις βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο λιανεμπόριο, χωρίς να προσδίδει μια δυναμική στην αγορά.
Το ωράριο λειτουργίας καταστημάτων στην Ελλάδα, καθώς είναι πολύ πιο ανθρώπινο από το αντίστοιχο των υπόλοιπων κρατών της Ευρώπης, δε δικαιολογεί ακόμη και τις 32 Κυριακές. Έχοντας υπόψη ότι κάθε Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή τα καταστήματα παραμένουν ανοιχτά ως τις 9.00μμ ενώ το Σάββατο παραμένει η αγορά ανοικτή ως τις 6.00μμ, το ωράριο αυτό εξυπηρετεί όλο τον κόσμο που εργάζεται σε βιομηχανίες και στο δημόσιο τομέα. Αυτήν την τη δυνατότητα δεν την έχουν οι πολίτες της Ευρώπης καθώς λιανεμπόριο, δημόσιος τομέας και βιομηχανίες λειτουργούν τις ίδιες ώρες.
Από την άλλη, η μείωση της αγοραστικής δύναμης των Ελλήνων δε δικαιολογεί την παραπάνω πολιτική. Δεκαέξι Κυριακές ανοιχτά και πέραν της 9.00μμ όπως συνηθίζεται στην πράξη για τους παραδοσιακά τουριστικούς προορισμούς, είναι αρκετές για να εξυπηρετηθούν οι τουρίστες.
Επιπλέον, οι ξένοι επισκέπτες καθώς βρίσκονται σε διακοπές, μπορούν να εξυπηρετηθούν όλες τις υπόλοιπες, πλην της Κυριακής, ημέρες. Η προτεινόμενη πολιτική των 32 Κυριακών εξυπηρετεί κατά κύριο λόγο τους διερχόμενους τουρίστες των Αθηνών-Πειραιά και περιπτωσιακά της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι θα μείνουν στις τρεις μεγαλουπόλεις για μια μόνο ημέρα κι αυτή θα είναι η Κυριακή!
Δημήτρης Μάρδας
Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Β’ Θεσσαλονίκης
