Για τον ψηφιακό μετασχηματισμό στα βραβεία Education Leaders Awards 2024
Η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων βραβεύτηκε την Δευτέρα 1 Ιουλίου στα βραβεία Education Leaders Awards 2024 στην Αθήνα με το Βραβείο BRONZE στην κατηγορία «1.2.2 Ψηφιακή Εκπαίδευση, Ρομποτική & ΑΙ στη Δημόσια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» για το έργο «Η νέα ψηφιακή Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα (Ψηφιακός μετασχηματισμός)».
Τα συγχαρητήρια στη Δ.Δ.Ε. Τρικάλων έδωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής των Βραβείων Education Leaders Awards 2024, κα Άννα Διαμαντοπούλου, πρώην Επίτροπος της Ε.Ε. και πρώην Υπουργός Παιδείας σε μια λαμπρή τελετή στο Συνεδριακό Κέντρο Εθνικής Ασφαλιστικής στην Αθήνα. Ο Διευθυντής της Δ.Ε. Τρικάλων είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με την κα Άννα Διαμαντοπούλου και να της εξηγήσει για την δουλειά που γίνεται στην υπηρεσία, ώστε να μετασχηματιστεί σε μια πλήρως ψηφιακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης, χωρίς καμία χρηματοδότηση και με την ανάπτυξη εφαρμογών εσωτερικά από την υπηρεσία (τμήμα Πληροφορικής).
Ο Διευθυντής της Δ.Ε. Τρικάλων Δρ Αλέξανδρος Καπανιάρης αναφέρει χαρακτηριστικά: «Με μεγάλη χαρά παρέστησα στα βραβεία Education Leaders Awards 2024 στην Αθήνα και παρέλαβα το Βραβείο BRONZE στην κατηγορία «1.2.2 Ψηφιακή Εκπαίδευση, Ρομποτική & ΑΙ στη Δημόσια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» για το έργο «Η νέα ψηφιακή Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα (Ψηφιακός μετασχηματισμός στη Δ.Δ.Ε. Τρικάλων). Το βραβείο ανήκει στους/στις διοικητικούς συνεργάτες/τριές μου, στο Τμήμα Πληροφορικής, τον προϊστάμενό του κ. Κωνσταντίνο Δημητρίου, τους/τις Διευθυντές/ντριες των σχολείων, τους/τις Συμβούλους Εκπαίδευσης τους/τις εκπαιδευτικούς και στην βοήθεια που μας προσέφερε η Περιφέρεια Θεσσαλίας – Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων και ο Δήμος Τρικκαίων. Η βράβευση ήρθε σε λιγότερο από δύο χρόνια που ανέλαβα την Δ.Δ.Ε. Τρικάλων και αυτή η αναγνώριση έρχεται μαζί με ένα άλλο πλήθος εκπαιδευτικών δράσεων τις οποίες στήριξε η εκπαιδευτική κοινότητα και η κοινωνία των Τρικάλων».
Το έργο για το οποίο βραβεύτηκε η Δ.Δ.Ε. Τρικάλων αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων που υποστηρίζει διοικητικά, παιδαγωγικά και επιστημονικά 45 σχολικές μονάδες (Γυμνάσια, Λύκεια, ΕΠΑΛ, Εργαστηριακά Κέντρα), 900 εκπαιδευτικούς και 6000 μαθητές/τριες. Ειδικότερα, μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού και της απλούστευσης των διαδικασιών στη Δ.Δ.Ε Τρικάλων ωφελούμενοι είναι οι Διευθυντές, Υποδιευθυντές και οι Διοικητικοί Υπάλληλοι οι οποίοι κερδίζουν πολύτιμο εργασιακό χρόνο ώστε να τον διαθέσουν στο επιστημονικό – παιδαγωγικό και διοικητικό τους έργο, με τελικούς επωφελούμενους τους/τις εκπαιδευτικούς και τους/τις μαθητές/τριες των σχολικών μονάδων.
Το όραμα του Διευθυντή της Δ.Ε. Τρικάλων Δρ Αλέξανδρου Καπανιάρη σχετίζεται με την απογραφικοποίηση (κατάργηση εντύπων/θετικό οικολογικό αποτύπωμα), την απλούστευση των διαδικασιών, την πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών μεταξύ διοικητικών υπαλλήλων, στελεχών της εκπαίδευσης, γονέων, εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών, την διαλειτουργικότητα των ψηφιακών εφαρμογών και τη δημιουργία εξ αποστάσεως μηχανισμού επιμόρφωσης και υποστήριξης των εκπαιδευτικών και γονέων (e-learning, video tutorial, help desk, web tv).
Σε επίπεδο διοίκησης (προσωπικό της Διεύθυνσης Δ.Ε Τρικάλων) υιοθετήθηκε μετά από κατάλληλη προσαρμογή και παραμετροποίηση το πλήρες Σύστημα Διακίνησης και Διαχείρισης Εγγράφων (ΣΗΔΕ-Φ), που αναπτύχθηκε από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το ΣΗΔΕ-Φ υιοθετήθηκε στην καθημερινή λειτουργία της Δ.Δ.Ε. Τρικάλων από τον Απρίλιο του 2023 μαζί με 135 ψηφιακά πιστοποιητικά (ψηφιακές υπογραφές στο σύνολο των στελεχών και διοικητικών). Το όφελος από ένα τέτοιο σύστημα είναι ότι ένα έγγραφο δημιουργείται μέσα στο ΣΗΔΕ-Φ και «ζει» αποκλειστικά εκεί (διακίνηση, έγκριση, υπογραφές, αρχειοθέτηση), μπορεί να γίνει εσωτερική διακίνηση αλλά και μεταξύ δημοσίων φορέων μέσω του κεντρικού ΣΗΔΕ (ΚΣΗΔΕ), υπάρχει ταχύτατα διεκπεραίωσης, σημαντική εξοικονόμηση χαρτιού (για έναν χρόνο η Δ.Δ.Ε. Τρικάλων χρησιμοποιεί 70% λιγότερο χαρτί, δηλαδή 8 από 30 κιβώτια Α4 χαρτιού), ψηφιακή αρχειοθέτηση, εύκολη αναζήτηση εγγράφων. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το διαδικτυακό λογισμικό χρησιμοποιείται πρώτη φορά από φορέα εκπαίδευσης στη Θεσσαλία και η Δ.Δ.Ε Τρικάλων είναι η δεύτερη Διεύθυνση Εκπαίδευσης στην Ελλάδα που χρησιμοποιεί αυτό το σύστημα.
Επιπρόσθετα, μετά από αίτημα της Δ.Δ.Ε. Τρικάλων όλες μας οι εφαρμογές μεταφέρθηκαν στις υποδομές του GRNET. Τα δεδομένα φυλάσσονται με ασφάλεια, προσβασιμότητα και συνέπεια στον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ – GDPR).
Επιπρόσθετα, δημιουργήθηκε ένα ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα που αναπτύχθηκε εξ ολοκλήρου από το Τμήμα Πληροφορικής της Δ.Δ.Ε. Τρικάλων με τίτλο MyDDE και πρόσβαση μέσω των λογαριασμών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου. Στα οφέλη του νέου πληροφοριακού συστήματος καταγράφονται η αυτόματη ενημέρωση σχεδόν σε πραγματικό χρόνο από το κεντρικό Πληροφοριακό Σύστημα του Υπουργείου Παιδείας (MySchool) καθώς επίσης η πληροφορία εισάγεται μία φορά σε ένα σημείο, και είναι προσβάσιμη και αξιοποιήσιμη σε περισσότερα. Το ΟΠΣ MyDDE αποτελείται από τρία υπό-συστήματα (για εκπαιδευτικούς, σχολικές μονάδες, διοίκηση/ΔΔΕ Τρικάλων) τα οποία διαλειτουργούν μεταξύ τους.
Στο υποσύστημα για τους/τις εκπαιδευτικούς τα οφέλη προς την εκπαιδευτική κοινότητα είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους/τις εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε σχολεία της Δ.Δ.Ε. Τρικάλων, μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά τις αιτήσεις για άδεια, ακόμα και από το σπίτι τους, όπως επίσης να υποβάλλουν στη Δ.Δ.Ε. Τρικάλων αιτήσεις τοποθέτησης, όταν τρέχουν οι αντίστοιχες διαδικασίες.
Αντίστοιχα, στο υποσύστημα για τις σχολικές μονάδες τα οφέλη είναι η διεκπεραίωση των αιτήσεων αδειών των εκπαιδευτικών, με ενσωμάτωση της σχετικής νομοθεσίας, η εισαγωγή των εκδηλώσεων που πραγματοποιούν, για την εμφάνισή τους στην σχετική σελίδα και η δημιουργία προσκλήσεων για τα ταξιδιωτικά γραφεία, με αυτόματη ανάρτηση στην ιστοσελίδα της Δ.Δ.Ε. Τρικάλων. Επιπρόσθετα, το ψηφιακό πρωτόκολλο αντικαθιστά το παραδοσιακό χειρόγραφο βιβλίου πρωτοκόλλου, δίνει τη δυνατότητα τήρησης ψηφιακού αρχείου των εγγράφων και υπάρχει αυτόματη πρωτοκόλληση όλων των εγγράφων που παράγονται μέσω του myDDE.
Στο υποσύστημα που αφορά στη διοίκηση (Δ.Δ.Ε. Τρικάλων) τα οφέλη συνδέονται με τη διεκπεραίωση πλήθους διοικητικών διαδικασιών (ενδεικτικά: πιστοποιητικά υπηρεσιακών μεταβολών, άδειες προσωπικού, εργασίες του Υπηρεσιακού Συμβουλίου, γνησιότητες εγγράφων κ.α.) καθώς και εύκολη εξαγωγή στατιστικών στοιχείων.
Συνολικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (MyDDE) που αναπτύχθηκε εξ ολοκλήρου από τη Δ.Δ.Ε. Τρικάλων διαμορφώνεται ένα ολόκληρο ψηφιακό οικοσύστημα, υπάρχει διαλειτουργικότητα των τριών υποσυστημάτων και τελικά ένα αρχείο (π.χ. μια άδεια εκπαιδευτικού) δημιουργείται και αποθηκεύεται μια φορά, αλλά είναι προσβάσιμη από τον εκπαιδευτικό, από το σχολείο του και από τη Διεύθυνση, κάθε φορά μέσα από το σχετικό περιβάλλον.
Μια ακόμη δράση στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού σχεδιάστηκε νέα ιστοσελίδα (https://ddetrikala.gr) με ριζικό ανασχεδιασμό, ενσωμάτωση υπηρεσιών για συνεχή και άμεση ενημέρωση και αυτοματοποιημένη ενημέρωση, χωρίς ανθρώπινη διαμεσολάβηση (π.χ. προσκλήσεις προς τα ταξιδιωτικά γραφεία).
Άλλη μια νέα εφαρμογή που δημιουργήθηκε είναι το «Ημερολόγιο Εκδηλώσεων Σχολείων» (https://events.ddetrikala.gr) με στόχο σχολεία ανοιχτά στην κοινωνία, που να επικοινωνούν το έργο τους, ανοικτά στο κοινό, όπου ο καθένας μπορεί να ενημερωθεί για τις δράσεις που λαμβάνουν χώρα στα σχολεία, πέρα από το αυστηρό διδακτικό ωράριο και τέλος να υπάρχει αυτόματη ενημέρωσή της, μέσω του myDDE των σχολικών μονάδων.
Σε επίπεδο υποστήριξης επιμορφωτικών δράσεων και δημιουργίας μηχανισμού εξ αποστάσεως εκπαίδευσης δημιουργήθηκε πλατφόρμα moodle (http://www.learnthessaly.gr/). Η νέα πλατφόρμα ασύγχρονης εκπαίδευσης e-learning ad hoc σχεδιάστηκε από τη Δ.Δ.Ε. Τρικάλων με ωφελούμενους/ες τους/τις Συμβούλους Εκπαίδευσης, τους/τις Διευθυντές/ντριες, τους/τις εκπαιδευτικούς των σχολικών μονάδων για επιμορφωτικούς σκοπούς, καθώς και για την θεσμοθετημένη ενδοσχολική επιμόρφωση. Τελικός στόχος είναι να χρησιμοποιηθεί και σε άλλου είδους επιμορφωτικά προγράμματα ή δράσεις δια βίου εκπαίδευσης σε συνεργασία με Δήμους και την Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Μια τελευταία δράση με τίτλο «Ο ΘΕ-ΤΑΛΩΣ συναντά τα e-trikala» που υποστηρίζεται και από σχετική ιστοσελίδα αφορά μια γιορτή δημιουργίας και ψηφιακών δεξιοτήτων για μαθητές/τριες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όπου οι ανθρωπιστικές και θετικές επιστήμες συναντούν την εκπαιδευτική ρομποτική, τις εφαρμογές STEAM, τα εικαστικά, τη μουσική, την αστρονομία, τις θετικές επιστήμες και τις τέχνες. Υποστηρίζεται από την σχετική ιστοσελίδα (https://thetalos.ddetrikala.gr), όπου υπάρχει όλο το απαιτούμενο υλικό για την ενημέρωση και προετοιμασία των συμμετεχόντων.
Βασικός παράγοντας για την επιτυχή έκβαση του έργου ψηφιακός μετασχηματισμός της Δ.Δ.Ε. Τρικάλων ήταν η εκπαίδευση των εμπλεκομένων. Η εκπαίδευση των διοικητικών υπαλλήλων πραγματοποιήθηκε στον χώρο εργασίας, από το Τμήμα Πληροφορικής, με εξ αποστάσεως επιμορφώσεις από το ΕΚΔΔΑ/ΙΝΕΠ. Η εκπαίδευση των στελεχών των σχολείων πραγματοποιήθηκε με τη διοργάνωση σεμιναρίων (διά ζώσης και εξ αποστάσεως), δημιουργία εκπαιδευτικών βίντεο, τηλεφωνική υποστήριξη και προγραμματισμός επισκέψεων.
Το επόμενο τελικό βήμα του ψηφιακού μετασχηματισμού το οποίο και υλοποιείται είναι η πλήρης ψηφιοποίηση των φακέλων των εκπαιδευτικών με την προσθήκη λειτουργίας στο myDDE για την επικοινωνία σχολείων – Διεύθυνσης, ώστε να γίνονται όλα στην ίδια πλατφόρμα.
Τέλος, ο Διευθυντής της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων Δρ Αλέξανδρος Καπανιάρης αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ένας από τους στόχους που είχα θέσει όταν ανέλαβα τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων ήταν ο ψηφιακός μετασχηματισμός σε συνδυασμό με την απλούστευση των διαδικασιών και αντίστοιχα τη μείωση της γραφειοκρατίας. Μέσω των αλλαγών που επιχειρήσαμε είχαμε ως στόχο τη χρήση ψηφιακών υπηρεσιών υπογραφών και την ανταλλαγή ηλεκτρονικών εγγράφων μεταξύ των σχολείων και της διοίκησης. Καταφέραμε να γίνουμε πιο αποδοτικοί, φιλικοί στο περιβάλλον και να συμβάλλουμε στον εξορθολογισμό των δαπανών του δημοσίου και τέλος να ενισχύσουμε το έργο των εκπαιδευτικών. Ωστόσο, θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες στο Τμήμα Πληροφορικής, στον Προϊστάμενο του Τμήματος Κων/νο Δημητρίου, αλλά και σε όλο το προσωπικό της Δ.Δ.Ε. Τρικάλων που συμμετέχουν σ’ αυτό το καινοτόμο εγχείρημα».
Από τη ΔΔΕ Τρικάλων