Ο Χρίστος Λιάπης για τον Γιάννη Ιωαννίδη
άντοτε, τους αθλητικούς αγώνες τους παρακολουθούσα με τον πατέρα μου. Είχε μετεκπαιδευθεί στην Αεροπορική Βάση του Keesler, στο Biloxi του Μισισίπι το 1962 –στη διάρκεια, μάλιστα, της «κρίσης των πυραύλων της Κούβας»- και για αυτό, ποτέ μου δεν μπόρεσα να καταλάβω γιατί, παρότι εκείνη η χρονιά, στους τελικούς του ΝΒΑ είχε σημαδευτεί, μπασκετικά, από άλλη μια επική μάχη ανάμεσα στους Los Angeles Lakers και τους Boston Celtics του, επίσης, θανόντος Bill Rusell, o πατέρας μου επέμενε να υποστηρίζει πως δεν του άρεσε ποτέ το αμερικανικό μπάσκετ των «άχαρων ψηλών», όπου δεν μπορείς να δεις «έναν Κόρφα να ελίσσεται», όπως έλεγε χαρακτηριστικά.
Ειρήσθω εν παρόδω, ο Τζον Κορφας ήταν αμερικανοθρεμμένος ταλαντούχος μπασκετμπολίστας, γεννημένος το 1962, ο οποίος ποτέ δεν έπαιξε στο NBA, αλλά είχε πολλάκις αναμετρηθεί με τον Γιάννη Ιωαννίδη ως παίκτης του ΠΑΟΚ και του Παναθηναϊκού, ενώ ο πατέρας μου, παρά τη γλωσσική και υπηρεσιακή του τριβή με τα αγγλόφωνα αεροπορικά σχολεία του ΝΑΤΟ, επέμενε, σε ότι είχε να κάνει με την τηλεοπτική παρακολούθηση των αθλητικών αγώνων, να προφέρει το πέναλτυ ως «μπέναλτυ», να μεταφράζει κατά κυριολεξία το man to man ως «σκληρό παιχνίδι άνδρα προς άνδρα» και όχι ως τύπο άμυνας και να καπνίζει απανωτά Special Karelia, βγάζοντάς τα νευρικά από το μπορντό, με τις ωχρές (σαν τιράντες μπασκετικής φανέλας) πλευρικές ρίγες, πακέτο τους.
Σε ένα από τα γνωστά time outs του «ξανθού», σε εκείνες τις τιτανομαχίες Άρη-Τρέισερ που καθήλωναν όλη την Ελλάδα, τα βράδια κάθε Πέμπτης στα τέλη της δεκαετία του ’80, είδα φευγαλέα, στα χέρια του Γιάννη Ιωαννίδη (τότε –άλλη εποχή- δεν υπήρχε αντικαπνιστικός νόμος ούτε, κατά διάνοια, στα γήπεδα αλλά ούτε και αλλού και οι κάμερες εξακολουθούσαν να «γράφουν» στα διαλείμματα του αγώνα), το γνώριμο πακέτο Special Karelia και έσπευσα με ενθουσιασμό να μοιραστώ με τον πατέρα μου αυτήν την κατάκτηση της παρατηρητικότητάς μου που εντόπισε ένα κοινό σημείο εξαρτητικής επαφής μεταξύ των δύο ανδρών. Δεν πίστεψε αυτό που τού έλεγα πως είχα δει…
Όταν, πολλά χρόνια μετά, είχα την ευκαιρία να συναντήσω από κοντά τον Ιωαννίδη σε μία από τις ΔΕΘ, της πόλης όπου γεννήθηκα και σπούδασα, αν και δεν μεγάλωσα εκεί, ο θρυλικός προπονητής έμεινε έκπληκτος όταν «μάντεψα» τη μάρκα των τσιγάρων που κάπνιζε κατά το παρελθόν. Δυστυχώς ο πατέρας μου είχε χάσει προ πολλού την άνιση μάχη με τη νόσο του Parkinson, οπότε δεν μπόρεσα ποτέ να τού επιβεβαιώσω την παιδική παρατήρησή μου.
Νομίζω όμως πως δεν θα χρειασθούν περαιτέρω ψυχαναλυτικές ερμηνείες και γνώσεις, ούτε το πούρο του Φρόιντ ή αυτό του Ρέντ Αουέρμπαχ, προπονητή του Ράσελ στην αήττητη δυναστεία των Boston Celtics, για να εξηγηθεί η συνήθειά μου να συνδυάζω σχόλια αθλητικής ιστορίας με αναφορές σε νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος του Parkinson που χτύπησε τον Τζέρι Σλόαν ή η άνοια που ταλαιπώρησε και τον Γκερντ Μίλλερ και τον σερ Μπόμπι Τσαρλτον.
Με την εκδημία του Γιάννη Ιωαννίδη το ελληνικό μπάσκετ χάνει ένα μεγάλο του κεφάλαιο. Μαζί του αποχαιρετούμε και την προσωποποίηση της ευρωπαϊκής προοπτικής διάκρισης του «Έλληνα», σε μια μακρινή εποχή κατά την οποία δεν ήμαστε, ακόμη, συνηθισμένοι σε εθνικές επιτυχίες. Ο «ξανθός» έφυγε βράδυ Τετάρτης….λες και τον περιμένουν στα ουράνια γήπεδα του παραδείσου ο Τάρπλει (που τον είχε ως παίκτη στον Ολυμπιακό), ο Κόρατς, ο Φερντάντο Μαρτίν, ο «εχθρός» του στη Μακάμπι Τελ Αβίβ, Κέβιν Μαγκί και ο μεγάλος Ντράζεν, για να τους κοουτσάρει στο αυριανό ματς της Πέμπτης…..Καλό σου ταξίδι «ξανθέ»….και μη φοβάσαι, σε αυτόν τον αγώνα, καμία «μαύρη γάτα» δεν πρόκειται -πια- να σου κλέψει τη νίκη….και κάπου εκεί, ανάμεσα στις κερκίδες των αγγέλων, θα δεις και τον πατέρα μου, με τα special karelia, τη μάρκα σας, στα χείλη του, να συμμετέχει στην αγωνία σου κατεβάζοντας βαθιά στα πνευμόνια του τον καπνό από την κοινή, νευροευαίσθητη, «τσατίλα» σας για τα άδικα σφυρίγματα του Μεγάλου Διαιτητή του πανδαμάτωρος Χρόνου που επιμένει να σφυρίζει πρόωρα τη λήξη της ζωής αυτών που αγαπάμε….Βγάλε το «τυχερό» σου σακάκι και δώσ’ του το!!….
Χρίστος Χ. Λιάπης MD, MSc, PhD
Ψυχίατρος – Διδάκτωρ Παν/μιου Αθηνών
Πρόεδρος ΔΣ ΚΕΘΕΑ
Μέλος Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας
@Chris_Liapis
