Σάλος από τις τοποθετήσεις του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών – «Η Τουρκία ελέγχει το Αιγαίο»
Σοβαρές αντιδράσεις έχει προκαλέσει η τοποθέτηση του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών και ομότιμου καθηγητή του ΕΚΠΑ, Χρήστου Ροζάκη, ο οποίος υποστήριξε ότι η Ελλάδα έχει απεμπολήσει κυριαρχικά της δικαιώματα στο Αιγαίο, ζητώντας ουσιαστικά την «άδεια» της Τουρκίας για την πόντιση του καλωδίου του ΑΔΜΗΕ μεταξύ Κρήτης και Κάσου.
Μιλώντας στο 8ο ετήσιο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών «Η Ελλάδα Μετά», ο κ. Ροζάκης ανέφερε ότι η Αθήνα είναι πλέον «υποχρεωμένη να παίρνει άδεια» από την Άγκυρα ακόμη και για ενέργειες που συνάδουν απόλυτα με το διεθνές δίκαιο.
«Η Τουρκία πιστεύει ότι πρέπει να ελέγχει οτιδήποτε γίνεται στο Αιγαίο. Παράδειγμα είναι το θέμα του καλωδίου, όπου, παρά τη νομιμότητα της ενέργειας από τη δική μας πλευρά, υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις από την Τουρκία, με αποτέλεσμα να αναβάλλεται οποιαδήποτε εξέλιξη», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Οι δηλώσεις αυτές προκαλούν εύλογες ανησυχίες για τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα αντιμετωπίζει τις τουρκικές αξιώσεις. Αν και η κυβέρνηση διατηρεί χαμηλούς τόνους αναφορικά με τα ελληνοτουρκικά, η τοποθέτηση του κ. Ροζάκη εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο η ελληνική εξωτερική πολιτική λειτουργεί με βάση την εθνική κυριαρχία ή εάν υποκύπτει στις πιέσεις της Άγκυρας.
Ήρεμα νερά, αλλά με τουρκικό έλεγχο;
Ο καθηγητής συνέχισε τις δηλώσεις του, σημειώνοντας πως, παρά την ηρεμία που επικρατεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το τελευταίο διάστημα, η Τουρκία «ελέγχει το Αιγαίο περισσότερο από όσο της αναλογεί».
«Τα νερά είναι ήρεμα, δεν έχουμε καθημερινές παραβιάσεις από ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις. Όμως, το πρόβλημα είναι πως για κάθε ενέργεια που κάνουμε στο Αιγαίο, πρέπει να παίρνουμε την άδεια της Τουρκίας», τόνισε.
Στην ερώτηση εάν η Ελλάδα όντως απεμπόλησε δικαιώματα ενημερώνοντας την Τουρκία για το καλώδιο, ο κ. Ροζάκης απάντησε κατηγορηματικά: «Σίγουρα απεμπολήσαμε κάποιο δικαίωμα».
Οι τοποθετήσεις αυτές αποτελούν βαρύτατες αιχμές για την ελληνική εξωτερική πολιτική και τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τις πιέσεις της Άγκυρας. Αντιπολιτευτικές φωνές ήδη κάνουν λόγο για «υποχωρητικότητα», ενώ είναι πιθανό να υπάρξουν αντιδράσεις και από την κυβέρνηση, που θα κληθεί να τοποθετηθεί επισήμως στο θέμα.
Πολιτικές αντιδράσεις και ερωτήματα
Οι δηλώσεις Ροζάκη δημιουργούν τριγμούς και στο πολιτικό σκηνικό. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι ενδέχεται να ανοίξει νέος κύκλος συζητήσεων για την πολιτική που ακολουθεί η Αθήνα απέναντι στην Άγκυρα.
Το ερώτημα που τίθεται είναι σαφές: Πού σταματά η διπλωματία και πού ξεκινά η παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας;
Ο δημόσιος διάλογος γύρω από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αναμένεται να ενταθεί, καθώς η τοποθέτηση ενός πρώην κυβερνητικού αξιωματούχου που υποστηρίζει ότι η Ελλάδα ζητά την άδεια της Τουρκίας για να ασκήσει κυριαρχικά της δικαιώματα, είναι από μόνη της μια εξέλιξη που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη.