Δήμος Μετεώρων, διαπαραταξιακή, φορείς και σύλλογοι κατέθεσαν αίτηση για ανατροπή της απόφασης
Κοινό μέτωπο κατά της εγκατάστασης Αιολικών στη θέση Ξηρόκαμπος του Δήμου Μετεώρων δημιούργησαν τόσο ο δήμος και η διαπαραταξιακή, όσο και φορείς και σύλλογοι που παρακολουθούν το θέμα «στενά» διαπιστώνοντας σημαντικά προβλήματα στην υλοποίηση του εν λόγω έργου.
Τα ζητήματα αυτά θέτουν σε αίτηση, οι Φίλοι Τρυγώνας, το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την προστασία του Ασπροποτάμου, η Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση “Καλλιστώ” προς τη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του ΥΠΕΝ ζητώντας την ανάκληση της άδειας “Ξηρόκαμπος”.
Οι Πρόεδροι των τοπικών κοινοτήτων, ο Δήμαρχος Μετεώρων, η Διαπαραταξιακή Επιτροπή του Δήμου Μετεώρων για την προστασία των βουνών από τα αιολικά έργα και 21 ακόμα συλλογικότητες, ομάδες και οργανώσεις στηρίζουν και υπογράφουν την αίτηση.
Οι υπεύθυνοι από το Υπουργείο είναι υποχρεωμένοι να απαντήσουν εντός ενός μήνα από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
Το κείμενο της αίτησης
Αίτηση θεραπείας κατά της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου: «Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) στη θέση “Ξηρόκαμπος” των Δ.Ε. Μαλακασίου και Δ.Ε. Χασίων.
Στις 26 Ιουνίου δημοσιεύθηκε από το τμήμα Β’ της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ η «Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) του έργου: «Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) εγκατεστημένης και μέγιστης ισχύος παραγωγής 54,0 MW (κατηγορία A1) στη θέση “Ξηρόκαμπος” των Δ.Ε. Μαλακασίου και Δ.Ε. Χασίων, Δήμου Μετεώρων, Π.Ε. Τρικάλων, Περιφέρειας Θεσσαλίας. Στην απόφαση αναφέρεται ότι «κατά της παρούσας απόφασης είναι δυνατόν να ασκηθεί αίτηση θεραπείας προς το Όργανο που την εξέδωσε».
Οι «Φίλοι Τρυγώνας», το «Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την προστασία του Ασπροποτάμου» και η «Καλλιστώ – Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση» αναφέρουν παρακάτω τις αντιρρήσεις τους για την έκδοση της «Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων» (Α.Ε.Π.Ο.) από το τμήμα Β’ της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ) της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ με την ελπίδα ότι θα ληφθούν υπόψη στην τελική απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής.
Η Απόφαση αδειοδότησης δεν ανταποκρίνεται στους όρους της διαφάνειας και αποσιωπά εντελώς τη συμβολή του «ενδιαφερόμενου κοινού και της εκπροσώπησής του» Στο σημείο (88) της απόφασης υποστηρίζεται ότι η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ) έλαβε υπόψη «τις απόψεις του ενδιαφερόμενου κοινού και των φορέων εκπροσώπησής του, οι οποίες αναρτήθηκαν στο ΗΠΜ στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης της ΜΠΕ του έργου του θέματος». Μετά από έλεγχο διαπιστώσαμε ότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ανάρτηση του Δ11 στο ΗΠΜ για τους «Φίλους Τρυγώνας» και για τη ΜΚΟ “Καλλιστώ”.
Η σιωπή «για το ενδιαφερόμενο κοινό και την εκπροσώπησή του» είναι ένδειξη υποτίμησης και αγνόησης των απόψεων του ενδιαφερόμενου κοινού και ειδικότερα των τοπικών κοινωνιών από το ΥΠΕΝ και την αρμόδια διοίκηση. Οι ενδιαφερόμενοι είναι όμως αυτοί που θα υποστούν τις συνέπειες στα δικά τους βουνά, στα χωριά τους, αφού το έργο θα στερήσει οποιαδήποτε βιώσιμη συνθήκη ή τη δυνατότητα αξιοποίησης του φυσικού πλούτου και την αειφόρο ανάπτυξη που τόσο έχουν ανάγκη οι συγκεκριμένες περιοχές. Θεωρούμε ότι αυτή η άδικη μεταχείριση των φορέων της κοινωνίας των πολιτών πρέπει να αναταχθεί με την πλήρη ανάρτηση στον ΗΠΜ όλων των ενστάσεων, πορισμάτων και επιχειρημάτων που υποβλήθηκαν στη Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής και τη ΔΙΠΑ από φορείς «του ενδιαφερόμενου κοινού και των εκπροσώπων του».
Η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) δεν τηρεί τους όρους σε σχέση με τις αντικρουόμενες γνωμοδοτήσεις υπηρεσιών και φορέων. Η σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων υπηρεσιών αποτελεί σύμφωνα με το άρθρο 13 .1 και 2 του Ν.4014/2011 προϋπόθεση για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων του άρθρου 9 υποκατηγορίας Α1.
Στο πόρισμα των «Φίλων Τρυγώνας» με αρ.πρωτ. 130568/8495 της 9-12-22, αναφερθήκαμε στις ελλείψεις και αντιφάσεις στις γνωμοδοτήσεις υπηρεσιών και φορέων. Είναι χαρακτηριστικές οι διαφορές μεταξύ της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων της ΔΙΠΑ και της γνωμοδότησης της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΔΙΠΕΧΩΣ Θεσσαλίας).
Η Απόφαση της ΔΙΠΑ του ΥΠΕΝ υιοθετεί σχεδόν όλα τα σημεία της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του φορέα του έργου BOREADS WIND ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ι.Κ.Ε . Ουσιαστικά η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ απορρίπτει τη γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Περιφέρειας Θεσσαλίας και αποδέχεται εξ ολοκλήρου την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του φορέα του έργου BOREADS WIND.
Αντίθετα η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.Σ ) αναπτύσσει, ενδελεχώς και με την απαιτούμενη μεθοδικότητα προσοχή και επιμονή σε λεπτομέρειες, τα επιχειρήματα που την οδηγούν σε αρνητική γνωμοδότηση για το προκείμενο έργο. Η γνωμοδότηση του προαναφερόμενου φορέα συνοψίζει τα επιχειρήματα και κλείνει με τη διαπίστωση ότι η «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» (ΜΠΕ) παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις ως προς την δέουσα εκτίμηση των επιπτώσεων στην βιοποικιλότητα, αλλά και στις αβιοτικές συνιστώσες του φυσικού περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με υποεκτίμηση, ελλιπή και επιφανειακή προσέγγιση πολλών περιβαλλοντικών παραμέτρων και των αντίστοιχων επιπτώσεων».
Παράλειψη σύμφωνης γνώμης του Κεντρικού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΚΕΣΠΑ) στην Απόφαση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ.
Σύμφωνα με το άρθρο 13 του Νόμου 4014/2011 (Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης) «το αντικείμενο του Κεντρικού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΚΕΣΠΑ) είναι κυρίως η κατόπιν αιτήματος του Υπουργού ή του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας παροχή γνώμης σε περίπτωση παράλειψης ή έκδοσης αντικρουόμενων γνωμοδοτήσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες ή οποιουδήποτε άλλου ζητήματος σχετικού με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις έργων και δραστηριοτήτων της υποκατηγορίας Α1 που ανακύπτει μετά το πέρας των διαδικασιών γνωμοδοτήσεων και δημόσιας Διαβούλευσης.
Στο αντικείμενο του ΚΕΣΠΑ εντάσσεται και η παροχή σύμφωνης γνώμης ως προϋπόθεση για την Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων του άρθρου 9 υποκατηγορίας Α1.» Εάν δεν έχει εμπλακεί το αναφερθέν Κεντρικό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης στη διαμόρφωση της Απόφασης της ΔΙΠΑ του ΥΠΕΝ θα πρέπει να εξετασθεί η νομική εγκυρότητα της Απόφασης.
Απόκρυψη ύπαρξης περιβαλλοντικού προγράμματος LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υλοποιείται στις περιοχές στις οποίες προβλέπεται να εγκατασταθεί ο αιολικός σταθμός σύμφωνα με τη ΜΠΕ.
Η ΜΠΕ για τον αιολικό σταθμό “Ξηρόκαμπος” αναφέρει πως «δεν υπάρχουν μοναδικά σπάνια ή υπό εξαφάνιση φυτικά και ζωικά είδη» στην περιοχή του έργου. Μπορεί η δήλωση αυτή να αποτελούσε παράλειψη της ΜΠΕ αρχικά, όμως στη συνέχεια, στα πλαίσια της διαβούλευσης, κατατέθηκε το έντυπο Δ11 από την Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση “Καλλιστώ”, όπου αναφέρεται με σαφήνεια στο κοινοτικό έργο με κωδικό LIFE20NAT/NL/001107 με στοχευόμενο είδος την καφέ αρκούδα (είδος προτεραιότητας) και με βασικό στόχο την διατήρηση των φυσικών διαδρομών πληθυσμιακής σύνδεσης.
Ο προβληματικός ΑΣΠΗΕ χωροθετείται στο κέντρο της περιοχής του έργου LIFE. Επομένως, η ΔΙΠΑ εγκρίνοντας τους περιβαλλοντικούς όρους για τον έργο “Ξηρόκαμπος” αγνοεί παντελώς το συγκεκριμένο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα και τους στόχους του και καταστρατηγεί την Κοινοτική Οδηγία 92/43 για είδη και οικότοπους.
Το συμπέρασμα στην παράγραφο 9.1 ότι «Οι απόψεις των Υπηρεσιών και Φορέων, επί της Μ.Π.Ε., που διαβιβάστηκαν στη ΔΙΠΑ του ΥΠΕΝ από την έναρξη της διαβούλευσης έως και την έκδοση της παρούσας Απόφασης, όπως αυτές αποτυπώνονται αναλυτικά στο προοίμιό της, αξιολογήθηκαν και ενσωματώθηκαν με τη μορφή μέτρων, όρων και περιορισμών στο περιεχόμενο της παρούσας Απόφασης», υπονοεί ότι οι απόψεις των υπηρεσιών και φορέων αξιολογήθηκαν αντικειμενικά και ενσωματώθηκαν στο περιεχόμενο της Απόφασης, πράγμα που δεν αποδεικνύεται από το κείμενο της.
Δεν υπάρχει στην απόφαση αναφορά, έστω και επιγραμματικά, στο περιεχόμενο των γνωμοδοτήσεων και απόψεων υπηρεσιών και φορέων που έχουν γνωμοδοτήσει αρνητικά για το προτεινόμενο έργο.
Είναι σαφές ότι:
– η ΔΙΠΑ του ΥΠΕΝ δεν είναι διατεθειμένη να αναφερθεί π.χ. στην εμπεριστατωμένη γνωμάτευση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.Σ )
– δεν συμφώνησε με την πρόταση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ.) να εκπονηθεί Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ) για να προβεί σε γνωμοδότηση σύμφωνα με το άρθρο 10 του Ν. 4014/2011 παρά την σχετική πληροφόρηση από τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ. ότι η περιοχή του έργου βρίσκεται εντός γενικών ορίων χωρικής αρμοδιότητας Μονάδας Διαχείρισης (ΜΔ) της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ.Σ ) και την παραπομπή στο άρθρο 10 παρ. 5 του νόμου 4014/2011 το οποίο αναφέρει ότι «για κάθε έργο ή δραστηριότητα. το οποίο βρίσκεται εκτός προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura, αλλά όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά την εν λόγω περιοχή, καθ’ αυτό ή από κοινού με άλλα έργα ή δραστηριότητες, εφαρμόζεται η διαδικασία του παρόντος άρθρου, μετά από αιτιολογημένη εντολή της αδειοδοτούσας αρχής, προκειμένου να εκτιμηθεί δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του στην προστατευόμενη περιοχή».
Η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης αναφέρει ως αιτία της άρνησής της το δεδομένο ότι «το έργο του θέματος βρίσκεται εξ ολοκλήρου εκτός προστατευόμενης περιοχής και απέχει ευθεία απόσταση 7,7 km από την πλησιέστερη περιοχή του δικτύου Natura 2000. Επίσης, από το υποκεφάλαιο 9.5 «Επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον» της Μ.Π.Ε. του έργου του θέματος προκύπτει ότι δεν αναμένονται επιπτώσεις σε κάποια προστατευόμενη περιοχή. Συνεπώς, δεν κρίθηκε απαραίτητη η εκπόνηση Ε.Ο.Α.». Με άλλα λόγια η ΔΙΠΑ και η Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής στήριξαν την ΑΕΠΟ σε έωλα, υποκειμενικά και ασαφή επιχειρήματα που ουδεμία σχέση έχουν με επιστημονική τεκμηρίωση.
δεν αναφέρει ποιοι φορείς της κοινωνίας των πολίτων κατέθεσαν σχόλια και προτάσεις, αλλά περιορίζεται στην περιγραφή «απόψεις του ενδιαφερόμενου κοινού και των φορέων εκπροσώπησής του, οι οποίες αναρτήθηκαν στο ΗΠΜ στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης της ΜΠΕ του έργου του θέματος» (σημ. 88 της Απόφασης).
δεν αναφέρεται στη γνωμοδότηση του Δήμου Μετεώρων όπου περιλαμβάνονται και οι αποφάσεις των τοπικών Συμβουλίων των κοινοτήτων Κακοπλευρίου, Μαλακασίου, Πεύκης και Τρυγόνας.
Επιπλέον είναι ενδεικτική η προσέγγιση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότητσης σχετικά με την εκπρόθεσμη υποβολή γνωματεύσεων: «το γεγονός ότι παρήλθε το χρονικό διάστημα που προβλέπεται από την παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 4014/2011, ότι είναι δυνατή η έκδοση της Α.Ε.Π.Ο. του έργου άνευ των ως άνω γνωμοδοτήσεων.»
Το αρθρο 3 παρ. 2 περιέχει και την πρόταση ότι «Μετά την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας αυτής α. εφόσον πρόκειται για γνωμοδοτήσεις που δεν θεωρούνται ουσιώδεις, η διαδικασία προχωρά στα επόμενα στάδια, β. εφόσον πρόκειται για γνωμοδοτήσεις που θεωρούνται ουσιώδεις, συγκαλείται και συνεδριάζει υποχρεωτικώς το ΚΕΣΠΑ εντός αποκλειστικής προθεσμίας είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από την άπρακτη παρέλευση της ως άνω προθεσμίας και εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 13.» Ενδεχομένως κάποιες από τις εκπρόθεσμες γνωμοδοτήσεις να μην ήταν ουσιώδεις.
Ενδέχεται όμως να ήταν και αρνητικές και επομένως να μην χρειάστηκε να αξιολογηθούν από τη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αξιολόγησης με το προσχηματικό επιχείρημα του εκπρόθεσμου.
Συμπερασματικά:
Η Απόφαση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ) του ΥΠΕΝ όφειλε να εξετασθεί σε συσχετισμό με τη γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Θεωρούμε σημαντική παράβλεψη της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής και της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος την έκδοση θετικής απόφασης για το έργο «Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας [ΑΣΠΗΕ] «Ξηρόκαμπος» έχοντας λάβει υπόψη την γνωμοδότηση του του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας.
Η ΑΕΠΟ όφειλε να είχε λάβει υπόψη και τα αποτελέσματα της ΕΟΑ που δεν εκπονήθηκε παρά το σχετικό αίτημα/προτροπή του ΟΦΥΠΕΚΑ
Η ΔΙΠΑ θα έπρεπε να ξεκαθαρίσει τη θέση της απέναντι στο Κοινοτικό Έργο LIFE20NAT/NL/001107 για την προστασία της καφέ αρκούδας και όχι να αναπαράξει απροβλημάτιστα τον αναληθή ισχυρισμό της ΜΠΕ πως στην περιοχή του έργου δεν υπάρχουν μοναδικά ή σπάνια είδη ζώων και φυτών.
Εξακολουθούμε να τονίζουμε ότι φωνή των άμεσα ενδιαφερομένων που θα υποστούν στην πράξη τις αρνητικές επιπτώσεις του Αιολικού έργου θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από την κεντρική διοίκηση. Αυτό δεν προκύπτει στην εκδοθείσα ΑΕΠΟ από την την Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης.
Για τους παραπάνω αιτιολογημένους και τεκμηριωμένους λόγους ζητάμε να ανακληθεί η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ. Οι αντικρουόμενες απόψεις των δημόσιων φορέων και οι αρνητικές γνωμοδοτήσεις των άμεσα ενδιαφερόμενων τοπικών φορέων και κατοίκων της περιοχής συνηγορούν υπέρ αυτής της πρότασης.
Την παρούσα αίτηση θεραπείας υπογράφουμε οι παρακάτω:
Φίλοι Τρυγώνας
Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την προστασία του Ασπροποτάμου
Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση “Καλλιστώ”
Δήμαρχος Μετεώρων Θεόδωρος Αλέκος
Πρόεδρος Τ.Κ. Κακοπλευρίου Γιώργος Τσικέλης
Πρόεδρος Τ.Κ. Πεύκης Θωμάς Παρώνης
Πρόεδρος Τ.Κ. Ορθοβουνίου Ευάγγελος Σταύρος
Πρόεδρος Τ.Κ. Μαλακασίου & Αντιδήμαρχος Μετεώρων Νικόλαος Μπατανίκας
Σύλλογος Αθηνών “Τρυγόνα”
Πολιτιστικός Σύλλογος Πεύκης Καλαμπάκας
Πολιτιστικός Σύλλογος Κακοπλευρίου
Πολιτιστικός Σύλλογος Ξηροκάμπου
Πολιτιστικός Σύλλογος Ορθοβουνίου
Προοδευτικός Σύλλογος Κορυδαλλού Καλαμπάκας
Αδελφότητα Παναγίας Κουτσούφλιανη
Διαπαραταξιακή Επιτροπή Δήμου Μετεώρων για την προστασία των βουνών από τους Αιολικούς Σταθμούς
Κοιν.Σ.Επ. Terra Pindus
Αθλητικός Όμιλος Μετσόβου, διοργανωτής “Ursa Trail”
Δράση για την Άγρια Ζωή
Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την προστασία των Αγράφων
Πολιτιστική-περιβαλλοντική ομάδα “Οξυγόνο των Αγράφων”
Σύλλογος Επαγγελματιών Ορεινού Όγκου Ν.Τρικάλων “Ξένιος Ζευς”
Ορειβατική Λέσχη Καλαμπάκας
Σύλλογος Ορειβασίας και Χιονοδρομίας Τρικάλων
Ορειβατικός Περιηγητικής Όμιλος Πύλης – ΟΠΟΠ
Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Καρδίτσας – ΕΟΣΚ
Αικατερίνη Στατηρά, Φυσικός, Αντιπρόεδρος ΕΟΣ Ιωαννίνων
Συντροφιά Βλάχων Αθήνας
Πρώτο ψηφιακό δίκτυο Παράδοσης και Πολιτισμού Adeti
