Έξι χρόνια δούλευε επαγγελματικά ως εκπαιδεύτρια αλόγων στην Αγγλία πριν αποφασίσει να κάνει αυτό το μακρύ και επίπονο ταξίδι. Ενάμιση χρόνο θα παλεύει με τις ορθοπεταλιές της. Αγγλία, Γαλλία, Ελβετία, Ιταλία, Ελλάδα, Τουρκία, Λίβανος, Συρία, Ιορδανία, Ιράκ, Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ, Ταζικιστάν, Κιργισκιστάν, Κίνα, Πακιστάν, Ινδία, Νεπάλ, Ταϋλάνδη, Μιανμάρ, Λάος, Βιετνάμ, Καμπότζη, Μαλαισία, Ινδονησία, Παπούα Νέα Γουινέα, Νήσοι του Σολομώντα… Νέα Ζηλανδία. Ουφ!
Για τρεις εβδομάδες θα ποδηλατεί στη χώρα της, γιατί το σπίτι της είναι στο νότο…του νοτίου νησιού της Νέας Ζηλανδίας. Εκεί που ο νότος σμίγει με τα κρύα. Τόσο μακριά! Πάρα πολύ μακριά από δω. Πάρα πολύ μακριά από παντού! Εκεί, που βγαίνει το διάσημο μέλι μανούκα, το ωραιότατο αρνάκι Νέας Ζηλανδίας και τα Νεοζηλανδέζικα Sauvignon Blanc, Pinot Noir και Syrah.
Οι Νεοζηλανδοί ξέρουν από μάρκετινγκ
Η δική μας εμπλοκή στο ταξίδι της Jaya O’Neil (Τζάγια Ο Nίλ) άρχισε μ’ ένα μήνυμα από το τμήμα μάρκετινγκ μιας εταιρείας που συνεργαζόμαστε στο Ηνωμένο Βασίλειο, να το πάλι το μάρκετινγκ μπροστά μας. Μια ευγενική παράκληση να βοηθήσουμε την Τζάγια κατά το πέρασμά της από την Ελλάδα προς την Τουρκία. Καλή η σκέψη των Άγγλων, εκτός της οικονομικής στήριξης που προσέφεραν, να υπάρχει και μια μελισσοκομική επαφή στην Ελλάδα.
Παρόλο που η κίνηση ενός τέτοιου ταξιδιού, γίνεται με τα πεντάλ του ποδηλάτου και ο ύπνος σε σκηνή, το κόστος στο σύνολό του δεν είναι μικρό. Εισιτήρια πλοίων, αναλώσιμα εξοπλισμού κ.λπ. Το Ιράν και το Αφγανιστάν θα τα περάσει πετώντας, γιατί δεν επιτρέπεται στις χώρες αυτές -εν έτει 2023- να ποδηλατούν δημόσια οι γυναίκες. Δώδεκα ευρώ την ημέρα είναι ο προϋπολογισμός της Τζάγια για διατροφή και έκτακτα. Από το Βέλγιο…δεν πέρασε πάντως!
Κέρκυρα, Ηγουμενίτσα, Ιωάννινα, Άρτα, Βουλγαρέλι, Αργιθέα, τα όμορφα φαλακρά του Τυμπάνου*, Μουζάκι, Καρδίτσα, Ηλιάς. Μεγάλος σταθμός, ο μικρός Ηλιάς** του κάμπου! Ζεστό και σπιτικό φαγητό, πλυντήρια, έλεγχος και συντήρηση του εξοπλισμού, ανεφοδιασμός της κουζίνας της, γνωριμία με τους καμπίσιους.
Ασυζητητί, η Τζάγια είχε ανάγκη από συζήτηση κι η Ευαγγελία, ένας θησαυρός της Πελασγικής γης και γραμματέας της Εταιρείας Πολιτισμού κι Αντιπτέρισης Ηλιά, είπε όλα τ’ αγγλικά που ήξερε σε δυο μέρες. Η Τζάγια, από την άλλη, εντυπωσιάστηκε που σε δυο από τις τρεις επισκέψεις της, της έδωσαν τραχανά για το ταξίδι! Η Σταυρούλα κι ο Σούλης ανέλυσαν τα δεδομένα: ποδήλατο, λίγα μπαγκάζια, πολλές θερμίδες προς αναπλήρωση, τραχανάς, κατσαρολάκι, γκαζάκι, γεύμα! Ένα γρήγορο χορταστικό φαγητό, που σηκώνει κι ένα σωρό προσθήκες, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των υλικών. Ένα πρόβλημα βελτιστοποίησης λύθηκε… αλλά είχαμε προβλήματα μάρκετινγκ! Η Σταυρούλα έβαλε τον τραχανά σε ένα άδειο πλαστικό μπουκαλάκι νερού. Εξαιρετική σκέψη πάντως για μπαγκάζια ποδηλάτη! Η Τζάγια εντυπωσιάστηκε επίσης και με τις ανεμογεννήτριες των Αγράφων. Δεν είχα και πολλά επιχειρήματα για την εγκατάστασή τους στις κορφές αυτές, μα αυτό που με τσάκισε ήταν η ανάλυσή της στην αντιμετώπιση των ανεμογεννητριών στα μεγάλα βουνά της Σκωτίας, με μια φράση: «Τα Highlands (Χάιλαντς) θα ήταν ιδανική θέση για εγκατάσταση ανεμογεννητριών, πολύς ο αέρας, μα υπάρχουν κάποια μέρη που πρέπει να μείνουν ιερά κι ανέγγιχτα για να υπάρχει πρόσβαση και στις επόμενες γενιές…» Τριάντα κάτι χρονών η Τζάγια! Αυτό αναγνώρισε και στο πέρασμά της από την Πίνδο. Την ιερότητα του τόπου. Οι ποδηλάτες, οι περιπατητές κι οι γηγενείς αντιλαμβάνονται πληρέστερα τους τόπους που διασχίζουν. Είναι περισσότερες ώρες μαζί τους…
Θεσσαλικός κάμπος, Θερμοπύλες, Θήβα, κάμπος της Κωπαΐδας, Αθήνα, Πειραιάς, μεγάλη στάση. Στάση για μέλι και μελισσοκομία, καθώς το Φεστιβάλ Μελιού στο ΣΕΦ ήταν σε πλήρη εξέλιξη. Δοκίμασε όλα τα μέλια της Ελλάδας σ’ ένα πρωινό κι ενθουσιάστηκε με τις γεύσεις τους, η Τζάγια από τη χώρα του μανούκα. Μίλησε με μελισσάδες, μοιράστηκε ιδέες, έβγαλε φωτογραφίες για κοινοποίηση στα μέσα δικτύωσης…το μάρκετινγκ που λέγαμε. Πήρε πολλές πολλές ευχές για το ταξίδι της με τις ανάλογες χειραψίες φυσικά, καθώς και αμέτρητα χαμόγελα. Στο φεστιβάλ βρέθηκαν και δύο επαφές με μελισσοκόμους της Τουρκίας, για όταν θα άλλαζε χώρα. Έτσι κάνουν οι μελισσοκόμοι. Πρεσβείες για τις βίζες, μουσεία, ελληνικό φαγητό, Αθήνα, Χαλάνδρι, Βριλήσσια… Η φιλοξενία της Εύης και του Ηλία, ως ορίζει ο Ξένιος Ζευς και λίγο παραπάνω. Πολύ φίλοι του πευκόμελου η Εύη κι ο Ηλίας.
Πειραιάς… Μυτιλήνη: Τελευταίος σταθμός στην Ελλάδα
Η Έφη -ένας τεράστιος θησαυρός της χώρας τούτης και αντιπρόεδρος*** του συλλόγου στον Ηλιά, την ανέλαβε με φουλ πρόγραμμα. Ραδιοφωνική συνέντευξη για τη δράση Biking for bees, συνάντηση με Μυτιληνιούς ποδηλάτες, επαφές για το ταξίδι της στην Τουρκία, κουβέντες…
Πολλές οι κουβέντες με τη Τζάγια! Μας είπε για την ιδέα της και πώς αναπιάστηκε όταν γνώρισε της μέλισσες. Μαζί με τη γοητεία που της άσκησαν, είδε και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο εκείνες όσο κι οι μελισσοκόμοι τους, με την κλιματική αλλαγή. Γνώρισε από κοντά αυτή τη μαγική σχέση μεταξύ μελισσών και φυτών, που τη λέμε επικονίαση και
συνειδητοποίησε το ρόλο της μελισσοκομίας στο τραπέζι μας. Η γεωργία παράγει την τροφή μας κι οι μέλισσες ελέγχουν την ποιότητά της. Κάπως έτσι αποφάσισε να στηρίξει τη μελισσοκομία, οργανώνοντας το Biking for bees.
Κάθε μέρα και μια παγκόσμια ημέρα για κάτι. Κάθε μέρα κάποιοι άνθρωποι ακολουθούν μονοπάτια αχαρτογράφητα για το καλό της κοινότητας ή της ψυχούλας τους, καμιά φορά και στα όρια γενναιότητας και αποκοτιάς. Η Τζάγια επέλεξε τις μέλισσες κι οι μελισσοκόμοι της Ελλάδας με τους φίλους τους απάλυναν τον κόπο της με το δίκτυό τους. Κάναμε ό,τι μπορούσαμε και θα συνεχίσουμε όσο μπορούμε. Έτσι κάνουν οι μελισσοκόμοι.
Ένα λιθαράκι είναι το ταξίδι της Τζάγια
Το λιθαράκι ενός νέου ανθρώπου που οραματίζεται το μέλλον της ανθρωπότητας με μια αειφόρο γεωργία που έχει τη μέλισσα στη θέση που της αξίζει. Είμαστε πολλοί και το φυσικό περιβάλλον έγινε μεγάλο αντικείμενο εκμετάλλευσης. Η ευμάρεια των μελισσών είναι ένας φυσικός δείκτης ισορροπίας, ενώ οι μέλισσες συνεισφέρουν στην επίτευξη των 15 εκ των 17 στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ! Θα δυσκολευτούμε πολύ χωρίς αυτές.
Φυσικά και μας έρχονται στο νου εικόνες με κυψέλες και βάζα μελιού, όταν ακούμε τη λέξη μέλισσα. Όμως, τα πολύ περισσότερα είδη μελισσών είναι μοναχικά και ημικοινωνικά είδη και κινδυνεύουν πολύ πολύ περισσότερο, γιατί αυτά δεν έχουν τη φροντίδα των μελισσοκόμων τους. Για όλες τις μέλισσες ξεκίνησε το ταξίδι της η Τζάγια, και με τους θεούς και δαίμονές της θα παλέψει για να το τελειώσει. Στις 8 Δεκεμβρίου πήρε το πλοίο γι’ Αϊβαλί. Πέργαμος, Φώκαια, Σμύρνη, Αλικαρνασσός… η ανάδρομη πορεία από τότε… εκατό χρόνια πριν. Όλες μας οι ευχές…στη Τζάγια, στις μέλισσες και στα ταξίδια τους!
* Τύμπανος. Βουνό και πέρασμα στ’ Άγραφα της Πίνδου
** Ο Ηλιάς. Μικρό καμποχώρι της Καρδίτσας των 25 κατοίκων
*** της Εταιρείας Φίλων Πολιτισμού και Αντιπτέρισης Ηλιά