Οριζόντια περικοπή επιδοτήσεων ύψους 40% για όλες ανεξαιρέτως τις δράσεις eco-schemes
Οριζόντια περικοπή επιδοτήσεων ύψους 40% για όλες ανεξαιρέτως τις δράσεις eco-schemes, µαζί µε ένα ξεσκαρτάρισµα πετώντας εντελώς εκτός δράσεων αιτήσεις ύψους 270 εκατ. ευρώ, αποφάσισαν οι αρµόδιες αρχές για την πίστωση της 30ής Απριλίου για τα οικολογικά σχήµατα.
Σύµφωνα µε το ρεπορτάζ της Agrenda αρχικά οι αρµόδιοι απέρριψαν αιτήσεις ύψους 270 εκατ. ευρώ σε διάφορες δράσεις. Για παράδειγµα στη δράση για τις αναβαθµίδες από 50 εκατ. ευρώ που ήταν οι αιτήσεις, τελικά θα πιστωθούν 10 εκατ. ευρώ. Και ενώ, όπως αναφέρει η εγκύκλιος ΟΠΕΚΕΠΕ «Η παρέµβαση εφαρµόζεται στις εκτάσεις µε αναβαθµίδες που καλλιεργούνται µε µόνιµες ή αροτραίες καλλιέργειες», τελικώς θα πληρωθούν µόνο οι δενδρώδεις καλλιέργειες. Συνολικά λοιπόν έµειναν µετά το ξεσκαρτάρισµα αιτήσεις ύψους 711 εκατ. ευρώ. Εδώ λοιπόν θα υπάρξει οριζόντια περικοπή ύψους 40%.
Με βάση τα παραπάνω, τα χρήµατα που θα δουν στους λογαριασµούς τους οι παραγωγοί για το πρασίνισµα νέου τύπου, δηλαδή για τα οικοσχήµατα, θα είναι πολύ λιγότερα απ’ αυτά που τους υπόσχονταν µέχρι πριν από λίγο καιρό οι µελετητές και για τα οποία κάποιοι εξ αυτών έχουν κάνει και ανάλογη παρακράτηση.
Επίσης, η λογική της οριζόντιας περικοπής δηµιουργεί ιδιαίτερη ζηµιά στους δικαιούχους των eco-schemes που µπήκαν στη διαδικασία να βάλουν ακριβότερες εισροές, να σπείρουν λιγότερο παραγωγικές καλλιέργειες και να ακολουθήσουν υπέρ του δέοντος φιλοπεριβαλλοντικές φροντίδες που επηρεάζουν την οικονοµικότητα της εκµετάλλευσης, προσδοκώντας τουλάχιστον σε µία επιστροφή µέσω των επιδοτήσεων για να καλύψουν τα διαφυγόντα έσοδα.
Τι πληρωνόντουσαν για πρασίνισµα οι αγρότες το 2022, τι παίρνουν το 2023 και ποια τα καινούργια έξοδα που γεννήθηκαν
Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι πιστώθηκαν το ∆εκέµβριο του 2022 ενισχύσεις πρασινίσµατος ύψους 515 εκατ. ευρώ.
Την ερχόµενη εβδοµάδα θα πιστωθούν 425 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 425 εκατ., ένα ποσοστό το οποίο σύµφωνα µε εκτιµήσεις της ΕΘΕΑΣ ξεπερνά τα 40 εκατ. ευρώ κατευθύνεται προς τους φορείς που έκαναν τις αιτήσεις και έχουν συµφωνήσει σε ποσοστό επί του πριµ.
Ως εκ τούτου στις τσέπες των αγροτών θα καταλήξουν 385 εκατ. ευρώ ευρώ. Για να πάρουν όµως κάποιοι χρήµατα από τα eco-schemes µπήκαν σε έξοδα, ενώ δηµιουργείται και θέµα «εµπλοκής» µε την επιλεξιµότητα των αγροτεµαχίων στα αγροπεριβαλλοντικά του ΠΑΑ.
Παράδειγµα διαφοράς ενισχύσεων
Ελαιοπαραγωγός είχε εντάξει στο πρόγραµµα βιολογικών του ΠΑΑ καλλιέργεια 50 στρεµµάτων και διατηρούσε δεσµεύσεις το 2022. Έχοντας µέση αξία δικαιώµατος 40 ευρώ το στρέµµα, λάµβανε 20 ευρώ επιδότηση πρασινίσµατος συν 45,5 ευρώ το στρέµµα ενίσχυση ΠΑΑ βιολογικών, άρα σύνολο από πρασίνισµα και ΠΑΑ, 3.275 ευρώ. Τώρα, θα λάβει 27 ευρώ το στρέµµα eco-schemes βιολογικά (45,5 ευρώ το πριµ µείον 40% λόγω της υπερβάλλουσας ζήτησης), δηλαδή σύνολο 1.350 ευρώ. Άρα χάνει 1.925 ευρώ. Συν τη µείωση των δικαιωµάτων του λόγω του προϋπολογισµού της βασικής. Επίσης αυτός ο παραγωγός δεν δικαιούται αναδιανεµητική ενίσχυση για να βγάλει κάπως τη χασούρα.
Ακριβότεροι σπόροι, απώλεια συνδεδεµένων και το πριµ στο µισό
Επιπλέον κάποιοι προσδοκούσαν να λάβουν 60 ευρώ το στρέµµα καθώς ρίσκαραν για να βάλουν στα αγροτεµάχιά τους πρωτάκουστες για τα ελληνικά δεδοµένα και λιγότερο παραγωγικές καλλιέργειες, όπως είναι για παράδειγµα το τεφ, το σιταροκρίθαρο κ.α. Από τα 60 ευρώ όµως θα λάβουν 36 ευρώ το στρέµµα. Άρα χαµένοι επειδή δεν έβαλαν µια πιο παραγωγική καλλιέργεια, χαµένοι πιθανώς από τυχόν συνδεδεµένη που θα λάµβαναν. Σηµειώνεται ότι τα 60 ευρώ το στρέµµα δεν είναι στον «αέρα» είναι µε βάση µελέτης υπογεγραµµένης από το ΓΠΑ και τη ΛΚΝ Ανάλυσις που αναφέρει πόσα χρήµατα χάνει ο παραγωγός όταν βάλει αυτές τις καλλιέργειες.
Παίζει δυνατό το ενδεχόµενο να τεθεί όριο δράσεων ανά αγροτεµάχιο ή ΑΦΜ
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι το πρώτο έτος εφαρµογής η υπόθεση των eco-schemes ξέφυγε και πλέον γίνεται σοβαρή συζήτηση σε επίπεδο διαχειριστικών αρχών να τεθεί όριο ανά δράση eco-scheme σε επίπεδο αγροτεµαχίου ή ακόµη και ΑΦΜ. Σε καµία περίπτωση δεν µπορεί να τεθεί όριο στα στρέµµατα ανά αγρότη τα οποία µπορεί να εντάξει στα eco-scheme καθώς κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στον ευρωπαϊκό κανονισµό και δύσκολα θα γίνει δεκτό. Θεωρητικά, αν ο αγρότης αναλαµβάνει υποχρεώσεις σε όλο τον αγρό του, πρέπει να πληρώνεται και για όλο τον αγρό του. Πάντως οι ασυµβατότητες δεν πρόκειται να πολλαπλασιαστούν ώστε να λύσουν το πρόβληµα της υπερβολικής ζήτησης.
Μένει να φανεί επίσης πώς θα δικαιολογήσει το ΥΠΑΑΤ την κίνησή του να ξαναανοίξει τις αιτήσεις eco-schemeς όταν υπήρχε τόσο µεγάλη υπερκάλυψη προϋπολογισµού που οδήγησε σε περικοπές ύψους 40%. Στο ΠΑΑ η «γκρίνια» είχε να κάνει κυρίως µε τους επιλαχόντες, τώρα το σύνολο των δικαιούχων θα βρεθεί «στα κάγκελα».
Όπως και να έχει ο µηχανισµός των επιδοτήσεων φέτος δεν αλλάζει σε σχέση µε πέρυσι, πέρα από µερικές µικροαλλαγές που προβλέφθηκαν στην 1η τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, όπως για παράδειγµα η πρόβλεψη eco-scheme για τον τετράνυχο στα εσπεριδοειδή (∆ράση 6). Αυτό σηµαίνει ότι οι παραγωγοί θα έχουν ακριβώς τις ίδιες επιλογές στα eco-schemes και θα ισχύσουν τα ίδια όρια στρεµµάτων στην αναδιανεµητική. Μένει να φανεί το µέλλον της βασικής ενίσχυσης και αν θα πραγµατοποιηθεί µετακίνηση κονδυλίων από το ΠΑΑ ώστε να αυξηθεί έως ένα βαθµό το φετινό ποσό. Όπως έχει γράψει πάντως η Agrenda, τον ερχόµενο Ιούνιο αναµένεται να παραδοθεί στις αρµόδιες αρχές από την οµάδα συµβούλων του Γεωπονικού Αθηνών, µία επικαιροποιηµένη μελέτη υπολογισµών ενίσχυσης των παρεµβάσεων της ΚΑΠ, µεταξύ των οποίων και των eco schemes. Αυτή θα χρησιµοποιηθεί για να οριστούν νέα ποσά ενίσχυσης από το 2025 τα οποία θα βασίζονται σε επικαιροποιηµένα δεδοµένα. Σηµειώνεται πως µία τέτοια µελέτη είχε στα χέρια της η πολιτική ηγεσία από τον περασµένο Σεπτέµβριο, ωστόσο δεν τη συµπεριέλαβε στην 1η τροποποίηση της ΚΑΠ.
