Στην αρχαιότητα ξεχώριζε για την ιδιαίτερη και ηγετική της θέση στον ελληνικό χάρτη, ενώ χαρακτηριζόταν για τη δυναμική και τη γενναία προσφορά της στη διαμόρφωση μέρους της αρχαίας ιστορίας. Υπήρξε μεγάλο αστικό κέντρο κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα π.Χ. που παράλληλα διατηρούσε στενές σχέσεις με τους Δελφούς, την Επίδαυρο, την Κω. Τρανή απόδειξη οι επιγραφές που εντοπίστηκαν στις εν λόγω περιοχές.
Πρόκειται για την πόλη Ομόλιον, το σημερινό Ομόλιο του Δήμου Αγιάς στο νομό Λάρισας. Μια πόλη χτισμένη στους βόρειους πρόποδες της Όσσας, στην έξοδο των Τεμπών και νοτιοδυτικά της τωρινής τοποθεσίας του χωριού. Εκεί όπου υπάρχουν λείψανα τειχισμένου οικισμού κι έχει εντοπιστεί μια σειρά σημαντικών ευρημάτων, χρονολογούμενα στον 5ο αιώνα π.Χ.
Στη θέση του Προφήτη Ηλία, συγκεκριμένα, ανασκάφηκαν μεταξύ άλλων ένας μικρός αρχαϊκός ναός με πήλινη αρχιτεκτονική διακόσμηση, γεωμετρικοί αλλά και κλασικοί τάφοι, δύο μαρμάρινοι θρόνοι και διάφορου είδους οικοδομήματα. (Απ. Αρβανιτόπουλος).
Βέβαια, το ενδιαφέρον εστιάζεται στην ανακάλυψη ενός δεξιού ποδιού μήκους 98 εκατοστών, που αποτελεί μέρος ενός κολοσσιαίου πήλινου αγάλματος υπολογίσιμο με 5 μέτρα περίπου και που – λόγω του κεραυνού και των φτερών που έφερε πάνω του το πόδι – φαίνεται να παρίστανε το θεό Δία. Να επισημανθεί πως ο τελευταίος λατρευόταν στη Θεσσαλία και τη Βοιωτία με το προσωνύμιο «Ομολώιος».
Τα ευρήματα δε σταματούν εκεί… Ένας αληθινός θησαυρός αποτελούμενος από χρυσά κοσμήματα εξαιρετικής τέχνης αποκαλύπτεται μέσα από ένα λακκοειδή τάφο του 4ου αιώνα π.Χ. Κοσμήματα κατασκευασμένα με συρματερή τεχνική (σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Δ. Θεοχάρη), τα οποία εκτίθενται έως σήμερα στο Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο του Βόλου.
Το Ομόλιον συνιστούσε μία από τις σημαντικότερες και δραστήριες πόλεις της αρχαίας Μαγνησίας, ενώ – όπως αναφέρει ο περιηγητής και γεωγράφος Ηρακλείδης ο Κριτικός – ήταν η βορειότερη πόλη της που μαζί με το γειτονικό Στόμιο αποτελούσαν τα όρια της Ελλάδας. Το όνομά της συναντάται έως τον 3ο αιώνα π.Χ., στα χάλκινα νομίσματα που έκοβε και ανέγραφαν στην οπίσθια όψη τους «ΟΜΟΛΙΕΩΝ» ή «ΟΜΟΛΙΚΟΝ».
Κοσμήματα της πόλης Ομόλιον συναντώνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, καθώς και στο Μουσείο Μπενάκη της Αθήνας.
Χρυσό σφραγιστικό δαχτυλίδι του 2ου αιώνα π.Χ. με σκαλισμένη την παράσταση της Λήδας με τον Δία και την επιγραφή «ΟΜΟΛΕΙΑΙΩΝ». Φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη.
Τέλος, η δυναμική της πόλης εντοπίζεται σε πολλές επιγραφές. Τέτοιες επιγραφές στους Δελφούς μαρτυρούν πως το Ομόλιον προσέφερε οικονομική βοήθεια για την ανοικοδόμηση του ναού του Απόλλωνα, ενώ άλλες φανερώνουν πως έστελνε θεωρούς σε πανελλήνιους αγώνες και θρησκευτικές εορτές.
Δείτε φωτογραφίες από τα κοσμήματα:
Ρεπορτάζ: Νικόλας Σελητσιανιώτης