- Η Κοινή Αγροτική Πολιτική πρέπει να δημιουργεί προοπτική στον πρωτογενή τομέα στα κράτη μέλη της ΕΕ
- Έχει διασφαλιστεί η συνέχεια των πόρων για την καταβολή ενισχύσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ
«Η επιβίωση του πρωτογενή τομέα είναι εθνικό θέμα και αφορά και την οικονομία και την κοινωνική συνοχή», υπογράμμισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, στη κοινή συνεδρίαση της Ειδικής Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου. Ταυτόχρονα, ενώπιον των βουλευτών, παρουσίασε τις στρατηγικές παρεμβάσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Ειδικότερα, αναφερόμενος στον ΕΛΓΑ, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης υπογράμμισε ότι ο Οργανισμός έπαιξε και θα συνεχίζει να διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν οι πρόσφατες φυσικές καταστροφές. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η κακοκαιρία “Daniel” έθεσε τον ΕΛΓΑ μπροστά στη μεγαλύτερη πρόκληση της ιστορίας του. Η ανταπόκριση ήταν άμεση και αποφασιστική, καθώς καταβλήθηκαν ήδη αποζημιώσεις ύψους 312 εκατομμυρίων ευρώ σε περισσότερους από 33.000 πληγέντες αγρότες και κτηνοτρόφους». Παράλληλα, επανέλαβε ότι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα έχουν καταβληθεί όλες οι αποζημιώσεις για τις απώλειες της ζωικής παραγωγής, ενώ για τη φυτική παραγωγή, το σύνολο των αποζημιώσεων έχει ήδη ολοκληρωθεί».
Σχετικά με την πανώλη των μικρών μηρυκαστικών επισήμανε ότι η κυβέρνηση προχώρησε σε προσαρμογές και αυξήσεις των αποζημιώσεων για τα αναπαραγωγικά ζώα, αυξάνοντας την αποζημίωση από 150€ σε 250€ ανά ζώο στην ανώτερη κλίμακα.
Σε ό,τι αφορά στο χρονοδιάγραμμα των αποζημιώσεων ξεκαθάρισε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου, οι αποζημιώσεις θα έχουν δοθεί στους δικαιούχους.
Για την περίπτωση της ευλογιάς ο Υπουργός ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με τον ΕΛΓΑ, επισημαίνοντας ότι ενώ υπάρχουν ίδια χαρακτηριστικά με την πανώλη η συγκεκριμένη ζωονόσος έχει διαφορές στη μετάδοση καθώς μεταδίδεται και μέσω των αποδημητικών πτηνών.
Ο ΥπΑΑΤ τόνισε ότι είναι αναγκαίο ο Οργανισμός να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες που φέρνει η κλιματική αλλαγή και επανέλαβε ότι η νέα νομοθετική ρύθμιση που αφορά τον ΕΛΓΑ θα έλθει στη Βουλή έως το τέλος του τρέχοντος έτους.
Ο υπουργός τόνισε ότι τα προβλήματα που υπάρχουν είναι πολλά, αλλά, όπως επισήμανε, δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι υπάρχει και ένα ολιστικό σχέδιο για την αντιμετώπισή τους αλλά και για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα στη χώρα μας, αναφέροντας ότι το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει:
- Μέτρα για τη στήριξη του αγρότη
- Μέτρα για τη μείωση του κόστους παραγωγής
- Έργα υποδομών
- Αρδευτικά έργα
- Αυξημένους ευρωπαϊκούς πόρους.
Η ΕΕ, όπως τόνισε, έχει προτεραιοποιήσει τα ζητήματα του πρωτογενή τομέα καθώς αναγνωρίζει τη σημασία του. Παράλληλα τα προβλήματα, όπως σημείωσε, είναι κοινά και κατέγραψε τα τρία σημαντικότερα εξ αυτών:
- Τη βιωσιμότητα του κλάδου
- Τη γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και
- Την κλιματική κρίση, η οποία έχει γίνει αντιληπτό ότι δεν έχει σύνορα.
Ο Κώστας Τσιάρας αναφέρθηκε αναλυτικά στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, τονίζοντας ότι είναι επιβεβλημένη η αναδιοργάνωση του Οργανισμού. «Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ο αναγνωρισμένος και πιστοποιημένος οργανισμός από την ΕΕ για την καταβολή των κοινοτικών πόρων. Αυτό μας επιβάλλει να διασφαλίσουμε ότι η διαχείριση αυτών των πόρων γίνεται με απόλυτη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα», τόνισε και αναφέρθηκε εκτενώς στις μεταρρυθμίσεις που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, με στόχο την πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών του Οργανισμού, την ενίσχυση της διαφάνειας και των ελέγχων για την αποτροπή αθέμιτων πρακτικών. «Οι παραγωγοί μας αξίζουν να γνωρίζουν ότι κάθε ευρώ που εισρέει από την ΕΕ φτάνει στα χέρια τους γρήγορα και δίκαια. Για αυτόν τον λόγο προχωρούμε σε εξυγίανση και επιτήρηση του ΟΠΕΚΕΠΕ», σημείωσε. Ξεκαθάρισε, δε, ότι μεγάλη σημασία έχει το γεγονός πως «έχει διασφαλιστεί η συνέχεια της διαδικασίας για την κατανομή των πόρων και δεν υπάρχει κανένα ζήτημα για τους Έλληνες παραγωγούς».
Σε ό,τι αφορά τα κόκκινα δάνεια των αγροτών, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης επισήμανε ότι μέσα από μια πραγματικά τεράστια προσπάθεια που έγινε με την Τράπεζα της Ελλάδος και τον ειδικό εκκαθαριστή «καταφέρνουμε να βρούμε ένα μοντέλο, προκειμένου να ελαφρύνουμε και να απαλλάξουμε τον αγροτικό κόσμο από ένα βάρος που κουβαλάει εδώ και χρόνια». «Θέλουμε οι άνθρωποι του πρωτογενή τομέα να βγάλουν από την πλάτη τους τα βάρη, τα οποία είχαν φορτωθεί αγροτικοί συνεταιρισμοί αλλά και απλοί άνθρωποι οι οποίοι δεν μπορούσαν -και λόγω κρίσης- να αποπληρώσουν τα χρέη που δημιουργήθηκαν», τόνισε.
Κλείνοντας, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σημείωσε: «Οι εξελίξεις στον αγροτικό τομέα δεν επιτρέπουν εφησυχασμό. Απαιτούν δράση, σχεδιασμό και προνοητικότητα. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων παραμένει αφοσιωμένο στη στήριξη των παραγωγών και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του πρωτογενούς τομέα στη χώρα μας».
Η Έκθεση Στρατηγικού Διαλόγου για τον πρωτογενή τομέα
Στην εισήγησή του στην Επιτροπή ο κ. Τσιάρας έκανε λόγο για μια ιδιαίτερη συγκυρία, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτεραιοποιήσει τις πολιτικές της στα ζητήματα που αφορούν στον πρωτογενή τομέα. Επισήμανε, μάλιστα, ότι oστρατηγικός διάλογος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νέα κοινή αγροτική πολιτική «περιγράφει σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό προκλήσεις που αφορούν στην πατρίδα μας και μπορούν να δημιουργήσουν προοπτικές για ένα ελπιδοφόρο μέλλον στον πρωτογενή τομέα».
Αναφερόμενος στον διάλογο που έχει ξεκινήσει για μετά το 2027 και στην ανάγκη σχεδιασμού μακροπρόθεσμων στρατηγικών για τον πρωτογενή τομέα, υπογράμμισε ότι «είναι κρίσιμο να σχεδιάσουμε ένα μοντέλο που θα μας προετοιμάσει καλύτερα για τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας».
Μιλώντας για την πρωτοβουλία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2023, ο κ. Τσιάρας τόνισε την ανάγκη εξεύρεσης μιας κοινής πορείας μεταξύ γεωργίας και προστασίας του περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με τον Κώστα Τσιάρα, οι συστάσεις της ομάδας εργασίας που παρουσίασε ο καθηγητής Peter Strohschneider ενισχύουν τον κρίσιμο ρόλο της γεωργικής παραγωγής για τη διατροφική ασφάλεια και την κοινωνική συνοχή. «Η μελλοντική ΚΑΠ πρέπει να παρέχει στήριξη στους αγρότες που τη χρειάζονται περισσότερο και να προωθεί θετικά περιβαλλοντικά και κοινωνικά αποτελέσματα, ενώ θα δημιουργήσει συνθήκες για την αναζωογόνηση της υπαίθρου», ανέφερε ο κ. Τσιάρας.
Μεταξύ των προτάσεων της έκθεσης περιλαμβάνεται η πιο στοχευμένη εισοδηματική στήριξη για ενεργούς γεωργούς, ιδιαίτερα σε μικρές και μεικτές εκμεταλλεύσεις, νέους αγρότες και περιοχές με φυσικούς περιορισμούς. Ο Υπουργός αναφέρθηκε επίσης στη σημασία της ποικιλομορφίας στην παραγωγή τροφίμων για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις δυνατότητες συνεργειών μεταξύ οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας.
Σημείωσε ότι η πρόταση για τη δημιουργία νέων ταμείων, όπως το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ταμείο Αποκατάστασης της Φύσης, είναι ιδιαίτερα σημαντική για την υποστήριξη των αγροτών στην Ελλάδα. «Η χρηματοδότηση για περιβαλλοντικές και κλιματικές δράσεις θα αυξηθεί σταδιακά, με κίνητρα για την ενθάρρυνση των παραγωγών να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες πρακτικές», πρόσθεσε.«Είναι σημαντικό να δημιουργηθούν επί πλέον χρηματοδοτικά εργαλεία που θα βοηθήσουν τους αγρότες να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα των δραστηριοτήτων τους», είπε ο κ. Τσιάρας.
Ο ΥπΑΑΤ αναφέρθηκε επί πλέον στα μέτρα που προτείνονται στην έκθεση και τα οποία ευθυγραμμίζονται με τις πραγματικές ανάγκες της Ελλάδας και τη στρατηγική του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. «Τα μέτρα που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντανακλούν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ελληνικός αγροτικός τομέας», δήλωσε, επισημαίνοντας τις πολιτικής που ήδη εφαρμόζει η ελληνική κυβέρνηση για την προώθηση των αγροτικών συνεταιρισμών και τη στοχευμένη στήριξη μικρών εκμεταλλεύσεων.
Κλείνοντας την ομιλία του, ο Υπουργός κάλεσε τους εμπλεκόμενους φορείς του αγροδιατροφικού τομέα της Ελλάδας να συμμετάσχουν ενεργά στη διαβούλευση για τη νέα ΚΑΠ. «Είναι καθοριστικής σημασίας να διασφαλίσουμε ότι η φωνή της Ελλάδας θα ακουστεί στον στρατηγικό διάλογο για το μέλλον της γεωργίας στην Ε.Ε.», ανέφερε, τονίζοντας ότι η συνεργασία όλων των φορέων είναι απαραίτητη για την επιτυχία του διαλόγου και την εξασφάλιση των συμφερόντων του ελληνικού πρωτογενούς τομέα.
