Η Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή (Eurostat) δημοσίευσε την πλήρη έκθεση με τις αποταμιεύσεις του μέσου ευρωπαϊκού νοικοκυριού για το 2022. Το 2022, τα νοικοκυριά στην ΕΕ αποταμίευαν κατά μέσο όρο το 12,7% του διαθέσιμου εισοδήματός τους, ενώ το ποσοστό για τη ζώνη του ευρώ ήταν υψηλότερο, στο 13,7%.
Συνεπώς, τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά αποταμίευαν λίγο πάνω από το 1/8 του εισοδήματός τους (12,7%), σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία. Ποιος όμως αποταμίευσε τα περισσότερα και ποιος τα λιγότερα;
Το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αποτελεί το ποσό για δαπάνες και αποταμίευση μετά τους φόρους και τις μεταβιβάσεις, όπως ορίζεται από τη Eurostat.
Πόσα ξόδεψε δηλαδή ο μέσος Ευρωπαίος και πόσα ο μέσος Έλληνας;
Σε κάθε 100 ευρώ εισοδήματος, ο μέσος ευρωπαίος ξόδεψε 87,30 ευρώ, ο Γερμανός 81,09 ευρώ, ο Ολλανδός 81,56 ευρώ και ο κάτοικος του πριγκιπάτου του Λουξεμβούργου 81,86 ευρώ. Στον αντίποδα ο μέσος Πολωνός ξόδεψε 100,08 ευρώ και ο μέσος Έλληνας ξόδεψε 104 ευρώ. Δηλαδή κάθε μήνα που περνά είτε ξοδεύουν από τα έτοιμα, είτε δανείζονται.
Οι ειδικοί ειδοποιούν πως υπάρχουν πολλά διαφορετικά προφίλ καταναλωτών που εξαρτώνται από το φύλο, την ηλικία, την χώρα ή την νοοτροπία. Ωστόσο, τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά δεν μπορούν να συνοψιστούν σε ένα προφίλ και αυτός είναι ο λόγος της χρήσης μέσων όρων. Υπάρχουν μεγάλες διαφορές στις αποταμιευτικές συμπεριφορές στην Ευρώπη και πολλές διαφορετικές αποκλίσεις.
Η βάση όμως κάθε σύγκρισης είναι πως οι κάτοικοι πλουσίων χωρών με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα αποταμιεύουν χρήματα, ενώ οι κάτοικοι φτωχών χωρών δεν έχουν την δυνατότητα αποταμίευσης. Η δυνατότητα αποταμίευσης συμπιέζεται ακόμα περισσότερο από τον πληθωρισμό καθώς και τον πληθωρισμό της απληστίας (Greedflation).
Ενώ είναι ακόμα πιο δύσκολο να οριστεί, τι έχει περικόψει το μέσο νοικοκυριό και παρόλα αυτά επιμένει να βγαίνει ελλειμματικό. Υπάρχει όμως η γνώση πως το μέσο νοικοκυριό έχει περικόψει μέχρι και τον αριθμό προϊόντων που ψώνιζε στο σούπερ μάρκετ, ασχέτως αν το τελικό ποσό που πληρώνει είναι αντίστοιχο.
«Οι Έλληνες δεν έχουν βγει ακόμα από την κρίση»
«Το αρνητικό ποσοστό αποταμίευσης δείχνει ότι οι Έλληνες δεν έχουν βγει ακόμη από την κρίση. Από την άλλη πλευρά, οι χώρες με τις περισσότερες αποταμιεύσεις τείνουν να είναι πλουσιότερες», όπως σχολιάσε στο Euronews ο επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών Astères, Sylvain Bersinger.
Χαρακτηριστικό της οικονομικής κατηφόρας των ελληνικών νοικοκυριών είναι πως το 2021 αποταμίευαν έστω το 2,1% των μέσων εισοδημάτων. Άρα η συνολική μείωση από το 2021 μέχρι το – 4% του 2022 είναι 6,1%.
Το 2022, οι πολίτες στην ΕΕ αποταμίευαν κατά μέσο όρο το 12,7% του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Το ποσοστό αυτό ήταν σημαντικά χαμηλότερο από ό,τι το 2021 (16,4%), ενδεικτικό της γενικότερης ένδειας που χτυπάει την Ευρώπη.
Βέβαια, άλλα 12 μέλη της ΕΕ κατέγραψαν ποσοστά αποταμίευσης κάτω του 10,0% το 2022, μεταξύ των οποίων όλες οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Αυτό υποδηλώνει ότι τα νοικοκυριά ξόδευαν περισσότερα από το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημά τους και επομένως είτε χρησιμοποιούσαν συσσωρευμένες αποταμιεύσεις από προηγούμενες περιόδους, είτε δανείζονταν για να χρηματοδοτήσουν τις δαπάνες τους.
Το 2022, το πραγματικό ακαθάριστο προσαρμοσμένο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ανά κάτοικο στην ΕΕ κατέγραψε μείωση 0,8%, ενώ η ζώνη του ευρώ σημείωσε πτώση 0,9%, τις πρώτες μειώσεις από το 2013. Σημάδι πως το 2022 ήταν μια πολύ ανησυχητική χρονιά για τους ευρωπαίους πολίτες.
Εξετάζοντας τις εξελίξεις των δύο τελευταίων δεκαετιών, μετά τους αρνητικούς ρυθμούς μεταξύ 2010 και 2013 λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης, το πραγματικό ακαθάριστο προσαρμοσμένο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ανά κάτοικο αυξανόταν από το 2014 έως το 2021.
Μάλιστα το 2022 παρατηρήθηκε αύξηση της ονομαστικής αξίας +6,3% των μισθών, πανευρωπαϊκά που όμως ήταν χαμηλότερη από την αύξηση των τιμών του +7,2% και έτσι παρατηρήθηκε μείωση της πραγματικής αξίας.
Πηγές Eurostat, έγχρωμος χάρτης Εuronews